Dagblaðið Vísir - DV - 26.07.2019, Blaðsíða 20

FRÉTTIR20 26. júlí 2019
Valeriu (lengst til vinstri) og fleiri á leið
að mótmæla.
É
g veit að fáir hafa áhuga á
minni hlið, en kannski getur
þetta svarað einhverjum
spurningum sem fólk kann
að hafa.“ Svona hefst pistill sem
dæmdur, íslenskur kynferðisaf-
brotamaður sendi DV. Maðurinn
vill ekki koma fram undir nafni en
varpar ljósi á af hverju hann mis-
notaði barn kynferðislega fyrir
rúmum tveimur áratugum.
„Ég er ekki með barnagirnd“
„Æska mín var erfið og gegnsýrð
af alkóhólisma þeirra sem stóðu
mér næst ásamt miklu einelti alla
mína skólagöngu. Ég var misnot-
aður þegar ég var barn og stóð sú
misnotkun yfir í langan tíma. Ung-
lingsárin einkenndust af drykkju
og eiturlyfjanotkun í stanslausri
leit í að verða viðurkenndur hluti
af hópnum og til að deyfa slæm-
ar tilfinningar,“ segir maðurinn og
heldur áfram.
„Mikil geðræn vandamál fóru
að gera vart við sig í eiturlyf-
janeyslunni þegar ég fór að nálg-
ast tvítugsaldurinn. Þrátt fyrir
margar meðferðir og margar inn-
lagnir á geðdeild tókst mér ekki
að ná stjórn á vanda mínum og
stjórnleysi neyslunnar tók völdin
hjá mér. Ég var ungur og stjórn-
laus þegar ég framdi þennan óaf-
sakanlega og hræðilega glæp. Ég
hef aldrei litið á nokkurt barn sem
kynveru. Mín eigin reynsla fyllti
mig viðbjóði við að hugsa um barn
í þannig aðstæðum. Ég er ekki
með barnagirnd. Þrátt fyrir það
setti ég saklaust barn í þessar að-
stæður.“
Samkennd með þolanda
Hann segist enn ekki skilja af
hverju hann framdi brotið.
„Enn þann dag í dag, meira en
tveim áratugum seinna, skil ég
ekki hvað það var sem leiddi til
þess að ég gerði það sem ég gerði.
Voru það afleiðingar neyslunn-
ar? Var það einn af mínum geð-
sjúkdómum? Var það brengluð
þörf fyrir nánd? Var það einhvers
konar afskræming af minni eig-
in reynslu? Var það blanda af því
öllu? Ég veit það ekki. En eitt veit
ég og það er það að ég geri þetta
aldrei aftur. Það hefur ekki liðið sá
dagur síðan sem ég hugsa ekki um
hvað ég gerði og ég er enn reiður
við sjálfan mig, fullur eftirsjár og
finn ég ávallt til samkenndar með
þolandanum.“
Hamingjusamlega kvæntur
Maðurinn var dæmdur fyrir brotið
og sat inni.
„Ég leitaði mér hjálpar í fang-
elsi og ég leitaði mér hjálpar þegar
ég losnaði. Ég vildi gera allt sem ég
gæti til að þetta myndi aldrei ger-
ast aftur. Ég vann úr mínum mál-
um. Ég varð edrú. Ég fékk lyf við
geðsýkinni og vann úr sálrænum
flækjum æskunnar,“ segir maður-
inn og bætir við að hann hafi síðan
flutt frá Íslandi.
„Ég flutti úr landi sökum stöð-
ugs áreitis og kynntist þar góðri
konu sem ég er hamingjusamlega
kvæntur í dag og eigum við saman
tvö börn sem þekkja ekkert nema
stöðugt og gott líf. Konan mín
þekkir fortíð mína en hvorki hún
né börnin mín munu nokkurn tí-
mann gjalda fyrir hana. Ég er ekki
hættulegur. Ég er ekki skrímsli. Ég
legg mitt af mörkum til samfélags
manna.“
Sálarmorð niðrandi hugtak
Maðurinn telur mjög mikilvægt
að þolendur kynferðisbrota fái
viðeigandi aðstoð eftir slíkt áfall.
Hann og þolandi hans hafa talað
saman um ofbeldið.
„Þrátt fyrir að ég hafi verið
beittur kynferðislegu ofbeldi þá
varð ég ekki fyrir „sálarmorði“.
Mér finnst þetta niðrandi hugtak
því ég hef enn sál. Öll fórnarlömb
ofbeldis hafa sál. En það þarf að
hlúa vel að þeim sálum og veita
þeim hjálp til að geta átt ham-
ingjusamt líf. Sem betur fer á þol-
andinn í mínu máli gott líf. Ég veit
það því ég hef átt við hann sam-
töl sem hjálpuðu við að græða sár
okkar beggja,“ segir maðurinn og
bætir við að hann vilji eftirlit með
fólki með barnagirnd.
„Ég er fylgjandi eftirliti með
kynferðisbrotamönnum af því að
því miður eru til menn og konur
með barnagirnd sem brjóta af sér
aftur og aftur. En við erum ekki öll
þannig og sem betur fer er ítrek-
unartíðni kynferðisbrota lægri en
öll önnur afbrot. Fræðið börnin
ykkar, hlúið að þeim, verndið þau
og hlustið á þau.“
„Ég er dæmdur kynferðisbrotamaður“
n Dæmdur barnaníðingur segir sögu sína n Flutti úr landi vegna áreitis „ Ég er ekki hættulegur. Ég er
ekki skrímsli. Ég legg mitt af
mörkum til samfélags manna.
Í
lokaverkefni Signýjar Rúnar
Jóhannesdóttur, Barnagirnd
og barnaníð eru ekki sam-
heiti. Stimplun og kynferð-
isbrot gegn börnum, á félags-
vísindasviði Háskóla Íslands
kemur fram að almennt séu
gerendur í kynferðisbrotamál-
um gegn börnum líklegri til að
glíma við aðrar geðraskanir eða
vímuefnavandamál. Þar kemur
fram að fimmtíu til sextíu pró-
sent gerenda neyti vímuefna í
óhófi. Enn fremur segir að níu-
tíu prósent þeirra sem brotið
hafa á börnum segist sjálfir hafa
orðið fyrir kynferðislegri mis-
notkun sem barn.
Brotin æska
gerenda
S
ilja Dögg Gunnarsdótt-
ir, þingkona Framsóknar-
flokksins, hefur í tvígang
lagt fram frumvarp um hert
eftirlit með dæmdum barnaníð-
ingum. Frumvarpið hefur ekki enn
fengið umræðu, sem gerist hugs-
anlega í vetur, en samkvæmt því
myndu þeir sem taldir eru hættu-
legir umhverfi sínu þurfa að gang-
ast undir vissar kvaðir, svo sem
bann við búsetu þar sem börn eru,
eftirlit með netnotkun þeirra og
eftirlit lögreglu með heimili þeirra.
Í frumvarpinu er gert ráð fyrir að
barnaverndarnefndir og aðrir við-
komandi aðilar verði upplýstir
þegar dæmdur barnaníðingur flyt-
ur búferlum.
Hefur í tvígang lagt fram frum-
varp um hert eftirlit með barna-
níðingum.
„Þetta gengur út á að tengja
kerfin betur saman. Barnavernd,
löggæsluna, dómstólana og alla
sem koma að þessum málum. En
það yrðu ekki hengd upp plaggöt
með myndum af brotamönnum
á staðnum. Þetta snýst um sam-
vinnu. Núna er þetta þannig að
eftir afplánun láta þessir menn
sig hverfa, skipta um nafn og flytja
til annarra sveitarfélaga. Þannig
kaupa þeir sér tíma, halda áfram
að brjóta af sér og eyðileggja fjölda
fólks, fyrir lífstíð jafnvel. Það sem
ég er að leggja fram í þessu frum-
varpi er kannski ekki eina rétta
leiðin en þetta er tilraun til þess
að byrja einhvers staðar. Að taka
umræðuna og reyna að finna leið
til að koma í veg fyrir þessi brot,“
sagði Silja Dögg í viðtali við DV fyr-
ir stuttu.
„Það eru til meðferðir fyrir
barnaníðinga, lyfjavönun, sam-
talsmeðferð og annað. En svo eru
aðrir sem segja að þetta sé ólækn-
andi. Það sé hins vegar hægt að
halda þessu niðri, ef viðkomandi
er samstarfsfús og vill berjast gegn
þessu. Vandinn er að þessar með-
ferðir eru valkvæðar,“ bætti Silja
Dögg við og ítrekaði að ekki væri
um nornaveiðar að ræða.
„Þetta frumvarp brýtur grunn-
hugmyndafræði réttarkerfisins
sem við að öllu jöfnu göngum út
frá. Menn sem falla í þennan hóp
verða undir ákveðnu eftirliti eft-
ir að afplánun er lokið. En þetta
snýst ekki um nornaveiðar, að hús
þessara manna séu merkt og þar
fram eftir götum.“
Vill hertara eftirlit með barnaníðingum