Morgunblaðið - 22.06.2019, Blaðsíða 12

Morgunblaðið - 22.06.2019, Blaðsíða 12
12 DAGLEGT LÍF MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 22. JÚNÍ 2019 Smiðjuvegi 9 · 200 Kópavogi Sími 535 4300 · axis.is Vandaðar íslenskar innréttingar Kristín Heiða Kristinsdóttir khk@mbl.is Það kom okkur á óvarthversu ólíkir þessir staðireru og hversu margarleiðir eru að langlífi og heilsuhreysti. Þessi samfélög eiga það þó sameiginlegt að þar er mikil áhersla lögð á tengsl fjölskyldu og vina. Stórfjölskyldan hittist á hverjum degi og kynslóðir búa gjarnan saman eða í nánasta ná- grenni, foreldrar, afi, amma og tengdaforeldrar. Allir taka þátt og létta undir í heimilislífinu, stór- fjölskyldan deilir ábyrgð og verk- um. Slíkt fyrirkomulag dregur mjög úr álagi og minnkar streitu, ungir foreldrar þurfa þá til dæmis ekki einir að sjá um allt í tengslum við börn sín. Þetta viðhorf er afar ólíkt því sem við þekkjum hér. Við Íslendingar segjum reyndar að fjölskyldan skipti öllu máli, en hegðun okkar endurspeglar það ekki alltaf. Við höfum flýtt okkur of mikið frá þeirri menningu að þrír ættliðir búi saman, eins og tíðkaðist fyrir ótrúlega fáum árum hér á landi,“ segja þau Guðjón Svansson og Vala Mörk sem eru nýkomin heim úr fimm mánaða rannsóknarferðalagi þar sem þau heimsóttu jafn marga staði þar sem fólk lifir lengur en aðrir jarð- arbúar og er við óvenju góða heilsu. Þetta eru Loma Linda í Kaliforníu, Kosta Ríka í Mið- Ameríku, japanska eyjan Okinawa, gríska eyjan Ikaría og ítalska eyjan Sardinía. Þau dvöldu í mán- uð á hverjum stað með tveimur sonum sínum og kynntu sér lífs- hætti fólks. Gefum gleðinni meira pláss „Athyglisvert var að gleðin var stór hluti af daglegu lífi fólks á öllum þessum stöðum. Allir voru í góðum „fíling“, fólk almennt ánægt með lífið og mikið verið að grínast og leika sér. Við Íslendingar þurf- um að gefa gleðinni meira pláss og leyfa henni að smitast.“ Þau segjast hafa fundið veru- lega fyrir því hversu miklu minni streita var á öllum þessum stöðum heldur en hér á landi. „Þegar við fórum út í búð í Okinava í Japan þá fundum við hvernig þeir sem unnu þar lögðu stolt sitt í að standa sig vel í starfi. Þessi hugsunarháttur og hlýja við- mót setur tóninn í daginn hjá mér sem kem að versla í búðinni,“ segir Vala sem fann fyrir því þegar hún fór að versla í matinn á Íslandi eft- ir heimkomu, hversu lítil gleði er yfir starfsfólki og viðskiptavinum, virðingin fyrir starfinu virðist ekki vera til staðar og undirliggjandi spenna yfir öllu. „Við þurfum að endurhugsa okkar vestræna streitufulla lífsstíl sem er mjög litaður af efnishyggju og neyslumenningu. Við ætlum að reyna að halda svolítið í þetta ein- falda líf sem við kynntumst, en það verður ekki auðvelt, maður sogast strax inn í hraðann og spennuna. Við ætlum að finna leiðir, því tilgangurinn með ferðalaginu er að minnka streitu og bæta heilsu okk- ar. Við þurfum ekki að eiga svona marga hluti og við þurfum ekki að vera fjarverandi til að vinna fyrir öllum þessum hlutum,“ segir Vala. Guðjón segir að í samfélögun- um sem þau heimsóttu hafi fólk ekkert rosalega mikið á milli hand- anna. „Þarna tekur fólk ekki meðvit- aða ákvörðun um að lifa einföldu lífi og vera afslappað, það er eng- inn að pæla í því, fólk fæðist bara inn í streitulítið samfélag,“ segir Guðjón og bætir við að þau Vala ætli að kynna fólki hér heima, sem þekkir ekkert annað en streitu og hraða, að það sé hægt að hafa hlut- ina öðruvísi. „Þó það virðist yfirþyrmandi verkefni að rjúfa vítahring streitu- fulls lífernis, þá er það alveg hægt. Við þurfum að staldra við og byrja í smáum skrefum. Við þurfum ekki að snúa öllu á hvolf, en það gerist einmitt ef við endum í kulnun, þá fer allt á hvolf, en því miður er andleg kulnun hjá fólki algeng í ís- lensku samfélagi sem og lífsstíls- sjúkdómar. Það er miklu auðveld- ara að snúa þessu við áður en fólk krassar,“ segir Vala. Að sinna villiköttunum Guðjón segir að eitt af því sem þau fundu að skipti máli í þeim samfélögum sem þau heimsóttu, var að allir höfðu tilgang. „Hver einstaklingur skipti máli, sama hvert starfið var, allir gegndu hlutverki sem aðrir kunnu að meta.“ Vala bætir við að það skipti miklu máli í lífinu að fólk viti hvað það vill og þekki gildi sitt. „Þetta var nokkuð skýrt hjá mörgu af því fólki sem við hittum í ferðinni. Það þekkti sinn tilgang, sem gat verið afar fjölbreyttur, til dæmis að sinna villiköttum í göt- unni eða sinna matjurtagarði fjöl- skyldunnar. Ef fólk þekkir tilgang sinn þá hefur það ástæðu til að fara á fætur á morgnana. Við höf- um kannski ekki staldrað nægilega við til að pæla í tilgangi okkar.“ Þau telja að í fámenninu á Ís- landi sé auðvelt að gera eitthvað í þessum málum. „Og viljinn er fyrir hendi, nú eru 26 sveitarfélög á landinu orðin heilsueflandi, sem er frábært, enda skiptir miklu máli að gera um- hverfi fólks hreyfihvetjandi, þá er fólk miklu líklegra til að nýta sér það, hvort sem það felst í að setja upp gang- og hjólastíga eða auð- velda fólki aðgengi að hollum mat. Við eigum að hafa matvöruversl- anir þar sem nánast ekkert óhollt er í hillum, það á að þurfa að hafa fyrir því að ná sér í óhollustu, en ekki öfugt. Framundan hjá okkur er að vinna úr þessu öllu saman, skrifa bók og fara um landið með fyrirlestra. Við ætlum líka með þetta út fyrir landsteinana og það verður gaman að vinna með það sem við höfum safnað í sarpinn og leggja okkar af mörkum við að efla heilsu landans og lífsgæði.“ Gott tengslanet dregur úr streitu Guðjón og Vala fóru í fimm mánaða rann- sóknarferðalag með tveimur sonum sínum til jafn margra staða, til að kanna hvað skipti mestu máli varðandi góða heilsu og langlífi. Og komust að ýmsu. Gaman saman Synirnir Patrekur Orri 16 ára og Snorri 8 ára hér með hinni lífsglöðu og skemmtilegu „Dignu frænku“, en hún er 97 ára og býr í litlu þorpi á Nicoya-skaganum. Lengi var spjallað og hún söng meðal annars fyrir íslensku ferðalangana lag sem hún lærði þegar hún var lítil stúlka í skóla. Dýrmæt tenging kynslóða. Gríska eyjan Ikaría Gaui og Vala framan við foss. Þau segja ferðina hafa í heild gengið vel, en líka verið upp og niður sem er partur af þeirri nánd sem skapast við það að vera alltaf saman allan sólarhringinn í fimm mánuði. Við þurfum að endur- hugsa okkar vestræna streitufulla lífsstíl sem er litaður af efnishyggju og neyslumenningu. Úkúlele er heillandi strengjahljóð- færi, líkast litlum gítar, sem börnum finnst spennandi. Berglind Björgúlfs- dóttir ætlar að bjóða krökkum á aldr- inum 6-12 ára að koma á úkúlele- námskeið hjá sér í Mosfellsbæ í Álafosskvosinni. Námskeiðið hefst nk. mánudag, 24. júní, og saman- stendur af tónlistarleikjum og nátt- úruupplifun, því þegar veður leyfir verður farið í göngutúra í Reykjalund- arskógi, spilað, sungið og borðað nesti. Skráning í s: 660-766 eða: ljomalind@gmail.is. Námskeið fyrir 6-10 ára Úkúlele-ævin- týri á Álafossi Morgunblaðið/Ómar Úkúlele Fjögurra strengja hljóðfæri.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.