Skessuhorn - 04.03.2015, Qupperneq 27
27MIÐVIKUDAGUR 4. MARS 2015
Í nóvember síðastliðnum var
haldin fræðsla fyrir foreldra í
Þorpinu á Akranesi. Markmið-
ið var að efla foreldrana til að
ræða við börnin sín um mikil-
væga hluti eins og kynlíf og sam-
félagsmiðla. Þetta heppnað-
ist mjög vel þar sem frístunda-
ráðgjafar voru með fyrirlestur
um sjálfsmynd, samfélagsmiðla
og samskipti kynjanna og Sigga
Dögg kynfræðingur sló í gegn
með áhugaverðum umræðum um
kynlíf, kynlífsathafnir, klám og
kynlífsmýtur. Slík fræðsla varð-
ar alla foreldra þar sem hún snýr
að þeim málefnum sem brenna á
börnum og ungmennum í dag.
Það er nauðsynlegt að foreldr-
ar þori að taka umræðuna við
börnin sín þegar þau koma með
spurningar um þessa hluti. Börn-
in vilja fá fræðslu og þá fyrst og
fremst frá foreldrum sínum eða
öðrum fullorðnum aðila sem þau
treysta. Auðvitað er mikilvægt
að skólinn veiti kynfræðslu og er
misjafnt eftir skólum hversu mik-
il áhersla er lögð á slíka fræðslu.
Oft vakna frekari spurningar hjá
börnum eftir kynfræðslutíma í
skólanum og þá er gott að for-
eldrarnir séu tilbúnir að svara
og að geta rætt málin við þau á
jafningjagrundvelli. Til að stuðla
að kynheilbrigði barna og ung-
menna verða foreldrar einnig að
vera í stakk búnir að hefja sam-
ræðurnar og gefa sér tíma til að
ræða málin við þau. Ef börn fá
ekki svör frá áreiðanlegum full-
orðnum einstaklingum eru þau
líklegri til að leita sér svara á ver-
aldarvefnum. Það er eitthvað sem
við ættum að reyna að koma í veg
fyrir þar sem hver sem er get-
ur sett hvað sem er á internetið.
Tæknin er orðin svo gríðaleg og
margir foreldrar gera sér oft ekki
grein fyrir hversu stórt hlutverk
hún spilar í daglegu lífi barna.
Á internetinu má finna ýmislegt
óæskilegt og því ber að fylgjast
vel með hvað börnin eru að skoða
og gera þar. Lang flest börn og
ungmenni nú til dags nota Fa-
cebook, Snapchat og fleiri sam-
félagsmiðla mikið á hverjum ein-
asta degi. Þessir miðlar eru not-
aðir til að senda allskyns myndir
og skrifa hin ýmsu innlegg. Mik-
ilvægt er að brýna fyrir börnum
að um leið og eitthvað er sett á
netið þá er það þar og það verð-
ur ekki tekið til baka. Það má
því segja að internetið hafi sínar
dökku hliðar þó að það hafi haft
margt jákvætt í för með sér.
Sem starfsmaður í frístunda-
miðstöð get ég með sanni sagt að
börnin þurfa að hafa góðar fyr-
irmyndir sem þau geta talað við.
Við megum ekki gera ráð fyrir að
þau viti hluti sem fullorðna fólk-
inu finnst sjálfsagt að vita. Sam-
ræður foreldra og barna eru lík-
lega ein öflugasta forvörnin og
það mun skila sér í ábyrgari hegð-
un barnanna á unglingsárum.
Jensína Kjerúlf Kristinsdóttir
Nýjasta útspil sjávarútvegsráð-
herra, að hann treysti sér ekki til
að leggja fram nýtt fiskveiðstjór-
nunarfrumvarp sökum ósam-
komulags á milli stjórnarflokk-
anna, hefur vakið mikla athygli
þjóðarinnar og kristallast þar sá
mikli ágreiningur sem ríkir um
eignarhald og ráðstöfunarrétt á
þessari sameiginlegu sjávarauð-
lind landsmanna.
Þegar byrjað er að ræða um
kvótakerfið svokallaða lokast oft-
ar en ekki eyru þeirra sem ekki
hafa beina hagsmuni af sjávar-
útvegi og mörgum þykir mál-
ið flókið og illskiljanlegt. Erf-
itt reynist að keppa við þá miklu
áróðursmaskínu sem samtök í
sjávarútvegi setja jafnan í gang
þegar þeim þykir sínum hags-
munum ógnað og gleymist seint
sú herferð og heimsendaspá sem
lýst var yfir af LÍÚ á síðasta kjör-
tímabili þegar reynt var að bylta
kvótakerfinu.
Dóttir mín ráðlagði mér að
nálgast umræðuna um sjávarút-
vegsmál á sem auðskiljanlegastan
hátt svo ungt fólk gerði sér bet-
ur grein fyrir því út á hvað það
gengi að breyta kvótakerfinu.
Meginatriðin eru að tryggja at-
vinnurétt og afnot komandi kyn-
slóða af sjávarauðlindinni með
sjálfbærum hætti og að arðurinn
skili sér til þjóðarinnar.
Nýting fiskimiðanna
Ágreiningur innan stjórnarflokk-
anna virðist fyrst og fremst snú-
ast um það hver eigi að fara með
eignarhald á nýtingu fiskimiðanna
– útgerðirnar eða ríkið fyrir hönd
þjóðarinnar. Þau drög að nýju
fiskveiðistjórnunarfrumvarpi sem
kynnt voru fyrir okkur í stjórnar-
andstöðunni í haust gengu út á
það að gerðir yrðu samningar til
23 ára með óbreyttu hlutfalli til
byggðaráðstafana, ekkert var þar
tekið á meiri möguleikum til ný-
liðunar með öflugum leigupotti
ríkisins né byggðafestu aflaheim-
ilda svo eitthvað sé nefnt. Í raun-
inni var verið að njörva núver-
andi kerfi niður óbreytt um aldur
og ævi og nýrri ríkisstjórn í raun
gert ókleift að gera breyting-
ar á kvótakerfinu þótt hún fengi
til þess nægan þingstyrk í næstu
kosningum. Þess vegna hef ég
sagt það að ég gráti það ekki að
ríkisstjórninni hafi ekki tekist að
ná samstöðu um að leggja þetta
óláns frumvarp fram og stjórn-
arandstaðan hefur mér vitanlega
ekki fengið nein tækifæri til að
hafa áhrif á efni þess.
Stjórnarliðar hafa látið að því
liggja að það sé vegna andstöðu
stjórnarandstöðunnar sem hætt
hafi verið við að leggja frumvarp-
ið fram á þessu vorþingi. Þetta
lýsir best vandræðaganginum á
stjórnarheimilinu þessa dagana
þegar hvert málið á fætur öðru er
í uppnámi.
Umræðan um veiðigjöld og
breytingar á fiskveiðistjórnunar-
kerfinu eru tvö aðskilin mál að
mínu mati. Það má með sanni
segja að það þarf að nálgast það
verkefni að ná auðlindarentu út
úr sjávarútvegi með jafnræði í
huga og með sem gagnsæjust-
um og skilvirkustum hætti. Þau
veiðigjöld sem urðu að lögum
árið 2010 hafa ekki náð tilgangi
sínum sem skyldi þar sem ekki
hefur tekist að fá þær upplýsingar
sem til þurfti til að álagning yrði
rétt.
Mismunandi álagning
Ég tel rétt að skoða mismunandi
álagningu eftir útgerðarflokkum,
einhvers konar þrepaskipta álagn-
ingu, þar sem brugðist væri við
erfiðleikum minni útgerða við að
standa undir þeim veiðigjöldum
sem þær búa við í dag. En í mín-
um huga er það knýjandi réttlæt-
ismál að breyta sjálfu fiskveiði-
stjórnarkerfinu áður en krafan
um eignarétt útgerðarinnar verð-
ur enn háværari í valdablokkum
landsins bæði í fjármálageiranum
og hjá stórútgerðinni.
Afleiðingum hagræðing-
ar í sjávarútvegi má skipta í þrjá
flokka á landsvísu:
Þau byggðarlög sem hagn-1.
ast hafa á samþjöppun í
greininni og njóta í núinu
mikilla tekna og stöðugrar
atvinnu.
Þau sjávarpláss þar sem 2.
eru minni sjávarútvegs- og
fjölskyldufyrirtæki og þar
sem ekkert má út af bera
svo allt fari ekki á hliðina
og atvinnuöryggið fari í
uppnám.
Hinar svokölluðu „brot-3.
hættu byggðir“ sem
Byggðastofnun hefur ver-
ið að vinna með. Þeirra
á meðal eru mörg minni
sjávarpláss sem eru í gíf-
urlegum vanda eftir að
fiskveiðiheimildirnar hafa
verið fluttar á brott og lífs-
björgin í raun tekin frá öll-
um íbúum þessara staða.
Þar býr fólk ekki við bú-
setuöryggi lengur og
byggðarlagið hefur verið
gjaldfellt á einu bretti.
Ég treysti ekki núverandi ríkis-
stjórn fyrir ásættanlegum breyt-
ingum á fiskveiðistjórnarkerfinu
en ég geri mér líka fulla grein fyr-
ir því að ef nást eiga fram breyt-
ingar á núverandi kerfi verða all-
ir að slá eitthvað af sínum ítrustu
kröfum, annars festist núverandi
kerfi bara enn frekar í sessi. Sátt-
in á ekki bara að ná til hagsmuna-
aðila í sjávarútvegi heldur líka til
fólksins í landinu með tryggara
atvinnuöryggi og í eflingu byggða
ásamt rétti komandi kynslóða til
atvinnufrelsis og að skýrt eigna-
réttarákvæði á sjávarauðlindinni
verði sett í stjórnarskrá.
Lilja Rafney Magnúsdóttir.
Höf. er alþingismaður Vinstri-
hreyfingarinnar – græns framboðs.
Ritari.is er ungt sprotafyrirtæki til
húsa við Stillholt á Akranesi. Það
býður upp á heildarlausnir í skrif-
stofumálum, svo sem ritaraþjón-
ustu, símsvörun, úthringingar, bók-
haldsþjónustu og stofnun og rekst-
ur fyrirtækja. Á heimasíðu fyrir-
tækisins segir að Ritari.is vilji starfa
með fyrirtækjum og rekstraraðilum
sem leiti leiða til að ná fram hag-
ræðingu og hagkvæmni í rekstri.
Þannig geti t.d. verið hagkvæm-
ara að fá Ritara til að svara í sím-
ann heldur en ráða sérstakan starfs-
mann í viðkomandi fyrirtæki til
þess. Smám saman hefur starfsem-
in verið að aukast í Ritara.is og nú
síðast bættist Orange Project í hóp
viðskiptavina þegar það samdi við
Ritara um ritara- og símsvörunar-
þjónustu. „Samstarfið felst í því að
Ritari.is mun sjá um símsvörun og
bókunarþjónustu ásamt öðrum rit-
arastörfum sem til falla og óskað er
eftir af þeim fyrirtækjum sem eru
innan veggja Orange Project,“ seg-
ir Ingibjörg Valdimarsdóttir fram-
kvæmdastjóri Ritari.is
Orange Project býður m.a. upp
á skrifstofurými til leigu, lögfræði-
þjónustu, bókhaldsþjónustu og rit-
araþjónustu. „Með því að fara í
samstarf með Ritara þá er verið að
tryggja að ritaraþjónustan sé ávallt
sinnt af fagmönnum á meðan við-
skiptavinirnir geta einbeitt sér að
kjarnastarfsemi fyrirtækis síns,“
segir Tómas H Ragnars fram-
kvæmdastjóri Orange Project.
mm
Við hjónin að Vestur-
götu 17 vorum boð-
uð á fund bæjarráðs
29. janúar síðastliðinn
til að gera grein fyrir okkar afstöðu til
hausaþurrkunar Laugafisks.
Það er með okkur eins og svo marga
að það er ekki auðvelt að tjá sig um þessi
mál, sem tengjast svo náið vinnuveit-
endum okkar og lífsviðurværi. Hags-
munirnir sem liggja undir eru svo mikl-
ir. Undirrituð starfar hjá Akraneskaup-
stað og eiginmaður minn er starfsmað-
ur HB Granda.
Við ásamt fleirum hér í nágrenn-
inu, höfum m.a. staðið í mótmælum og
málaferlum gagnvart Heilbrigðiseftir-
liti Vesturlands og umhverfisráðuneyt-
inu, en höfum ekki haft erindi sem erf-
iði.
Fram kom á síðasta bæjarstjórnar-
fundi að Laugafiskur hafi alltaf starfað
eftir útgefnu starfsleyfi, það hafi aldrei
verið brotið. Þetta staðfesti formaður
stjórnar Heilbrigðiseftirlits Vesturlands
og við trúum því að hún hafi rétt fyrir
sér. En við vitum af biturri reynslu að
starfsleyfi í þessari grein eru svo rúm að
það er varla hægt að brjóta þau.
Þessi setning í núverandi starfsleyfi
er lýsandi dæmi:
„Loftræstingu skal þannig háttað að
hún valdi fólki í nærliggjandi húsum eða
vegfarendum ekki óþægindum vegna
lyktar, hávaða eða annarrar mengun-
ar, EFTIR ÞVÍ SEM FRAMAST ER
UNNT.“
Sem sagt starfsleyfið er og verður
án efa opið í alla enda og kanta enda
kannski ekki hægt að vera með slíka
framleiðslu án þess.
Við höfum kvartað þegar vond ýldu-
lykt truflar okkur á okkar heimili og
höfum við þá sent á alla bæjarfulltrúa,
heilbrigiseftirlitið, umhverfisráðuneyti
og síðast en ekki síst á HB Granda sem
er núverandi eigandi Laugafisks.
Okkur þótti vænt um að vera köll-
uð á fund bæjarráðs, það sagði okkur að
ekki væri öllum alveg sama um okkur.
En það er skemmst frá því að segja að
aðalfréttin af þessum fundi og svar bæj-
aryfirvalda er að fara ásamt fríðu föru-
neyti að heimsækja nýju hausaþurrk-
unina á Sauðárkróki sem tók til starfa
fyrir skemmstu. Sú verksmiðja er aðeins
brotabrot af þeirri stærð verksmiðju
sem hér er fyrirhuguð. Við hausaþurrk-
unina á Sauðárkróki starfa þrír starfs-
menn eftir því sem við best vitum. Seg-
ir meira en mörg orð.
Hér á Akranesi er fyrirhugað að þre-
falda afköst hausaþurrkunarinnar úr
170 tonnum á viku í 600 tonn. Það yrði
heimsmet að gera slíkt í íbúðabyggð og
fannst okkur nú nóg fyrir.
Nú á að boða til íbúaafundar. Það er
ekki alveg nýtt því við vorum á íbúa-
fundi sem boðið var uppá áður en
Laugafiskur tók til starfa á núverandi
stað. Þá var ekkert á okkur hlustað og
því skyldi það vera gert núna?
Ef að þetta nýja deiliskipulag verð-
ur samþykkt sem liggur fyrir og HB
Grandi fær að setja þessa risaverk-
smiðju niður á Breiðinni, þá verður það
umhverfisslys sem er algjörlega óaftur-
kræft fyrir alla Akurnesinga.
Fyrir skömmu fékk Akraneskaup-
staður styrk til þess að gera Breiðina að
fallegu útivistarsvæði en hver hefur yndi
af því að vera þar við þessar aðstæður
og miðað við síðustu teikningar af fyrir-
hugaðri uppfyllingu sem ég sá í Skessu-
horni fyrir nokkrum dögum, sýnist mér
að Skarfavörin sé farin og það yrði ekki
gott fyrir ásýnd Breiðarinnar.
Við vitum öll að hér takast á mis-
mundandi sjónarmið. Hvort eigi að
meta meira atvinnutækifæri, sem verða
þó ótrúlega fá í þessu tilliti, þegar há-
tæknin hefur tekið við.
Það er aldrei spurt hvað tapast í
störfum á þessu svæði vegna ástands-
ins svo við tölum nú ekki um allar lóð-
irnar sem eru nánast tilbúnar fyrir íbúa-
byggð en enginn hefur áhuga á við nú-
verandi ástand. Hausaþurrkunina má
setja niður hvar sem er fjarri íbúabyggð
svo fremi sem heitt vatn sé til staðar.
Eigum við hér á Niður- Skaga að
sætta okkur við að búa við verri lífsgæði
en aðrir íbúar Akraness? Við greiðum
okkar skatta jafnt við aðra en þurfum að
búa við það að eignir okkar eru minna
virði en annarra í bænum.
Það var athyglisvert að fylgjast með
því þegar mótmælt var að kaffihús risi
á Jaðarsbökkum og að gistiheimili yrði í
bókasafninu á Heiðarbraut. Þá risu upp
mótmæli íbúa sem gerðu allar þær hug-
myndir að engu. Þær hugmyndir virt-
ust saklausar að okkar mati miðað það
sem við höfum þurft að búa við. Þess-
ar athugasemdir voru allar teknar til
greina.
Við hjónin gerðum okkar hús upp
fyrir tuttugu árum eins og svo margir
á þessu svæði gerðu. Nú er komið að
viðhaldi utanhúss hjá okkur. Hvað eig-
um við að „henda“ mörgum milljónum
í fasteign þegar við vitum að við fáum
það aldrei til baka?
Rannveig Þórisdóttir
Ingibjörg Valdimarsdóttir og Tómasa
H Ragnars þegar samkomulagið var
undirritað.
Ritari.is sífellt að
fjölga viðskiptavinum
Pennagrein
Jöfn lífsgæði á Akranesi?
Sátt við hverja?
Pennagrein
Pennagrein
Foreldrar eru mikilvægir þegar
kemur að forvörnum