Skessuhorn - 25.03.2015, Page 20

20 MIÐVIKUDAGUR 25. MARS 2015
Íbúafundur um ljósleiðaramál var hald-
inn í Dalabúð þriðjudaginn 17. mars
síðastliðinn. Á fundinn mættu rúmlega
fimmtíu. Ítarleg fundargerð var rituð á
fundinum og birtist hún hér með leyfi
Sveins Pálssonar sveitarstjóra. Meðal
frummælenda á fundinum var Harald-
ur Benediktsson alþingismaður og for-
maður starfshóps innanríkisráðuneyt-
isins um alþjónustu í fjarskiptum og
kynnti hann niðurstöðu hópsins. Har-
aldur kynnti grófa hönnun á lagningu
ljósleiðara í Dalabyggð en tvö sveit-
arfélög hafa verið nefnd sérstaklega í
skýrslunni hvað varðar stuðning eða
eflingu sveitarfélaga, þ.e. Dalabyggð
og Skaftárhreppur. Meðalkostnað-
ur í Dalabyggð er áætlaður 1.926.000
krónur. Gert er ráð fyrir að kostnaður
á hvert heimili verði 250.000 krónur. Í
upphafi fundar fór Jóhannes Haukur
Hauksson oddviti yfir aðdraganda að
fundinum, allt aftur til áramótaávarps
forsætisráðherra þar sem árétt-
uð voru áform ríkisstjórnarinnar
um að ráðast í átak í fjarskipta-
málum. Sveitarstjórn Dala-
byggðar fjallaði um málið fyrst á
byggðarráðsfundi 13. janúar og
síðan áttu fulltrúar Dalabyggð-
ar fund með alþingismönnum
Vesturlands um málið. Á fundi
sveitarstjórnar 17. febrúar var
síðan samþykkt að boða til þessa
íbúafundar.
Fyrst og fremst hugað
að dreifbýlinu
Haraldur Benediksson fór á íbúafund-
inum yfir skýrslu starfshópsins sem er
kölluð „Ísland ljóstengt“. Hópurinn
hafði samstarf við Póst- og fjarskipta-
stofnun og stuðst var við vinnu stofn-
unarinnar. Heimili í þéttbýli hafa al-
mennt aðgang að ljósleiðara og/eða
ljósneti, fyrst og fremst þarf að huga
að dreifbýlinu. Ein af megintillögum
starfshópsins er að aðgangur að há-
hraða fjarskiptatengingu verði grunn-
þjónusta sem standa skuli öllum lands-
mönnum til boða óháð búsetu. Yfir
20 tillögur eru í skýrslunni þ.á.m. til-
lögur um samnýtingu, einkum vegna
veituframkvæmda. Greiningarvinna
um kostnað við þessar framkvæmdir
var unnin af Verkfræðistofunni Mann-
viti en tengja þarf um 4000 heimili víðs
vegar um landið. Kostnaður við 100%
tengingu er áætlaður um átta millj-
arðar en um 6,7 milljarðar við 99,9%
tengingu. Starfshópurinn leggur til að
99,9% verði tengd ljósleiðara til að
byrja með. Um 60% af kostnaði við
ljósleiðaraframkvæmd er jarðvinna.
Skoðuð var samlegð með dreifiveitu
Rarik.
Settar voru fram þrjár meginleið-
ir um uppbyggingu ljósleiðara á mark-
aðsbrestssvæðum. Starfshópurinn
valdi leið 2, samstarfsleiðina, lands-
átak í samvinnu ríkis og sveitarfélaga
og heimamanna. Framlag fjarskipta-
áætlunar verði 3-4 milljarðar. Sam-
starfsleiðin er 4-5 ára landsátak. Rík-
ið sér um undirbúning og framkvæmd
útboða í samvinnu við sveitarfélög.
Forsvarsmenn áhugasamra sveitarfé-
laga bera ábyrgð á þáttum sem stuðla
að hagkvæmni og sátt um framkvæmd-
ina gagnvart íbúum og landeigend-
um. Gert er ráð fyrir að kostnaður á
hvert heimili verði 250.000 krónu kr.
Fram kom í máli Haraldar Benediks-
sonar á fundinum að hann telur að fjar-
skiptafyrirtækin hafi fengið að liggja
alltof lengi óáreitt og ljósleiðarateng-
ing muni gjörbreyta búsetuskilyrðum í
hinum dreifðu byggðum.
Afar mikilvægt fyrir ferða-
þjónustuna
Guðmundur Halldórsson eigandi Hót-
els Vogs á Fellsströnd ræddi á fundin-
um um bætta nettengingu frá sjónar-
hóli ferðaþjónustunnar. Hann fagnaði
því að Dalir séu komnir framarlega á
blað í þessu máli. Guðmundur telur að
hegðun ferðamanna sé að breytast, þeir
komi í meira mæli óundirbúnir hvað
varðar ferðatilhögun og meira um að
þeir séu að skipuleggja ferðir sínar og
gistingu frá degi til dags og þá sé afleitt
fyrir ferðaþjónustuaðila að búa ekki við
gott net- og farsímasamband. Guð-
mundur segist verða var við aukningu
ferðamanna á svæðinu og upplýsir að
bókunarstaða á Vogi í dag sé um 45%
betri en þegar upp var staðið eftir sum-
arið í fyrra.
Bændur háðir góðu
netsambandi
Bryndís Karlsdóttir bóndi á Geir-
mundarstöðum á Skarðsströnd ræddi
um þörf fyrir bætta nettengingu frá
sjónarhóli bænda. Hún segir að sí-
fellt séu gerðar meiri kröfur um rafræn
skil á gögnum í starfsumhverfi þeirra.
Skila þurfi skattframtali og forðagæslu-
skýrslu rafrænt og ef bændur ætli að
nýta sér þau forrit sem í boði eru til
að hafa betri yfirsýn og bæta rekstur
sinn sé nauðsynlegt að hafa gott net-
samband. Hún nefndi dæmi um að
hún vissi til þess að hver burðarskrán-
ing í Fjárvís gæti tekið allt að hálftíma
að fara í gegn og sumir bændur þyrftu
að fara að heiman til að vinna í forrit-
um í landbúnaði eða til að skila skatt-
framtali. Hún benti á að almennt sé
fólki vísað á netið til að sækja eyðublöð
og gögn frá opinberum aðilum og skila
rafrænt. Einnig væri nauðsynlegt fyrir
íbúa í dreifbýlinu að geta notað heima-
banka. Bryndís sagði að netsamband
væri víða slæmt og að veðurfar hefði í
sumum tilvikum áhrif á skilyrði. Þeg-
ar Bryndís hafði lokið máli sínu skaut
Sveinn Pálsson fundarstjóri og sveitar-
stjóri inn að heyrst hafi að framhalds-
skólanemar komi minna heim í sveit-
irnar í fríum nú en áður vegna lélegra
nettenginga.
Ferðaþjónustuaðilar höfðu
frumkvæðið
Meðal frummælanda á fundinum var
Ingólfur Bruun sem var hvatamað-
ur um lagningu ljósleiðara í Öræfa-
sveit og ráðgjafi ýmissa aðila sem far-
ið hafa í slík verkefni. Hann sagði upp-
hafsmenn að bættri internettengingu
í Mýrdalnum ferðaþjónustuaðila sem
tóku svo sveitirnar með sér. Þeir fengu
Ingólf til að vera sér innan handar með
framkvæmd verkefnisins. Krafa þeirra
var að fá sama burðarnetshraða og er á
höfuðborgarsvæðinu. Gert var ráð fyr-
ir 40 notendum í upphafi en í dag eru
þeir 75. Kostnaður við verkið var um
76 milljónir eða um ein milljón á hvern
notanda. Stofnað var fyrirtæki um verk-
efnið, hluthafarnir voru stærri ferða-
þjónustuaðilar á svæðinu, tvö búnaðar-
félög, Mýrdalshreppur og minni aðilar.
Verkefnið hófst í mars 2014 og teng-
ingum lauk í október.
Ólafur Sveinsson atvinnuráðgjafi hjá
Samtökum sveitarfélaga á Vesturlandi
sagði frá aðkomu Samtaka sveitarfélaga
á Vesturlandi að ljósleiðaraverkefnum í
landshlutanum. Við skoðun á málinu
kom í ljós að tengingum í dreifbýli var
víða ábótavant. Vinna fór af stað árið
2011 og byrjað var á verkefni á sunn-
anverðu Snæfellsnesi. SSV hefur líka
horft til Dalanna varðandi þessi mál og
má þar nefna að stjórn samþykkti fundi
sínum 11. mars sl. að leggja 705.000 kr.
í forhönnun ljósleiðaranets í Dölum.
Fyrirspurnum svarað
Fjölmargar fyrirspurnir komu fram
á fundinum og svöruðu Haraldur og
Ingólfur þeim. Í svörum þeirra kom
m.a. fram: Þráðlaus kerfi eru ekki fram-
tíðarlausn og duga ekki í dreifbýli, m.a.
vegna veðurfars og fleiri þátta. Búið
er að auglýsa eftir aðilum til að leggja
hringtengingu. Lagt verður af stað
með streng frá Búðardal með nægjan-
lega mörgum þráðum til að tengja alla
bæi á leiðinni til Stykkishólms. Not-
endur velja sjálfir hvaða fjarskiptafyr-
irtæki þeir skipta við. Í ljós-
leiðaraverkefninu er gert
ráð fyrir að tengja lögbýli,
býli með heilsárs búsetu, en
sumarhúsaeigendur og aðr-
ir sem ekki hafa fasta búsetu
geti tengst á kostnaðarverði.
Best er að leggja upp með í
upphafi að fá þræði vegna
síma, sjónvarps og inter-
nets. Landeigendur eigi
ekki að gefa leyfi til að farið
verði um landareign þeirra
án þess að þeir fái teng-
ingu. Ljósnet (VDSL koparkerfi) er
talið ásættanlegt. Það verður auðveld-
ara fyrir fjarskiptafyrirtæki að setja upp
fleiri gsm senda ef kominn er ljósleiðari
í umhverfið. Ákveðin tækifæri geta fal-
ist í því að ljósleiðari sé samfélagseign.
Ljósleiðari er framtíðarlausn og mun
endast í meira en 50 ár. Að mati Ing-
ólfs mun ekkert koma í stað ljósleið-
ara. Hugmynd kom fram á fundinum
um að safna lista yfir þá sem hafa áhuga
á að fá ljósleiðaratengingu og bætt bú-
setuskilyrði. Einnig að gott væri að fara
að leita til landeigenda til að fá hug-
myndir um hvar og hvernig menn vilja
láta tengja.
Ályktun fundarins
Íbúafundurinn samþykkti eftirfarandi
ályktun: „Íbúafundur haldinn í Dala-
búð í Búðardal 17. mars 2015 fagnar
framkominni skýrslu starfshóps innan-
ríkisráðherra um alþjónustu í fjarskipt-
um og hvetur ríkisstjórn Íslands til að
hrinda tillögum hópsins í framkvæmd
með sérstöku átaksverkefni á árunum
2015-2020. Íbúafundurinn telur að við
forgangsröðun framkvæmda skuli horft
fyrst til svæða sem verst eru sett. Einn-
ig að horft sé til sjónarmiða í gildandi
byggðaáætlun hvað varðar svæði með
fábreytt atvinnulíf og sem byggja helst
á landbúnaði. Dalir mættu á fyrri ára-
tugum afgangi í uppbyggingu dreifi-
kerfa á landsvísu s.s. varðandi lagn-
ingu jarðsíma og rafveitu. Færa má rök
fyrir að þetta hafi komið niður á þró-
un byggðarinnar. Brýnt er að sama
verði ekki uppi á teningnum varðandi
uppbyggingu ljósleiðarakerfis. Íbúa-
fundurinn hvetur ríkisstjórnina til að
hefja hið allra fyrsta landsátak í upp-
byggingu fjarskiptainnviða í samræmi
við tillögu starfshópsins leið 2, sam-
starfsleið – landsátak í samvinnu rík-
is og sveitarfélaganna. Jafnframt verði
könnuð samlegðaráhrif þess að leggja
þriggja fasa rafmagn samhliða ljósleið-
ara. Þá hvetur fundurinn sveitarstjórn
til að óska formlega eftir samvinnu við
ríkisvaldið um lagningu ljósleiðara um
dreifbýli Dalabyggðar á forsendum til-
lögunnar. Fundurinn hvetur landeig-
endur og íbúa dreifbýlis Dalabyggðar
til fullrar þátttöku í verkefninu þegar
það kemst til framkvæmda.“
þá
Fróðlegur og vel sóttur íbúafundur
um ljósleiðaramál í Búðardal
www.skessuhorn.is
Næsta blað degi fyrr
vegna páska
Til að Skessuhorn í næstu viku komist í hendur allra áskrifenda
fyrir skírdag mun útgáfudagur þess færast fram um einn dag.
Lokavinnsla blaðsins verður því mánudaginn 30. mars.
Skil á efni og auglýsingum í síðasta blað fyrir páska
er því í síðasta lagi fyrir hádegi nk. mánudag.
Fyrsta blað eftir páska kemur síðan út
samkvæmt venju miðvikudaginn 8. apríl.
Skil á efni og auglýsingum er í síðasti lagi
fyrir hádegi þriðjudaginn 7. apríl.
Starfsfólk Skessuhorns
Hjartans þakkir fyrir auðsýnda samúð,
hlýhug og vináttu vegna andláts og
útfarar okkar elskulega
Magnúsar Kristjáns Magnússonar,
Hamraendum.
Sérstakar þakkir fá Ingibjörg Davíðsdóttir og
Ístak fyrir ómetanlega aðstoð.
Marlen Lillevik,
Magnús Magnússon, Inger Traustadóttir
og aðrir aðstandendur.
www.sgs.is
SAMEINUÐ
BERJUMST
VIÐ!

KJÓSTU
JÁ