Sveitarstjórnarmál - okt. 2019, Blaðsíða 43

Ekki einkamál kvenna
Katrín segir að karlar sýni jafnréttismálum
vaxandi áhuga og taki í ríkari mæli þátt í
landsfundunum.
„Nú mæta fleiri karlar til leiks enda eru
jafnréttismál málefni karla ekki síður
en kvenna. Auk þess má nefna að
jafnréttismál snúast ekki lengur bara um
jafnrétti kynjanna heldur er horft til mun
fleiri þátta. Til marks um þetta má nefna
tvenn nýleg lög frá Alþingi, annars vegar
lög um jafna meðferð á vinnumarkaði
og hins vegar lög um jafna meðferð
óháð kynþætti og þjóðernisuppruna. Við
kynntum þessa nýju löggjöf á fundinum.
Fyrrnefndu lögin fjalla um jafna
meðferð einstaklinga á vinnumarkaði
óháð kynþætti, þjóðernisuppruna, trú,
lífsskoðun, fötlun, skertri starfsgetu, aldri,
kynhneigð, kynvitund, kyneinkennum eða
kyntjáningu. Síðarnefndu lögin fjalla um
jafna meðferð einstaklinga óháð kynþætti
og þjóðernisuppruna á öllum sviðum
samfélagsins, utan vinnumarkaðar. Við
hjá Jafnréttisstofu höfum eftirlit með að
þessum lögum sé framfylgt. Þau eru
nánast glæný og það tekur samfélagið
tíma að átta sig á þeim og hvernig þau
nýtast en við leggjum áherslu á að kynna
þetta fyrir fólki,“ segir Katrín.
Endurnýjun jafnréttisáætlana
Jafnréttisstofa hefur nýlega kallað
eftir endurnýjuðum jafnréttisáætlunum
sveitarfélaga í samræmi við ákvæði
jafnréttislaga. Þar er að mörgu að hyggja,
enda lagaskyldurnar víðtækar. Katrín
segir að tvennt virðist brenna sérstaklega
á sveitarfélögunum og var fjallað ítarlega
um það í vinnustofum á landsfundinum í
Garðabæ.
Annars vegar var fjallað um kynbundið
ofbeldi, kynbundna áreitni og
kynferðislega áreitni í ljósi Me Too.
Fjallað var um skyldur sveitarfélaga til
að gera ráðstafanir til að koma í veg fyrir
að starfsfólk, nemar og skjólstæðingar
verði fyrir kynbundnu ofbeldi, kynbundinni
áreitni eða kynferðislegri áreitni á
vinnustað, stofnun, í félagsstarfi eða í
skólum.
Katrín segir að slíkar ráðstafanir geti
meðal annars falið í sér að fyrir hendi séu
aðgerðaáætlanir sem lýsi því ferli sem
fer af stað ef tilkynnt er um slíka hegðun.
Auk þess sé mikilvægt að sveitarfélög
veiti fræðslu um mörk í samskiptum milli
fólks og hvert hægt sé að beina málum af
þessu tagi. Hún telur að sveitarfélög eigi,
stöðu sinnar vegna, að vera leiðandi í
sínu samfélagi hvað þetta varðar.
„Sveitarfélög hafa svo marga snertifleti
við íbúana í hverju samfélagi. Þau
eru yfirleitt fjölmennur vinnustaður og
gegna mikilvægu hlutverki gagnvart
starfsfólki sínu en snertifletirnir eru auk
þess svo fjölmargir við bæði börn og
fullorðna í gegnum skóla, leikskóla og
félagsmiðstöðvar, svo dæmi séu nefnd.
Það er því mikilvægt að sveitarfélög móti
sér stefnu og setji sér verkferla sem snúa
að málum sem þessum,“ segir Katrín.
Kynjuð fjárhagsáætlanagerð
Hins vegar var sérstaklega fjallað um
kynjasamþættingu með áherslu á kynjaða
fjárhagsáætlanagerð. Jafnréttislög kveða
á um að kynjasamþættingar skuli gætt
við alla stefnumótun og áætlanagerð
hins opinbera. Katrín segir að mörg
sveitarfélög hafi sýnt áhuga á að flétta
hugsun kynjasamþættingar inn í áherslur
við gerð fjárhagsáætlana en frekar fá
sveitarfélög hafi stigið raunveruleg skref
í þá átt.
„Kynjuð fjárhagsáætlanagerð er
ekki orðin sérlega algeng en stærri
sveitarfélög eins og Reykjavík og Akureyri
hafa þó stigið skref í þessa átt. Umræðan
á fundinum snerist meðal annars um að
hjálpa sveitarstjórnarfólki að sjá tækifærin
sem í þessu felast. Það er meðal annars
mikilvægt fyrir sveitarfélög að greina
kúnnahópinn, ef svo má að orði komast,
rýna fólkið á bak við tölurnar. Það er
gagnlegt að skoða hvaða fólk er að fá
þjónustu af hálfu sveitarfélagsins, hver
kynjaskipting hópsins er og leggja mat á
hvort verið sé að deila gæðunum rétt út
frá kynjasjónarmiðum,“ segir Katrín.
Svipmyndir frá landsfundi um jafnréttismál sveitarfélaga í haust. (ljósm.: Ingibjörg Hinriksdóttir)
Starfsmannapúlsinn
JAFNRÉTTISMÁL