Sveitarstjórnarmál - okt. 2019, Blaðsíða 48
48
SVEITARSTJÓRNARMÁL
Getur þú hugsað þér
daglegt líf án rafmagns?
Í tæknivæddu samfélagi nútímans er erfitt að hugsa sér daglegt líf án rafmagns, svo
samofið er það öllu sem við tökum okkur fyrir hendur. RARIK rekur umfangsmesta
rafdreifikerfi á Íslandi sem nær til 90% af sveitum landsins og til 43 þéttbýliskjarna.
Lengd dreifikerfisins er 9.000 km og þar af eru 62% jarðstrengir.
www.rarik.is
Þröstur Friðfinnsson, sveitarstjóri
Grýtubakkahrepps, var einn þeirra
sem kvaddi sér hljóðs á landsþinginu
og andmælti áformum um þvingaða
sameiningu sveitarfélaga eins og
þingsályktunartillagan gerir ráð fyrir.
Grýtubakkahreppur hefur, eins og
fjöldi annarra sveitarfélaga, sent
umsögn um tillöguna inn á samráðsgátt
stjórnarráðsins og segist þar hafna alfarið
„lögþvingaðri sameiningu sveitarfélaga“.
Þröstur segist í samtali við
Sveitarstjórnarmál vera afar ósáttur við
hvernig staðið hefur verið að undirbúningi
málsins frá upphafi. Hann hefur skrifað
fjölda pistla um málið og er þá alla að
finna á vef Grýtubakkahrepps, grenivik.is.
Hafna alfarið þvingaðri sameiningu
Þröstur Friðfinnsson
sveitarstjóri Grýtubakkahrepps
„Minni sveitarfélögum hefur beint og
óbeint verið haldið frá þeirri vinnu sem
liggur að baki þingsályktunartillögunni.
Þau hafa ekki átt fulltrúa í starfshópum og
lítið hefur verið gert með athugasemdir
þeirra. Bæði í grænbókinni og í
greinargerð með þingsályktunartillögunni
sjálfri er látið eins og engin andmæli eða
gagnrýni hafi komið fram. Það er alvarlegt
mál að Alþingi fái ekki réttar upplýsingar
í greinargerð með svo mikilvægri
tillögu. Það er alls ekki rétt að samþykkt
landsþings sé vilji sveitarstjórnarstigsins í
heild. Það sem gerðist á landsþinginu var
að stóru sveitarfélögin neyttu aflsmunar
gegn þeim smærri,“ segir Þröstur og
bætir við að hann búist við að fjöldi
þingmanna á landsbyggðinni muni eiga
erfitt með að samþykkja tillöguna.
Hann segir margt gott í tillögunni og
aðgerðaáætlun sem fylgir með í 11
liðum. Þar sé þó flest í formi misljósra
markmiða, sumt margrædd málefni svo
sem verkaskipting ríkis og sveitarfélaga,
tekjustofnar sveitarfélaga og fjölgun
opinberra starfa á landsbyggðinni. Þó
sé ekki um haldbærar tillögur að ræða.
Mikið sé einnig rætt um lýðræði, virðingu,
mannréttindi og sjálfsákvörðunarrétt.
„Eina atriðið sem er skýrt og skorinort er
þó í hróplegri andstöðu við lýðræði og
sjálfsákvörðunarrétt, sem er þó svo mjög
hampað að öðru leyti. Að lögfest verði
að sveitarfélög skuli hafa að lágmarki
1000 íbúa innan nokkurra ára, og fái
íbúar ekkert um það að segja, nema þá
náðarsamlegast að velja sér mótaðila til
sameiningar.
Í dag eru 40 sveitarfélög sem ná ekki
þessu marki, af 72 sveitarfélögum í
landinu. Það á því að taka lýðræðislegan
rétt íbúa meirihluta sveitarfélaganna af
þeim með lagaboði, allt í nafni lýðræðis.
Fyrir svo harkalegri aðgerð þurfa að
vera ríkir hagsmunir og sterk rök. Því er
ekki að heilsa í þessu máli, enda alger
fásinna að sameining sveitarfélaga, þar
sem aðeins fimm prósent þjóðarinnar
búa, í eitthvað stærri einingar, hafi nokkur
áhrif á styrk sveitarfélaga landsins í heild.
Raunar finnast hvergi í gögnum eða ferli
málsins nokkur rök fyrir þessu lágmarki,“
segir Þröstur.
Frá Grenivík (ljósm.: www.grenivik.is)