Morgunblaðið - 14.09.2019, Síða 30

30 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 14. SEPTEMBER 2019
Grand Hótel Reykjavík
Sigtún 38 | 105 Reykjavík | 514 8000 | info@grand.is | islandshotel.is
VILLIBRÁÐARBRUNCH
3. nóvember
5.800 kr. á mann
Börn 6-11 ára fá 50% afslátt
5 ára og yngri fá frítt
Villibráðarhlaðborð
26. október
2. nóvember
VILLIBRÁÐARHLAÐBORÐ
VILLTA KOKKSINS Á GRAND HÓTEL
15.900 kr. á mann
Pantaðu borð á islandshotel.is
veitingar@grand.is
eða í síma 514-8000
Úlfar Finnbjörnsson, yfirkokkur
á Grand Hotel Reykjavík, reiðir fram
60 ómótstæðilega veislurétti
úr úrvals villibráð
UPPSELT
Á tímum samfélags-
miðla og stöðugrar
tækniþróunar hinnar
svokölluðu fjórðu iðn-
byltingar ætti það að
vera orðið auðveldara
að ná til ungs fólks og
vekja áhuga þess á
stjórnmálum og póli-
tískri umræðu.
Ég efast ekki um
að fjöldi ungmenna
hafi áhuga, myndi sér skoðanir og
hafi kröftugan vilja til þess að taka
þátt í flokksstarfi af einhverju tagi,
eða sé virkt í félagsstarfi utan
stjórnmálaflokka.
Ég hef það þó á tilfinningunni að
það sé minni áhugi í dag meðal
ungs fólks á að starfa í stjórn-
málum. Þá ályktun dreg ég út frá
því sem ég hef sjálfur heyrt og
upplifi að sumu leyti persónulega.
Það þarf að þora að láta vaða,
segja skoðanir sínar, sama hversu
mikilli dómhörku þær kynnu að
sæta og vera sama þó maður yrði
tekinn í gegn af virkum í at-
hugasemdum.
Af hverju skyldi þetta vera?
Fyrir þessu kunna að vera ýms-
ar ástæður. Þær eru þó vissulega
mismunandi eftir fólki. En með til-
komu samfélagsmiðla hefur um-
ræðuhefðin breyst. Það er ekkert
mál að segja skoðanir sínar á yf-
irvegaðan og málefnalegan hátt, en
á sama tíma getur maður átt von á
því að einhver hakki mann í sig,
ásaki, eða geri manni upp skoð-
anir.
Er umræðan orðin
öfgakenndari?
Ég upplifi umræðuna þannig að,
til dæmis, ef þér finnst ekki sjálf-
sagt að hann Magnús bílstjóri geti
heitið Margrét, þá sértu fáviti, eða
ef þú ert á móti því að hægt sé að
fara í þungunarrof fram að tutt-
ugustu og annarri viku þá sértu á
móti sjálfsákvörðunarrétti kvenna.
Viljir þú fá léttvín í búðir, þá sértu
óábyrgur og viljir stofna lífi ungs
fólks í hættu og ef þú ert efins um
að kynlaus klósett séu málið, þá
sértu gamaldags og fordómafullur.
Það virðast allir eiga að hafa
sömu skoðunina. Allir eiga að vera
sammála og alls ekki
detta það í hug að
bera „vitlausar“ skoð-
anir á borð.
Þetta getur ekki
verið hollt fyrir mál-
efnalegar umræður,
ekki heldur fyrir
mannleg samskipti og
allra síst gott fyrir hið
margumtalaða lýð-
ræði.
Hversu hollt skyldi
það vera fyrir Alþingi,
stjórnmálaflokka og lýðræðið ef sá
sem í raun er ekki sammála þeim
sem hæst hafa, „hinum réttsýnu“,
kæmi ekki sínum skoðunum á
framfæri af ótta við að vera með
aðrar skoðanir en fylgdi þess í stað
„hinum réttsýnu“?
Er ekki heilbrigðara að fá ólíkar
skoðanir fram? Rökræða, en ekki
vera með upphrópanir, sem margir
virðast eiga afskaplega erfitt með
að tileinka sér. Er ekki mannlegra
að hlusta á skoðanir annarra án
þess að dæma viðkomandi?
Jákvætt að hafa ólíkar skoðanir
Stjórnmálin þurfa að vera spenn-
andi vettvangur að starfa á, við
unga fólkið þurfum að fá þau skila-
boð að það sé í lagi að vera með
ólíkar skoðanir, að allir þurfi ekki
alltaf að vera sammála. Maður á að
standa með sannfæringunni sinni,
fylgja hjartanu og hugsjón, því ef
það gerist ekki, þá halda stjórn-
málaflokkar á Íslandi áfram að líkj-
ast hver öðrum meira og meira, og
enginn almennileg skoðanaskipti
myndu eiga sér stað. Annars getum
við bara sameinað alla flokka, allt
heila klabbið. Því stjórnmálaflokkar
þurfa að mynda sér sérstöðu.
Getum við ekki sammælst um að
fagna ólíkum skoðunum, fagna fjöl-
breyttri umræðu, fagna rökræðum?
Að vera með „vit-
lausar skoðanir“
Eftir Róbert
Gunnarsson
Róbert Gunnarsson
» Það þurfa ekki allir
alltaf að vera sam-
mála, maður á að standa
með sannfæringunni
sinni, fylgja hjartanu og
hugsjón.
Höfundur er formaður Víkings –
ungra sjálfstæðismanna í Skagafirði.
Hugtakið „frjáls-
lyndi“ er illa skilgreint.
Þeir sem eiga sér þá
ósk heitasta að Ísland
verði sem fyrst ný-
lenda erlends ríkja-
sambands telja sig
„frjálslynda“. Þeir sem
hins vegar telja að Ís-
land eigi að vera áfram
frjálst og óháð, full-
valda ríki eru ekki
taldir „frjálslyndir“ og enn síður
íhaldssamir heldur eru þeir upp-
nefndir „einangrunarsinnar“ og „po-
púlistar“. Hjá flestum fullvalda
menningarþjóðum þætti þetta við-
horf hin mesta skömm. Þó svo t.d.
Bandaríkjamenn telji sig upp til
hópa vera „frjálslynda“ dytti engum
stjórnmálamanni þar í landi í hug að
framselja fullveldið í bitum til er-
lends ríkis. Sá hinn sami yrði um-
svifalaust sendur úr landi í böndum
og komið varnalega fyrir á eyðieyju.
Á Íslandi þykir það hins vegar
ekki tiltökumál að erlend ríki séu að
vasast í fjármálum, persónuvernd-
armálum og auðlindamálum lands-
ins. Menn virðast aldrei fá nóg af
undirlægjuhættinum, sem þeir
„frjálslyndu“ flokka undir „al-
þjóðlega samvinnu“. Bretar verða
almennt seint taldir vera „frjáls-
lyndir“ en samt tókst þeim „frjáls-
lyndu“ í öllum flokkum þar í landi að
sannfæra bresku þjóðina um að rétt
væri að ganga í ESB árið 1973, en
merkilegt nokk, þá hafði þeim tví-
vegis áður verið neitað um aðild að
frumkvæði Charles De Gaulle
Frakklandsforseta sem taldi að
Bretar hefðu meiri áhuga á fríversl-
un en samvinnu og að þeir hefðu
meiri áhuga á samskiptum við
Bandaríkin en önnur Evrópuríki.
Forsetinn reyndist
sannspár. Bretar eru
nú orðnir langþreyttir
á ólýðræðislegum
vinnubrögðum ESB og
eru nú á hægri en
öruggri siglingu út úr
ríkjasambandinu.
Breska þingið hafnaði
nýlega aðild að EES-
samningnum sem þeir
kalla „norsku leiðina“.
Þorsteinn Pálsson, fv.
forsætisráðherra, hélt
því nýlega fram í viðtali
á sjónvarpsstöðinni
Hringbraut að ástæðan fyrir þeirri
höfnun hefði í raun verið sú að Bret-
ar vissu sem var, að EES-samning-
urinn felur í sér meira afsal full-
veldis aðildarríkjanna heldur en
bein aðild að ESB. Hvað sem því líð-
ur þá er EES-samningurinn nú
kominn í algjört uppnám vegna
kjarkleysis Alþingis Íslendinga þeg-
ar þeir innleiddu 3. orkupakka ESB í
íslensk lög með þingsályktun-
artillögu sem forseti Íslands gat
ekki með nokkru móti hafnað að
skrifa undir og vísað til þjóðarinnar.
Þetta vissu menn í ráðuneytunum,
þetta vissu þingmennirnir okkar en
kjósendur ekki. Alþingi Íslendinga
hefur fyrir löngu ákveðið að innlima
Ísland í ESB, bakdyramegin. Kjós-
endum kemur það bara ekkert við!
Almenningur á Íslandi er þó í aukn-
um mæli að átta sig á eðli og inntaki
EES-samningsins og til hvers hann
leiðir ef menn nýta ekki ákvæði hans
til fulls, heldur gleypa þar allt hrátt.
Að vera frjáls er að vera óháður
öðrum, m.ö.o. að vera sjálfstæður.
Fullvalda ríki er því frjálst ríki. Við
erum ekki lengur fullvalda ríki, við
erum því ekki langur frjáls. Við er-
um hins vegar orðin afar „frjáls-
lynd“ og hluti af 500 milljóna manna
ríkjasambandi og enginn segir neitt
við því. Enginn virðist einu sinni vita
af því, nema örfáir alþingismenn og
„kverúlantar“, „popúlistar“ og „ein-
angrunarsinnar“ í grasrót stjórn-
málaflokkanna svo og meðlimir í
samtökunum Orkan okkar. Hvort al-
þingismenn hafi með þessum óláns-
gjörningi svikið þjóð sína og föður-
land læt ég öðrum eftir að dæma.
Hitt er ljóst að þingmenn stjórn-
arflokkanna gengu þar á bak orða
sinna gagnvart sínum kjósendum og
virtu að vettugi ályktanir og sam-
þykktir sinna eigin flokksmanna,
grasrótar og undirstöðu flokkanna.
Hvað varðar fullveldismál á Íslandi
er landinu okkar nú stjórnað af með-
virkum, ofmetnum popúlistum á Al-
þingi sem taka á móti erlendum
þjóðhöfðingjum frá frjálsum og full-
valda vinaþjóðum með fýlusvip og
hóta að setja lög sem banna frekari
samvinnu við þær, nema með sér-
stöku leyfi Alþingis! Þetta eru afar
undarlegir fyrirvarar í „alþjóðlegri
samvinnu“ því það eru samningarnir
sem gilda. Menn semja ekki eftirá.
Það þarf ekki sérfræðinga í glæpa-
sögum til að átta sig á því.
Nú er fjórði orkupakki ESB í far-
vatninu. Hvernig ætla menn að taka
á þeirri sendingu frá móðurskipinu
ESB? Ég ráðlegg öllum að geyma
síðustu reikningana frá orkuveit-
unum og fylgjast vel með orkuverð-
inu, flutningskostnaði, mælagjaldinu
og verðinu á heita og kalda vatninu.
Ísland er orðið hluti af orku-
sambandi ESB vegna EES-
samningsins og bráðum koma nýir
orkumælar í hvert hús. Á Íslandi býr
nú „frjálslynd“ þjóð í fjötrum.
EES-samningurinn:
Frjálslyndi í fjötrum
Eftir Elinóru Ingu
Sigurðardóttur » Á Íslandi virðist ekki
vera tiltökumál að
erlend ríki séu að vasast
í fjármálum, persónu-
vernd og auðlinda-
málum landsins. Er það
„alþjóðleg samvinna“.
Elinóra Inga
Sigurðardóttir
Höfundur er formaður samtakanna
Orkan okkar.
elinoras@gmail.comAllt um sjávarútveg
Það ætti að koma íslenskum ljóða-
unnendum þægilega á óvart að frétta
að ég hafi nú verið skipaður lárvið-
arskáldið á Íslandi, til lífstíðar (af
Vináttufélagi Íslands og Kanada; að
breskri fyrirmynd).
Skal það nú tilheyra því embætti
mínu, að minna landsmenn á fortíð
ljóðlistarhefðar Íslendinga aftur til
sögualdar okkar sem og til Forn-
Grikkja.
Lesendur Morgunblaðsins hafa
þegar kynnst hér ígildi tveggja ljóða-
bóka minna síðan 1982 og þrettán
þeirra hafa fengið þar viðhlítandi
dóma. (Af öðrum viðurkenningum má
nefna ljóðaviðurkenningu Jean Mon-
net og síðar Ljóðhatt Bókasafns
Kópavogs.)
Á þessum þjóðlegu ólgutímum
nýrrar aldar þykir þannig þarft að
marka okkar þjóðernislegu menning-
armál skarpari tökum.
Er mér því ljúft að enda nú þennan
fyrsta pistil minn sem lárviðarskáld
VÍK með því að vitna í tuttugustu
ljóðabók mína; en þar yrki ég um
skáldkonuna Saffó frá Lesbos, sem
var uppi um 600 f. Kr., í ljóði sem heit-
ir: Hvunndags-pár einnar skáldkonu;
og segi þar m.a. svo:
…
Og jafnvel Saffó væri bara venjuleg líka
ef hún væri nú ekki fyrst til að lýsa
þessum ofurvenjulegu hlutum
í nágrenni Mýtílenu-borgar Lesbosar-eyjar,
áður en nokkrum öðrum í heiminum
gæti hugkvæmst að skrifa um slíkt,
í einu konubrjósti um síðdegisstund,
eins og það skipti nokkru máli!
Tryggva V. Líndal
Velvakandi Svarað í síma 569-1100 frá kl. 10-12.
Fyrsta lárviðarskáld Íslands
Atvinna