Morgunblaðið - 03.10.2019, Qupperneq 14

14 DAGLEGT LÍF
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 3. OKTÓBER 2019
Með komu haustsins, fall-andi laufum, haustlægð-um og kaldara veðurfarigetum við farið að búa
okkur undir komu árlegs fastagests,
inflúensupestarinnar. Inflúensan
gengur jafnan árlega sinn hring um
jörðina með upphafi á suðurhveli en
flytur sig til okkar á norðurhveli yfir
köldustu mánuðina, oftast frá október
nóvember og fram undir apríllok.
Flensa í fjórum flokkum
Inflúensa er veirusjúkdómur sem
veldur alla jafna öndunarfæraein-
kennum, svo sem hósta, and-
þyngslum, beinverkjum og höfuð-
verk. Sjaldgæfari eru einkenni frá
meltingarfærum, svo sem uppköst.
Einkennin koma gjarnan hratt með
hita, beinverkjum og höfuðverk, öf-
ugt við kvefpestir sem þróast hægar
og valda síður háum hita. Inflúensu-
veirunni er skipt í fjóra meginflokka;
A, B, C og D, þar sem A og B eru að-
allega að sýkja okkur mannfólkið.
Algengast er að inflúensa berist á
milli manna með úðasmiti eins og
hósta og hnerra. Einnig getur hún
borist með snertismiti og því er mikil-
vægt að huga vel að handþvotti til að
koma í veg fyrir smit. Meðgöngutím-
inn, þ.e.a.s. sá tími sem líður frá því
að einstaklingur smitast þar til ein-
kenni koma fram, er einn til fjórir
dagar. Inflúensa getur haft alvar-
legar aukaverkanir í för með sér,
einkum meðal aldraðra og ein-
staklinga með bælt ónæmiskerfi. Af
þeim sökum er bólusetning mikilvæg.
Veiran er þekkt að því að breyta sér
reglulega og því er þörf á árlegri
bólusetningu til að viðhalda vörnum
gegn sjúkdóminum.
Bólusetning forðar
Talið er að bólusetning forði veik-
indum í 40-60% tilfella þó að talan
sveiflist nokkuð milli ára. Líklegt er
að bólusetning valdi mildari sjúkdómi
hjá þeim sem veikjast og minni þörf
sé á meðferð fylgikvilla, svo sem
lungnabólgu, kinnholubólgu og ann-
arra ífarandi sýkinga.
Í október hefjast skipulagðar bólu-
setningar á heilsugæslustöðvum um
allt land og munu þær væntanlega
standa fram undir áramót og jafnvel
lengur ef þörf á.
Sóttvarnalæknir mælist til að eftir-
taldir hópar fái bólusetningu:
 Allir eldri en 60 ára
 Öll börn og fullorðnir sem þjást af
langvinnum hjarta-, lungna-, nýrna-
og lifrarsjúkdómum, sykursýki, ill-
kynja sjúkdómum og öðrum ónæm-
isbælandi sjúkdómum
 Heilbrigðisstarfsmenn sem annast
einstaklinga í áhættuhópum sem
taldir eru að ofan
 Þungaðar konur
 Fólk í ofannefndum hópum þarf
ekki að greiða fyrir bóluefnið
Margir sem tilheyra áhættuhópum
velja jafnframt að fá bólusetningu
gegn pneumókokkum, sem eru bakt-
eríur sem valda m.a. lungnabólgum
og fleiri alvarlegum sýkingum. Hægt
er að fá þá bólusetningu á heilsugæsl-
unni. Mælt er með að fólk eldra en
sextugt láti bólusetja sig.
Lyfin notist snemma
Til eru tvenn lyf á markaði á Ís-
landi sem hægt er að beita gegn inflú-
ensu hjá fólki með alvarlega undir-
liggjandi sjúkdóma svo sem
lungnasjúkdóma eða ónæmisbældra.
Lyf þessi þarf að gefa snemma í sjúk-
dómsferlinu og geta þá stytt sjúk-
dómsgang og minnkað líkur á fylgi-
sýkingum
Ýmsar upplýsingar er að hafa um
viðbrögð við inflúensuveikindum hjá
fullorðnum sem og börnum á upplýs-
ingavefnum www.heilsuvera.is
Inflúensa og bólusetningar
Unnið í samstarfi við Heilsugæslu
höfuðborgarsvæðisins.
Morgunblaðið/Styrmir Kári
Haustlitir Með fallandi laufum, haustlægðum og kaldara veðurfari getum við farið að búa okkur undir flensupest.
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Smíði Atvinnulífið raskast þegar flensan leggur marga í rúmið í einu.
Margrét
Björnsdóttir
Ásmundur
Jónasson
Heiluráð
Ásmundur Jónasson, svæðisstjóri
og fagstjóri lækninga, og Margrét
Björnsdóttir, fagstjóri hjúkrunar,
Heilsugæslunni Garðabæ
Barna- og unglingageðdeild Land-
spítalans og Píeta-samtökin fengu 10
milljónir kr. hvort um sig á 49. um-
dæmisþingi Kiwanishreyfingarinnar
sem haldið var í Hafnarfirði á dög-
unum. Peningar þessir voru afrakstur
landssöfnunar Kiwanis, til styrktar
geðverndarmálum, sem efnt hefur
verið til þriðja hvert ár. Gylfi Ingvars-
son, formaður K-dagsnefndar, og Ey-
þór K. Einarsson, umdæmisstjóri
Kiwanis, afhentu styrkina.
Kiwanishreyfingin hefur á sl. 45 ár-
um styrkt geðverndarmál um alls
300 milljónir kr., það er uppreiknuð
upphæð. „Til viðbótar hefur lands-
söfnunin leitt til opnari umræðu um
viðkvæman málaflokk sem snertir að
einhverju leyti hverja fjölskyldu í
landinu,“ segir í tilkynningu.
Kiwanis og geðverndarmál
Styrkir afhentir
Kiwanis Kiwanismenn afhenda
fulltrúum Píeta styrkinn góða.
Árleg haustganga Ferðafélags Ís-
lands um höfuðborgarsvæðið er
næstkomandi laugardag og er leið-
angurinn að þessu sinni tileinkaður
vitasögu Reykjavíkur.
Gengið verður frá Vitatorgi, Vita-
stíg 5, kl. 10.30 að Sjómannaskól-
anum á Rauðarárholti. Þaðan er hald-
ið að nýja vitanum við Sæbraut,
nærri Höfða, og meðfram norður-
ströndinni allt að Ingólfsgarði. Geng-
inn verður tæplega 6 km hringur og
endað á upphafsstað. Pétur Ár-
mannsson arkitekt fer fyrir göngunni
Höfuðborgarganga FÍ
Skoða vitana
Viti Ljós við Sæbraut í Reykjavík.
Sýnum karakter er
yfirskrift ráðstefnu
Íþrótta- og Ólymp-
íusambands Íslands
(ÍSÍ) og Ungmenna-
félags Íslands sem
haldin verður í Há-
skólanum í Reykja-
vík næstkomandi
laugardag, 5. októ-
ber, og hefst kl.
9:30.
Flutt verða erindi
sem tengjast
breyttu keppnisfyr-
irkomulagi á
íþróttamótum og
hvernig hægt er að
virkja og byggja upp
skaphöfn barna og
ungmenna í gegn-
um íþróttastarf.
„Ég held að verk-
færakista Sýnum
karakter skili okkur
betra fólki út í sam-
félagið. Ef vel tekst til fá krakkarnir
betra sjálfstraust í íþróttum og læra
að vinna áfram með það,“ segir Sig-
urður Guðmundsson, framkvæmda-
stjóri Ungmennasambands Borgar-
fjarðar. Þar á bæ er innleiðing á
verkfærakistu verkefnisins Sýnum
karakter hafin. Nokkur ungmenna- og
íþróttafélög eru í sömu vegferð.
Sigurður segir hlutverk héraðs-
sambanda að styðja við aðildarfélög
sín, þjálfara og iðkendur og kynna til
sögunnar nýjungar sem geti gagnast
starfinu. Hann segir áherslumálin í
Sýnum karakter geta verið einn af
lyklunum að því að gera gott félag
betra, það gangi þvert í gegnum
deildir og sameini bæði þjálfara og
iðkendur.
Sigurður verður á meðal fyrirles-
ara á ráðstefnu Sýnum karakter.
Meðal annarra sem til máls taka er
Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir, frétta-
maður og móðir fatlaðs íþrótta-
manns, sem ræðir um gildi íþrótta
fyrir son sinn og aðra.
Ræða þátttöku og félagsmótun í íþróttastarfi
Körfubolti Hreyfing gerir öllum börnum gott.
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Betra fólk út í samfélagið