Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2017, Qupperneq 57

Árangur fræðslu- og stuðningsmeðferðar fyrir nána
aðstandendur einstaklinga með átröskun eða
athyglis brest og ofvirkni
Doktorsritgerð Margrétar Gísladóttur í hjúkrunarfræði ber heitið: Árangur fræðslu-
og stuðningsmeðferðar fyrir nána aðstandendur einstaklinga með átröskun eða at-
hyglisbrest og ofvirkni (The Benefit of Psycho-Educational and Support Intervention
for Caregivers of Individuals with Eating Disorder or Attention Deficit Hyperactivity
Disorder). Markmið rannsóknarinnar var að þróa og meta próffræðilega eiginleika
íslenska veikinda-fjölskyldu-viðhorfa-spurningalistans (IS – Viðhorf) og þróa og meta
árangur íhlutunar-meðferðarsamræðna fyrir umönnunaraðila barns með átröskun
eða með athyglisbrest og ofvirkni (ADHD). Umönnunaraðilar ungs fólks með át-
röskun eða ADHD ganga í gegnum erfiðleika og hafa þörf fyrir stuðning. Íhlutun með
þjálfun getur hjálpað umönnunaraðilum að öðlast færni í gagnlegum aðferðum en
hún fólst í fræðslu, verkefnum og meðferðarsamræðum varðandi erfiðar tilfinningar,
hegðun og gagnlegar aðferðir.
Marktækur munur kom fram hjá aðalumönnunaraðila einstaklinga með átröskun
í upplifuðum stuðningi, veikinda viðhorf um, lífsgæðum, áliti á eigin færni, umönn-
unarálagi og erfiðri hegðun sjúklings. Marktækar breytingar á lífsgæðum komu fram
hjá aðalumönnunaraðila einstaklinga með ADHD. Félagsleg virkni var marktækt betri
hjá hinum umönnunaraðila einstaklinganna, en fjölskylduvirkni og samvinna var
marktækt minni. Rannsóknirnar varpa ljósi á hvernig fagaðilar geta stutt umönn-
unaraðila ungs fólks með átröskun eða með athyglisbrest og ofvirkni.
Aðalleiðbeinandi Margrétar var dr. Erla Kolbrún Svavarsdóttir, prófessor við
Hjúkrunarfræðideild Háskóla Íslands. Auk hennar sátu í doktorsnefnd dr. Rúnar Vil-
hjálmsson, prófessor við sömu deild, dr. Helga Zoëga, prófessor við Læknadeild, og
dr. Janet Treasure, prófessor við King’s College í London. Andmælendur eru dr. Andrew
Estefan, dósent við University of Calgary í Kanada, og dr. Sigurður Páll Pálsson, yfir-
læknir á geðdeild Landspítala-háskólasjúkrahúss.
Margrét Gísladóttir lauk prófi í hjúkrunarfræði frá Hjúkrunarskóla Íslands árið
1981, prófi í fjölskyldumeðferð frá UCL í London árið 2000 og MS-gráðu í
geðhjúkrun frá Háskóla Íslands árið 2007. Margrét er sérfræðingur í hjúkrun á
Landspítalanum og teymisstjóri í átröskunarteymi BUGL. Hún er jafnframt
stundakennari við Hjúkrunar fræðideild Háskóla Íslands.
nýlegar doktorsvarnir í hjúkrunarfræði
tímarit hjúkrunarfræðinga • 1. tbl. 93. árg. 2017 57
Margrét Gísladóttir.
Á myndinni eru f.v. Helga Zoëga, Erla Kolbrún
Svavarsdóttir, Sigurður Páll Pálsson, Margrét
Gísladóttir, Andrew Estefan, Helga Jónsdóttir
og Rúnar Vilhjálmsson.