Morgunblaðið - 23.11.2019, Síða 43

MINNINGAR 43
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 23. NÓVEMBER 2019
✝ Auður Björns-dóttir fæddist
á Grund í Svarf-
aðardal 13. apríl
1932. Hún lést á
hjúkrunarheim-
ilinu Lögmannshlíð
á Akureyri 5. nóv-
ember 2019.
Foreldrar Auðar
voru Björn Jóns-
son, bóndi á Öldu-
hrygg í Svarf-
aðardal, f. 7. desember 1903, d.
8. mars 1977, og Þorbjörg Vil-
hjálmsdóttir húsmóðir, f. 18.
janúar 1908, d. 27. janúar 1968.
Systkini Auðar eru Ásdís, f. 3.
september 1930, d. 29. október
2005, Helgi Heiðar, f. 9. maí
1936, d. 22. desember 2016,
Ingibjörg Jónína, f. 24. mars
1939, Vilhjálmur, f. 1. mars
1942, d. 7. desember 2014,
Kristín, f. 25. október 1947, d.
31. maí 1948, Svavar Kristinn,
f. 16. september 1949.
Auður giftist 23. júní 1956
Magnúsi Stefánssyni, f. 30. des-
ember 1934, d. 28. ágúst 2019.
Foreldrar Magnúsar voru Stef-
án Stefánsson, alþingismaður
1988. Dóttir þeirra er Rakel
Ylfa, f. 14 apríl 2017. Þóra
Björk, f. 24 apríl 1998. 3.)
Björn Vilhelm, f. 13. október
1970, maki Sigrún Ingveldur
Jónsdóttir, f. 27. júní 1986.
Dætur Björns eru Bergþóra
Lísa, f. 23. júlí 2001, og Katla
Hrönn, f. 25. nóvember 2010.
Auður ólst upp í Ölduhrygg í
Svarfaðardal þar sem foreldrar
hennar stunduðu búskap. Hún
gekk í skóla í barna- og ungl-
ingaskólanum í Þinghúsinu á
Grund. Eftir það fór hún í hér-
aðsskólann í Reykholti í Borg-
arfirði og að því loknu í hús-
mæðraskólann á Varmalandi.
Auður flutti í Fagraskóg
1956 og þar stunduðu þau hjón-
in búskap þar til þau fluttu til
Akureyrar árið 2000. Hún var
virk í félagsstörfum, var m.a. í
kvenfélaginu Freyju, Zonta-
klúbbi Akureyrar og söng í
kirkjukór Möðruvallakirkju í
áratugi. Oddfellow-reglan var
henni mjög kær og þar var hún
félagi í á fjórða áratug. Þar
gegndi hún ýmsum embættum
og trúnaðarstörfum sem henni
voru falin.
Útför Auðar fer fram frá
Möðruvallaklausturskirkju í
dag, 23. nóvember 2019, klukk-
an 14.
og bóndi, f. 1.
ágúst 1896, d. 8.
september 1955, og
Þóra Magnea
Magnúsdóttir hús-
móðir, f. 8. febrúar
1895, d. 3. maí
1980. Börn Auðar
og Magnúsar eru:
1) Þóra Björg, f. 7.
desember 1955,
maki Ásbjörn Dag-
bjartsson, f. 15.
maí 1954, d. 28. janúar 1998.
Börn þeirra eru Magnús Dag-
ur, f. 28. nóvember 1977, Krist-
jana Hrönn, f. 27. október
1982, maki Matthew Kanaly, f.
23. janúar 1970, Auður, f. 14.
júlí 1988. Dóttir Auðar er Ást-
hildur Viktoría Sigurvinsdóttir,
f. 30. júní 2011. 2) Stefán, f. 28.
júní 1960, maki Sigrún Jóns-
dóttir, f. 10. janúar 1957. Börn
þeirra eru Magnús, f. 1. apríl
1984. Sambýliskona hans er
Ester Óskarsdóttir, f. 11. maí
1988. Dóttir þeirra er Bríet
Ósk, f. 10. október 2012. Há-
kon, f. 7. mars 1988. Sambýlis-
kona hans er Jóhanna
Tryggvadóttir, f. 20. janúar
Amma, þessi ljúfa og yndis-
lega kona. Það er óhætt að segja
að samband okkar hafi verið ein-
stakt. Líklega er amma mín,
eina manneskjan í mínu lífi sem
ég sagði aldrei nei við. Amma
var af gamla skólanum, hún
hafði einstakt lag á að gera allan
mat góðan! Mér er mjög minn-
isstætt þegar við Jói frændi vor-
um einu sinni sem oftar að slá
hlaðvarpann á heitum sumar-
degi þegar amma rak höfuðið út
um gluggann og kallaði á okkur:
strákar mínir, mikið eruð þið
duglegir alltaf hreint, komið nú
hérna og fáið ykkur íspinna.
Hún amma sparaði ekki hrósin,
iðulega stækkuðu börnin og
barnabörnin um nokkra senti-
metra eftir heimsókn til ömmu
og afa vegna þess hve dugleg
hún var að hrósa þeim.
Samband mitt við afa mína og
ömmur hefur ætíð verið gott og
því er söknuðurinn mikill. En
þeirra minningu verður haldið
lifandi í gegnum þau góðu gildi
sem hvert og eitt þeirra stóð
fyrir. Það þarf nú ekki að horfa
lengra en á þeirra eigin börn til
að sjá hversu vel tókst til.
Magnús Stefánsson.
Ég var svo heppin að geta
haft það fyrirkomulag í grunn-
skóla að afi Magnús var minn
einkabílstjóri. Hann sótti mig oft
á Þelamörk eftir skóla og skutl-
aði á ýmsar æfingar og svo var
ég hjá þeim ömmu Auði þar á
milli og þar til ég var sótt. Það
var alltaf gott að koma í Holta-
teig til ömmu og afa. Hlýjan tók
á móti manni og tíminn hægði á
sér. Það var alltaf til eitthvað
gott að gæða sér á því þegar
maður kom þá var amma oft að
baka, nýbúin að baka, eða að
fara að baka dásamlegar smá-
kökur, pönnukökur, marmara-
köku og fleira. Ef hún var ekki
að baka eða stússast í eldhúsinu
sat hún gjarnan inni í „litla her-
bergi“ og hlustaði á tónlist eða
útvarp meðan hún heklaði eða
las blaðið. Þá var gott að setjast
niður hjá henni og spjalla því
hún vildi alltaf heyra það sem ég
hafði að segja. Stundum rifjaði
hún upp gamla tíma eða sagði
fréttir af frænkum og frændum,
náskyldum sem fjarskyldum, ef
maður vildi nýjustu fréttir þá
hafði amma þær yfirleitt.
Amma var skemmtileg kona,
oftast í góðu skapi, og gat verið
svo ótrúlega fyndin og með
lúmskan húmor. Ég man eftir
því þegar ég varð nógu gömul til
að fatta húmorinn hennar og
hún byrjaði meira að grínast í
manni og hugsaði með mér
hvort það gæti verið að aðrar
ömmur væru líka svona fyndnar.
Ég var alltaf spennt að segja
ömmu frá afrekum mínum,
hversu stór eða lítil sem þau
voru, því hún jós yfir mann hrósi
og virkilega meinti það. Henni
fannst ég alltaf eitthvað svo
hrikalega dugleg þó að mér
fyndist það kannski ekki sjálf og
ég fékk alltaf að heyra í hverri
heimsókn að ég væri sko ekkert
blávatn!
Þegar ég kvaddi ömmu í Lög-
mannshlíð áður en ég hélt af
stað í þriggja mánaða ferðalag
til Ástralíu bjóst ég einhvern
veginn ekki við því að þetta væri
okkar síðasta kveðjustund. Hún
var svo hress og skýr akkúrat
þá. Ég sagði við hana að ég
myndi koma heim fyrir jólin og
þá sæjumst við aftur og hún
sagði að það væri nú eins gott!
Eins ótrúlega sárt og það er að
kveðja elsku ömmu Auði þá var
hennar tími kominn og langt við-
burðaríkt líf að baki. Ég verð
henni alltaf þakklát fyrir alla
viskuna sem hún miðlaði áfram,
meðvitað og ómeðvitað, opinn
faðm og skilyrðislauysa ást. Og
núna er hún komin til afa í sum-
arlandið enda fannst henni ekki
gott að vera án hans lengur en
hún þurfti.
Þóra Björk Stefánsdóttir.
Æ, amma veit svarið – því amma er
kona
æði lífsreynd og þekkir allt svona.
Aldrei kom ég að kofanum tómum hjá
henni.
(Þorvaldur Þorsteinsson)
Það var alltaf gott að koma til
ömmu og hvergi betri móttökur
en hjá henni. Það slapp enginn
gestur úr Fagraskógi, eða
seinna úr Holtateigi, án þess að
þiggja veitingar sem fólk talaði
um lengi á eftir – fleiri en einn
útlendingur hefur lært orðið
matarást til að lýsa upplifuninni.
Við ólumst upp við sögur af
börnum sem komu í sveit, urðu
seinna kaupamenn og –konur og
héldu mörg tryggð við ömmu og
afa áratugum saman og líka af
rútum sem urðu veðurtepptar á
leiðinni til Dalvíkur og farþeg-
arnir fengu mat og gistingu í
Fagraskógi. Öllum var jafn vel
tekið sem rötuðu til ömmu.
Amma var dugnaðarforkur og
einstaklega greiðvikin. Hún var
sífellt að leita leiða til að auð-
velda öðrum lífið og gaf óhikað
af tíma sínum og orku án þess
að ætlast til að fá nokkuð til
baka. Á seinni árum var það
kappsmál að fá að gera ömmu
greiða sem var henni mun erf-
iðara. Það var ákveðinn sigur
þegar hún samþykkti með sem-
ingi að leyfa okkur að létta undir
með henni á einhvern hátt.
Amma var dyggasta stuðn-
ingskona fólksins síns í öllu því
sem við tókum okkur fyrir hend-
ur og allir okkar sigrar jafn
merkilegir í hennar augum. Hún
hrósaði reyndar hverju og einu
ekki mikið þar sem það heyrði
til en var þeim mun duglegri að
deila fréttum af afrekum hinna
„rollinganna“: hver hefði skorað
mörk, spilað á tónleikum, dansað
á sýningu eða staðið sig vel í
prófi. Þetta augljósa stolt yljaði
alveg sérstaklega vegna þess
hvað amma var sjálf hógvær og
fór hjá sér þegar henni var hrós-
að. Það var alveg sama hversu
oft fólk dáðist að veislunum sem
hún hélt, fallega heimilinu henn-
ar eða öðru sem hún gerði, alltaf
fór hún undan í flæmingi.
Ömmu leið best þegar hún
var umkringd fólki. Hún gat allt-
af haldið fólki upp á snakki, var
mikill húmoristi og stríddi óhik-
að bæði afa og okkur hinum.
Henni líkaði hins vegar einvera
aldrei vel. Eftir rúmlega sextíu
og þriggja ára hjónaband henn-
ar og afa var kannski ekki við
því að búast að hún staldraði
lengi við án hans en mikið er
samt sárt að þurfa að kveðja.
Auður og Kristjana
Ásbjörnsdætur.
„Hver er þessi glæsilega unga
kona?“ spurði ég einhvern síð-
ustu dagana og benti á mynd af
þér frá því að þú varst 19 ára.
„Það veit ég ekki,“ svaraðir þú
og leist undan kímin á svipinn.
Þessi unga kona hafði þá þegar
sótt skóla á hestbaki yfir
óbrúaða og stundum ísi lagða á í
Svarfaðardal, og seinna í öðrum
landshlutum. Átti svo eftir að
halda utan um glæsilegt stórbýli
í Fagraskógi í hálfa öld með afa
sér við hlið, fastur punktur í til-
verunni og höfðingi heim að
sækja fyrir vini, vandamenn,
ferðalanga og okkur fjölskyld-
una.
„Ég hef aldrei hitt duglegri
manneskju en þig,“ sagði ég
stundum. Eða: „Alltaf eruð þið
jafn vinsæl, og alltaf skaltu taka
glæsilega á móti gestum á þínu
heimili.“ „Ég læt það nú vera,“
sagðirðu ævinlega þá. Aldrei
léstu í það skína að þú gætir
mögulega átt hrósin skilin,
hversu mörg sem þau urðu.
Rétt fyrir klukkan sex á að-
fangadag kom tími á eina af
uppáhaldsjólahefðunum í fjöl-
skyldunni: það brást aldrei að þú
segðir öllum að jólasteikin hefði
mistekist algerlega það árið. Það
brást heldur aldrei að þetta var
besta máltíð ársins, og öllum var
hulin ráðgáta hvað það var sem
hefði mögulega getað misfarist.
Oft varð mér hugsað til þín á
ólíklegustu stöðum úti í heimi.
Fékk einhverju sinni salat á
veitingahúsi sem ég var ekki frá
því að væri bara næstum því
eins, og næstum því eins gott, og
salatið sem þú varst vön að gera
á jólunum. Hvað kallaðirðu það
aftur … Waldorf-salat? Fattaði
svo að ég var staddur á hinu
sögufræga Waldorf-Astoria-hót-
eli í New York. Öðru sinni fjar-
stýrðirðu jólaeldamennskunni
hjá mér þegar ég festist í Dubai
og var þar yfir hátíðarnar í
gegnum vídeósímtal, og mér er
til efs að betri purusteik hafi
verið borin fram í Mið-Austur-
löndum þau jólin.
Á sextugsafmælinu lagðirðu
land undir fót og komst að heim-
sækja okkur til Malaví. Gott ef
það var ekki í fyrsta skipti sem
þú fórst til útlanda frá því að þið
afi hittust í skógræktarferð í
Noregi sem unglingar; „brúð-
kaupsferðinni“ eins og þið köll-
uðuð hana stundum. Það var
mörgum ansi erfitt ferðalag, svo
ekki sé minnst á menningar-
sjokkið að koma til Afríku í
fyrsta sinn. En þú steigst út úr
flugvélinni eftir sólarhrings-
ferðalag jafn glæsileg og endra-
nær eins og þú værir nýkomin
úr lagningu og þótt hitinn ætti
kannski ekki við þig var aldrei
að heyra á þér annað en að þetta
væri hið skemmtilegasta ævin-
týri í alla staði og ekkert flókn-
ara en svona meðal sunnudags-
bíltúr.
Síðustu árin táraðist þú yfir-
leitt þegar við kvöddumst og
föðmuðumst þegar ég var á leið
til útlanda. Hlýjan og væntum-
þykjan skein í gegn. Kannski
hafðirðu áhyggjur af mér að
vera að flandrast um heiminn;
kannski fannstu fyrir því að þinn
tími var að styttast. Hvort held-
ur sem, var þá var það var erfitt,
hjartnæmt, fallegt, og
ógleymanlegt.
Magnús Dagur Ásbjörnsson.
Fagriskógur við Eyjafjörð er
í mínum huga fallegasti staður á
jörðinni, eflaust vegna þess að
þar bjó fallegasta og besta fólk-
ið!
Fyrsta árið sem Auður
frænka mín var húsfreyja í
Fagraskógi var ég send í sveit
til þeirra sæmdarhjóna Auðar
og Magnúsar og á hverju vori
allan minn uppvöxt var ég mætt
í maí og fór helst ekki heim fyrr
en í október, þau losnuðu í raun
og veru aldrei við mig, alla mína
ævi hef ég ruðst inn með börn
og buru a.m.k. einu sinni á ári
eða jafnvel oftar.
Fyrstu árin í Fagraskógi voru
alltaf milli 15 og 20 manns í
heimili, vinnumenn og –konur,
ættingjar og vinir. Það kom sér
vel að unga frúin var húsmæðra-
skólagengin og kunni vel til
verka. Það var morgunmatur,
tvíréttaður hádegismatur, eftir-
miðdagskaffi, tvíréttaður kvöld-
matur og kvöldkaffi og allt eld-
að/bakað á koxeldavél! Með
allan þennan fjölda í öll mál var
aldrei sett óskræld kartafla á
borð, hún var meistarakokkur
og meira að segja kýrjúgur voru
ekki svo slæm eftir hennar með-
höndlun! Allt brauðmeti og
bakkelsi var bakað á milli mála,
ég veit ekki alveg úr hverju hún
frænka mín var gerð en ég verð
þreytt við tilhugsunina eina
saman en hún kvartaði aldrei.
Heimilið þurfti alltaf að vera
hreint og fínt, það var aldrei að
vita hvenær gesti bar að garði,
ekki nóg með að það þyrfti að
vera hreint og fínt inni, það var
merki um leti og sóðaskap ef
það voru dreifar á túninu svo
þær þurfti að raka samvisku-
samlega.
Ég man ekki eftir að þau hjón
hafi farið í frí eða komið til
Reykjavíkur fyrr en elsti sonur-
inn Stefán var farinn að hjálpa
til við búreksturinn, þá fóru þau
að koma af og til en aðallega ef
það var góð ópera í sýningu.
Magnús minn vildi helst ekki
keyra í höfuðborginni, honum
fannst best að keyra beint í
gegnum borgina að Bændahöll-
inni og þar mátti ég taka við
sem einkabílstjóri sem ég gerði
með glöðu geði. Ég var alltaf
jafn hissa hvað máttur auglýs-
inganna er mikill, Auður mín
fylgdist vel með í útvarpinu og
vissi um allar kvenfataverslanir
bæjarins sem auglýstu þar. Við
þræddum þær allar og skemmt-
um okkur konunglega, yfirleitt
vantaði frúna Oddfellow-föt, en
alltaf fundum við eitthvað sem
hana bráðvantaði!
Ég verð að viðurkenna að
mér fannst ákveðnum kafla lokið
þegar þau hjón fluttu til Akur-
eyrar og Stefán tók við búinu í
Fagraskógi en þau keyptu
yndislegt raðhús sem var alveg
jafn gott að heimsækja, alltaf
tekið á móti manni með opinn
faðminn og stórri veislu.
Þvílík forréttindi að fá að
alast upp að hálfu hjá þessum
yndislegu hjónum, þau reyndust
mér og mínum sem bestu for-
eldrar og ég get aldrei fullþakk-
að þeim uppeldið.
Systkinunum frá Fagraskógi
og fjölskyldum þeirra sendi ég
mínar innilegustu samúðar-
kveðjur.
Björk Bjarkadóttir (Lóló).
Hún brosir íbyggin og segir á
sinn hægláta hátt „jahérna, þú
segir ekki“, þar sem hún hlustar
á þig yfir rjúkandi kaffi í stof-
unni fallegu í Fagraskógi. Úr
eldhúsinu berst ilmur af bakstri
og mat. Hún krýpur úti í garð-
inum við húsið og er að planta
sumarblómum, hún stendur á
tröppunum og veifar brosandi
bless og takk fyrir komuna. Allt
sem hún fer höndum um verður
betra. Og þú finnur þér allt
hugsanlegt til erindis til að geta
rennt út í Fagraskóg og átt
stund með henni. Oftar en ekki
birtist Magnús brosleitur frá
útiverkunum, nýkominn úr
sturtu, og þú færð hlátur og
hlýtt faðmlag frá honum. Þér
finnst þú vera velkomin í þessu
fallega húsi og vilt hvergi annars
staðar eiga heima en einmitt í
þessari sveit.
Bóndadóttirin úr Svarfaðar-
dal stendur vaktina á höfuðból-
inu í Fagraskógi keik og glæsi-
leg. Hún sýslar við börn og bú
og tekur á móti straumi gesta
sem vilja sækja þau hjónin heim,
ræða pólitíkina og landsmálin,
sveitastjórnarmál, kirkjumál,
búskapinn og mannlífið en þó
fyrst og fremst að njóta sam-
veru. Svo eru það öll þau sem
vilja heimsækja þann stað sem
skáldið Davíð var kenndur við,
Fagraskóg. Garðurinn í minn-
ingu hans dregur marga að og
húsið reisulega laðar og lokkar.
Það er mikil vinna að vera hús-
freyja á þessu gestkvæma
sveitaheimili. Enginn afsláttur
er gefinn og allt er í hæsta
gæðaflokki. Þess njótum við sem
hingað komum. Það allt þökkum
við af alhug við leiðarlok.
Að því kom að Auður og
Magnús fluttu sig um set innar í
fjörðinn og næsta kynslóð tók
við búsforráðum ytra. Góð og
gjöful ár fóru í hönd þar sem
uppskorin voru verðug laun
erfiðisins, fjölskyldan óx og
dafnaði og heimilið á Akureyri
varð sú miðstöð sem stefnt var
að, athvarf í erli daganna hjá
upprennandi kynslóðum. Og vin-
irnir létu sig ekki vanta fremur
en endranær, nú bar vel í veiði
að hafa þau Auði og Magnús
bæði innanstokks og enn betra
tóm til að spjalla saman. Gæða-
stuðullinn á móttökunum lækk-
aði ekki við vistaskiptin nema
síður væri, hafi einhver óttast
það. Minningarnar frá heim-
sóknunum á Holtateiginn eru
dásamlegar. Þakklæti fyrir
elskusemi og örláta vináttu í
áratugi fyllir hugann. Það er
mér afar mikils virði að hafa átt
dagstund með Auði nú í septem-
ber í kjölfar andláts Magnúsar.
Var það ekki dæmigert fyrir
hana að láta hann ekki bíða lengi
eftir sér? Hún var alltaf sam-
kvæm sjálfri sér hún Auður,
ekki hennar stíll að sitja með
hendur í skauti. Allt sem hún fór
höndum um varð betra. Það var
henni eðlislægt að vera veitandi
en ekki þiggjandi. Eflaust vega-
nesti frá æskuheimili. Nærvera
hennar var nærandi, hún hlust-
aði, hún skildi hvað klukkan sló,
hún var alltaf söm, traust og
uppörvandi. Með þeim Magnúsi
ríkti jafnræði og virðing sem
vakti notalega vellíðan og sem
býr áfram í hjartanu.
Við Bragi sendum innilegar
samúðarkveðjur héðan úr Katal-
óníu til barna Auðar og Magn-
úsar og fjölskyldna þeirra og til
annarra ættingja þeirra og vina.
Guð blessi ykkur öll.
Kristín Magnúsdóttir.
Auður Björnsdóttir HINSTA KVEÐJA
Það er erfitt að kveðja
ömmu. Af því að hún var
svo góð við mig. Og hún
eldaði svo góðan mat og
bakaði svo góðar kökur. Ég
sakna hennar svo mikið.
Það var alltaf jafn notalegt
að koma til afa og ömmu Og
henni þótti líka alltaf jafn
gaman að hitta mig.
Bara ef ég gæti hitt hana
aftur. En ég vona að ég
hitti hana aftur á himnum.
Ásthildur Viktoría
langömmubarn.
Virðing,
reynsla
& þjónusta
Allan
sólarhringinn
571 8222
Svafar:
82o 3939
Hermann:
82o 3938
Ingibjörg:
82o 3937
www.kvedja.is
svafar & hermann
Davíð
útfararstjóri
551 3485 - www.udo.is
Óli Pétur
útfararstjóri