Læknablaðið - des. 2019, Blaðsíða 41

LÆKNAblaðið 2019/105 577
mannsins og upplýst um stöðu sína. „Ég
bara upplifði að ég væri algjörlega klár-
aður.“
Dróst niður á stuttum tíma
Þótt aðdragandinn hafi verið langur segir
hann að einkennin hafi hrúgast yfir hann
á skömmum tíma. Hann hafi keyrt sig nið-
ur á tveimur til þremur mánuðum. Hann
hafi ekki áttað sig á því hvert hann stefndi
fyrr en eftir á.
„Það er erfitt á meðan á því stendur,“
segir hann. „Það er erfitt að skoða sjálfan
sig hlutlægt. Ég vissi ekki endilega hvað
kulnun var, hafði ekki pælt í því. Ég vissi
að það væri ekki gott að vera í stress-
ástandi, en ég þekkti ekki greininguna
upp á 10 eða gat séð sjálfan mig í því
ástandi.“
Honum hafi verið vel tekið af yfir-
manninum, enda séu þeir bæði góðir vinir
og nágrannar. „Hann hlustaði vel á mig og
útlistaði möguleikana. Hann stakk strax
upp á að ég færi í veikindaorlof. Ég fékk að
hugsa málið og niðurstaðan var sú að ég
ákvað að fara í launalaust leyfi til að finna
út úr því hvað væri að angra mig.“ Hann
hafi því næst tekið út fæðingarorlof og í
kjölfarið farið í launalaust leyfi frá 1. sept-
ember í fyrra og fram í septemberbyrjun.
„Fyrst eftir að ég steig út af bráðamót-
tökunni og lokaði hurðinni upplifði ég
algjört tómarúm. Allt blanco. Ég ákvað að
leggja áherslu á að hvíla mig. Ég fann að
ég þurfti þess, þurfti að leggja alla áherslu
á að sofa,“ segir Guðmundur sem lýsir því
hvað hann var þreyttur. Erfitt sé að skýra
orkuleysið og að eiga enga orku eftir, hafa
ekki kraft í neitt.
„Smátt og smátt safnaði ég orku en
það hefur tekið langan tíma að vinna sig
til baka.“ Það sé þekkt í fræðunum. Bata-
vegurinn sé langur þótt fallið taki stutta
stund. „Oft er talað um að fólk nái bata á
einu til þremur árum að meðaltali. Mað-
ur verður að gefa sér góðan tíma þegar
heilsan er komin á þetta stig.“ Fólk verði
að hlusta vel á sig, þekkja einkennin og
koma í veg fyrir að það fari á þetta stig.
„Það er óheimilt fyrir vinnuveitanda að
spyrjast fyrir um, hvað þá skrá niður,
ástæður eða eðli veikinda (fyrir utan
vinnuslys og stöku undantekningar svo
sem þegar fuglaflensan gekk). Því getum
við ómögulega svarað þessari fyrir-
spurn,“ segir í svari Ástu Bjarnadóttur,
framkvæmdastjóra mannauðsmála á
Landspítala. Blaðið óskaði eftir að fá að
vita fjölda lækna sem hafi á síðustu 5 ár
farið í veikindaleyfi og hve lengi vegna
álags, streitu og kulnunar.
Í könnun Ólafs Þórs Ævarssonar
geðlæknis á líðan lækna sem unnin var
fyrir Læknafélagið fyrir um ári síðan
kom fram að 65% íslenskra lækna höfðu
fundið fyrir streitueinkennum síðustu 6
mánuði eða lengur; 71% kvenna og 60%
karla. 58% þeirra hafi fundist að þeir
gætu ekki uppfyllt kröfur eða ráðið við
tímaþröng í starfi. 13% hafa hugleitt mjög
oft að hætta störfum síðustu 12 mánuði,
12% oft, 24% stundum, 24% sjaldan en
27% aldrei.
Óheimilt að fylgjast sérstak lega með fjölda sem kulnar
Guðmundur Freyr í vinnu sinni á bráðadeild spítalans í Fossvogi.