Bændablaðið - 08.05.2017, Blaðsíða 28

28 Bændablaðið | Fimmtudagur 8. júní 2017
Félagsmenn í Gjálp vilja nýta auðlindir Þjórsár til uppbyggingar fyrir samfélagið í sveitinni:
Fyrirhuguð Hvammsvirkjun
setur stórt strik í reikninginn
– að mati Önnu Bjarkar Hjaltadóttur, formanns Gjálpar, sem segir rangt að jákvæðni sé út af virkjuninni einni og sér
Ungt fólk með sterk tengsl við
Skeiða- og Gnúpverjahrepp vill
nýta auðlindir Þjórsár til upp-
byggingar fyrir samfélagið í
sveitinni í stað þess að virkja ána
og senda orkuna til uppbyggingar
kísilvera á Reykjanesi. Þau telja
mikla möguleika í atvinnuupp-
byggingu á svæðinu og vinna nú
að því að framkvæma nokkrar
hugmyndir sveitunga.
Gjálp er ársgamalt félag sem beit-
ir sér fyrir atvinnuuppbyggingu við
Þjórsá. Kveikjan að félaginu voru
orð úr úrskurði Skipulagsstofnunar
um endurskoðun á umhverfismati
fyrir Hvammsvirkjun. Í úrskurðin-
um segir:
„Umfang og vægi ferðaþjónustu
hefur gjörbreyst á stuttum tíma, í
því felast tækifæri til atvinnu- og
verðmætasköpunar.“
„Það voru þessi tækifæri sem
við vildum skoða og láta verða að
veruleika. Það er fullt af tækifær-
um á þessu svæði til atvinnuupp-
byggingar og hægt að nýta auðlind-
ir Þjórsár í annað en að virkja og
flytja orkuna af svæðinu til að nota
t.d. í kísilveri á Reykjanesi eins og
áætlanir eru um,“ segir Anna Björk
Hjaltadóttir, formaður Gjálpar.
Truflar framtíðaráætlanir
Anna Björk ólst upp á Fossnesi í
Gnúpverjahreppi en starfar sem
viðskiptafræðingur í Reykjavík.
Hún vill þó gjarnan flytja heim í
sveitina en fyrirhugaðar virkjunar-
framkvæmdir við bæjarhlaðið aftri
þeim áformum.
„Minn draumur er að reka mitt
eigið hugbúnaðarfyrirtæki sem
skapar atvinnu fyrir tækni- og hug-
búnaðarmenntað fólk á svæðinu.
Innviðirnir eru til staðar, en ljós-
leiðari liggur inn á hvern einasta
bæ. Annar möguleiki fyrir mig væri
að taka við ferðaþjónustunni sem
mamma er með í Fossnesi.“

Fyrirhuguð Hvammsvirkjun setji
stórt strik í reikninginn
„Virkjunin á að koma beint fyrir
framan bæinn, sem takmarkar
framtíðarmöguleika á uppbyggingu
ferðaþjónustu og nýtingu jarðarinnar
til frekari uppbyggingar sumarhúsa
vegna áhrifa virkjunarinnar á útsýni
frá bænum. Að sama skapi er ég
ekki spennt fyrir því að byggja hús
þarna fyrir sjálfa mig ef það á svo
að skemma útsýnið. Þessi virkjun
truflar því mínar framtíðaráætlanir
og á meðan hún er á borðinu held
ég að mér höndum, eins og fleiri
sem eru í svipuðum sporum,“ segir
Anna Björk.
Skrifstofuklasi sem suðupottur
Gjálp hélt hugmyndasmiðju í nóv-
ember síðastliðnum þar sem íbúar
og annað fólk tengt sveitinni veltu
upp hugmyndum að atvinnutæki-
færum í eftirfarandi málaflokkum;
ferðaþjónustu, tækni, hugbúnaði,
heilsu, menningu og nýsköpun í
landbúnaði. Um 40 manns sátu fund-
inn sem uppskáru yfir 100 tillög-
ur. Kosið var um bestu tillögurnar,
sem félagið hyggst nú vinna betur
að í samstarfi við sveitarstjórn og
atvinnumálanefnd sveitarfélagsins.
„Efst á blaði var hugmynd að
skrifstofuklasa þar sem einyrkjar
og fyrirtæki gætu leigt skrifstofu-
aðstöðu. Í slíku húsnæði getur fólk
í fjarvinnu í mismunandi greinum
farið af heimilinu á vinnustað í stað
þess að vinna heima. Þarna skapast
aðstæður þar sem margar atvinnu-
greinar koma saman og mynda
suðupott sem ýtir undir uppsprettu
hugmynda, verkefna og jafnvel fyr-
irtækja. Svona skrifstofuklasi gefur
líka vel menntuðu og tekjuhærra
fólki tækifæri til að flytja í sveitina
sem auðgar samfélagið og og hækkar
útsvarstekjur sveitarfélagsins,“ segir
Anna Björk.
Hún bætir við að slíkt húsnæði
myndi einnig nýtast fyrir bænda-
markað þar sem matur og handverk
úr héraði yrði selt og myndi það ýta
undir frekari verðmætasköpun í land-
búnaði. Þar væri líka hægt að reka
veitingastað sem nýtist bæði heima-
og ferðamönnum. Hugmyndir tengd-
ar slíku húsnæði nutu mikils fylgis
í hugmyndasmiðjunni og voru þær
meðal fimm bestu tillagnanna.
Hugmyndin er nú þegar farin að
gerjast innan sveitarfélagsins.
„Verið er að vinna að atvinnu-
málastefnu fyrir sveitarfélagið og
þar eru hugmyndir sem eru í sam-
hljómi við tillögu okkar,“ segir Anna
Björk.
Af öðrum hugmyndum sem
fengu kjörgengi á hugarflugsfund-
inum var tillaga að uppbyggingu
Þjórsárdalslaugar, tillaga að snjall-
forriti sem lýsir staðarháttum, inni-
héldi fróðleik og sögu um svæðið og
gæti haft áhrif á umferð ferðafólks,
sem og nokkuð skemmtilega hug-
mynd að aparólu frá Hagafjalli inn
í Þjórsárdal.
Landsvirkjun kaupir sér velvild
með brúarsmíð
Þá er brú yfir Þjórsá félagsmönnum
Gjálpar hugleikin og eru þau ekki
hrifin af nálgun Landvirkjunar að
fyrirhugaðri brúarsmíð sem Anna
telur óásættanlega.
„Okkur gremst að það sé verið
að setja samasemmerki milli nýrr-
ar brúar yfir Þjórsá og virkjunar,
eins og brúin komi eingöngu ef
virkjunin verði að veruleika,“ segir
Anna Björk. Brú yfir Þjórsá yrði
mikil samgöngubót fyrir sveitar-
„Virkjunin á að koma beint fyrir framan bæinn, sem takmarkar framtíðarmöguleika á uppbyggingu ferðaþjónustu og nýtingu jarðarinnar til frekari uppbyggingar sumarhúsa vegna áhrifa virkjun-
arinnar á útsýni frá bænum,“ segir Anna Björk, sem ólst upp á Fossnesi í Gnúpverjahreppi, en virkjunarframkvæmdir munu hafa mikil áhrif á fallegt útsýni frá bænum (sjá mynd neðar).
Anna Björk Hjaltadóttir, formaður Gjálpar, félags um atvinnuuppbyggingu
við Þjórsá.
Útsýnið frá Fossanesi mun breytast töluvert ef af virkjunarframkvæmdum
verður, eins og sjá má á þessari mynd.
Kynningartími á mati á umhverfis-
áhrifum Hvammsvirkjunar er
hafinn.
Frummatsskýrslan er aðgengileg á
vef Skipulagsstofnunar og nálgast má
allar frekari upplýsingar á vef stofnun-
arinnar, skipulag.is. Einnig er hægt að
skoða útprentuð eintök hjá Landsvirkjun
og Skipulagsstofnun. Landsvirkjun
kynnir matið með rafrænni útgáfu á
hvammur.landsvirkjun.is en þar er enn
fremur hægt að nálgast ítarefni.
Kynningartími stendur yfir í 6 vikur,
eða frá 24. maí til 6. júlí 2017, að því er
fram kemur á vef Landvirkjunar og Skipu-
lagsstofnunar.
Á þeim tíma er öllum frjálst að kynna
sér verkefnið og senda inn ábendingar eða
athugasemdir. Athugasemdir við frum-
matsskýrslu skulu vera skriflegar og send-
ast til Skipulagsstofnunar, Borgartúni 7b
eða á netfangið skipulag@skipulag.is.
samkvæmt kynningarmyndbandi Landsvirkjunar.
Athugasemdafrestur til 6. júlí