Bændablaðið - 24.08.2017, Blaðsíða 10

Bændablaðið - 24.08.2017, Blaðsíða 10
10 Bændablaðið | Fimmtudagur 24. ágúst 2017 Ræktun býflugna hefur aldrei verið mikilvægari en nú þegar villtum býflugum fer hratt fækk- andi í heiminum, segir Eyvind Petersen, fyrrverandi býflugna- bóndinn, sem ferðast um heim- inn til að fræða um býflugnarækt. Eyvind hefur margsinnis komið til Íslands en var núna að öllum líkindum í sinni síðustu heimsókn. „Þörfin fyrir býflugur hefur aldrei verið meiri en núna,“ segir Eyvind Peterson, fyrrverandi býflugnabóndi á Nýja-Sjálandi. „Býflugur eru nauðsynlegar til að frjóvga margar nytja- og villiplöntur en því miður fer þeim fækkandi í náttúrunni og því nauðsynlegt að ala fyrir þeim önn og rækta þær.“ Býflugur sjá meðal annars um að frjóvga epli, perur, jarðarber og fjölda annarra ávaxta- og berja- plantna auk bómullar og fleiri nytjaplantna. Reyndar er talið að um þriðjungur allar nytjaplantna í heim- inum séu frjóvgaðar af býflugum. Dani sem flutti til Nýja-Sjálands Eyvind er Dani sem flutti rúmlega tvítugur til Nýja-Sjálands. Hann og eiginkona hans, Nina, ræktuðu lengi býflugur sér til gaman en eftir að þau fóru á eftirlaun hófst ræktunin fyrir alvöru. Um tíma voru þau með hátt á annað hundrað bú sem hvert og eitt gaf af sér um hundrað kíló af hunangi. Að sögn Eyvind er mesta magn af hunangi sem þau fengu úr einu búi um 160 kíló. Eyvind er 84 ára og að mestu hættur að sinna ræktinni en þess í stað ferðast hann um heiminn og kynnir og kennir býflugnarækt. Hann hefur nokkrum sinnum komið til Íslands. Blaðamaður Bændablaðsins hitti hann í síðustu heimsókn hans hér á landi í lok júlí síðastliðinn að Lambhaga þar sem hann var gestur Hafbergs Þórissonar garðyrkju- mógúls. Frjóvgar hvítsmára „Eftir að ég fækkaði búunum lagðist ég í ferðalög um heiminn til að kynna fyrir fólki og ekki síst bændum mikilvægi býflugna og ræktunar á þeim. Býflugur gefa ekki bara af sér hunang því þær sjá líka um að frjóvga blómplöntur. Í mínum huga er ein mikilvægasta plantan sem þær frjóvga fyrir hefðbundinn landbúnað hvítsmári, því eins og flestir vita bætir smári jarðveginn þar sem hann vex og er gott fóður. Ekki síst fyrir mjólkurkýr sem gefa af sér betri nyt sé þeim beitt á smára.“ Eyvind hefur undanfarin ár farið heimshorna á milli til að fræða um býflugnarækt. Hann hefur nokkrum sinnum komið til Íslands og ráðlagt áhugasömum um býflugnarækt. Í lok dvalar sinnar hér í júlí var hann á leiðinni til Danmerkur til að kynna boðskapinn. Hugsjónastarf „Satt best að segja lít ég á það sem hugsjónastarf eða köllun að ferðast um heiminn og kynna býflugnarækt. Allt sem ég geri er þeim sem þiggja aðstoð mína og hlusta á fyrirlestrana að kostnaðarlausu. Mér þykir gaman að fræða og hjálpa fólki að komast áfram með ræktunina.“ Eyvind hefur mikla trú á býflugnarækt á Íslandi. „Mín skoðun er að íslenskir bændur eigi að leggja stund á býflugnarækt í stórum stíl. Ekki endilega bara til að safna hunangi heldur líka til að auk frjóvgun á blómplöntum á landi sínu.“ Sjúkdómavarnir nauðsynlegar „Líkt og í allri ræktun er mjög mik- ilvægt að halda býflugum sem aldar eru á Íslandi lausum við sjúkdóma og flytja eingöngu inn flugur frá sjúk- dómalausum svæðum. Það er gríðarlega dýrt komi upp sjúkdómar í flugunum og því fá býflugnabændur á Nýja- Sjálandi að kynnast annað slagið. Sjúkdómaeftirlit í landinu er strangt og komi upp sýking í búi er því og nærliggjandi búum umsvifalaust eytt. Íslendingar flytja sínar flugur inn frá býlum á Álandseyjum sem eru laus við sjúkdóma. Utan við sunnanverða Ástralíu er eyja sem heitir Kangaroo-eyja og það er eini staðurinn fyrir utan Álandseyjar og Ísland sem ég veit að er að finna sjúkdómalausar býflugur.“ Kuldinn vandamál Eyvind segist vita að kuldinn á Íslandi sé vandamál við ræktunina og að mörg bú drepist á veturna. „Ég held að Íslendingar eigi eftir að komast upp á lagið með að halda búunum lifandi allt árið því sumpart stafar dauði flugnanna af reynslu- leysi ræktendanna,“ segir Eyvind Peterson býflugnahvíslari. /VH Growth-Train er svokallaður viðskiptahraðall með áherslu á vaxtarfyrirtæki í matvæla- og/eða heilsufæðisgeiranum. Viðskiptahraðallinn nær yfir sjö vikur með sex ólíkum lotum þar sem farið er í gegnum möguleika fyrirtækja og stefnu. Falast er eftir fyrirtækjum frá Íslandi til þátttöku, en umsóknarfrestur er til 1. september. Eyþór Ívar Jónsson er í forsvari fyrir verkefnið sem er staðsett í Suður-Jótlandi. „Hugmyndin er að auka stækkunarmöguleika fyrirtækja og búa til tengslanet sem hjálpar fyrirtækjunum að ná árangri mun hraðar en ella. Við erum einnig með fjárfesta, bæði viðskiptaengla og fjárfestingasjóði, sem hafa áhuga á að efla fyrirtæki í matvæla- og/eða heilbrigðisgeiranum. Viðskiptahraðallinn hefst þann 13. október næstkomandi og uppskeruhátíð verður haldin 1. desember. Við erum að keyra verkefnið í fyrsta skipti og þess vegna verður það í Suður-Jótlandi í Danmörku þar sem ég er staðsettur, nánar tiltekið í Nykobing-Falster. Við höfum í hyggju að keyra The Growht- Train víðar á næstu misserum þar sem „konseptið“ er að mörgu leyti nýstárlegt. Við höfum sendiherra í um þrjátíu löndum og Ingi Björn Sigurðsson frumkvöðull er sendiherra okkar á Íslandi. Sjávarklasinn er samstarfsaðili okkar þar. Tengslanet sendiherranna nær út um allan heim.“ Leita að íslenskum fyrirtækjum „Við höfum mikinn áhuga á að fá eitt til tvö fyrirtæki frá Íslandi sem hafa náð verðskulduðum árangri á Íslandi og vakið athygli fyrir nýsköp- un og frumkvæði,“ segir Eyþór. „Við getum hjálpað til við að opna leiðir sem geta aukið vaxtarlíkur þessara fyrirtækja verulega. Við erum með samstarfssamning við stórar ráð- stefnur og fyrirtæki sem sérhæfa sig í matvælum.“ Lærir meira á sjö vikum en hingað til Eyþór Ívar er nokkuð viss um að sá frumkvöðull sem tekur þátt í verkefn- inu muni læra mjög mikið á stuttum tíma. „Ég held að viðkomandi muni læra meira á þessu verkefni en hann hefur lært hingað til í viðskiptum og rekstri vaxtarfyrirtækja. Þetta munu verða krefjandi sjö vikur sem munu breyta möguleikum fyrirtækisins og frumkvöðulsins til framtíðar. Við erum með mjög flott ferli og mentora sem munu hjálpa til við að skapa ný tækifæri og vaxtarmöguleika. Við höfum notað líkingu við lestarferð, þetta verður eins og að fara í hrað- lest í þeim tilgangi að skapa árangur, þekkingu og tengslanet.“ Að sögn Eyþórs Ívars er Growth- Train verkefnið ekki eingöngu fyrir frumkvöðla eða sprotafyrirtæki – og hvetur alla sem áhuga hafa til að sækja um. Í lok verkefnisins kynna fyrirtækin sig fyrir hópi af fjár- festum í Danmörku, einnig hópi af alþjóðlegum „englafjárfestum“ og að endingu hópi frá Ítalíu. Það kostar ekkert að taka þátt fyrir þau fyrirtæki sem eru valin fyrir utan ferðakostnað og uppihald. Fyrir utan vinnusmiðjurnar og kynningarmöguleika á vörunum þá fá fyrirtækin aðgang að einhverju viðamesta drefikerfi í Danmörku á Suður-Jótlandi. Frekari upplýsingar má finna á. http://growth-train.dk/. /smh The Growth-Train: Viðskiptahraðall fyrir íslensk matvælafyrirtæki Te og hunang krabbameinsvaldandi FRÉTTIR Ferðast um heiminn og kennir býflugnarækt: Býflugnaræktun aldrei mikilvægari en núna Löngum hefur verið varað við óhóflegri neyslu á ýmsum fæðutegundum vegna krabba- meinsvaldandi efna sem þau kunna að innihalda. Samkvæmt ýmsum rannsóknum ber manni að forðast sykur, kaffi, áfengi, fitu og rautt kjöt og halda sig frekar við trefjar, grænmeti og ávexti. Samhliða vitundarvakningu um betri heilsu hefur neysla á ýmsum náttúrulegum fæðubótarefnum auk- ist til muna. Nú sjá sérfræðingar Matvælaöryggisstofnunar Evrópu (EFSA) ástæðu til að hafa áhyggjur af ofneyslu á ýmsum jurtavörum vegna hugsanlegra krabbameins- hvetjandi áhrifa þeirra. Um 3% blómstrandi planta í heiminum framleiða beiskjuefnin Pyrrolizidín til að verjast skordýr- um. Efnin, sem eru um 660 talsins, geta borist inn í fæðukeðjuna með ýmsum hætti og finnst meðal annars í dýraafurðum. Neysla þeirra getur valdið eitrun og langvarandi skað- legum heilsufarsáhrifum og árið 2011 réð Matvælaöryggisstofnunin foreldrum frá því að gefa ungbörn- um hunang í stórum skömmtum af þeirri ástæðu. Samkvæmt uppfærðri skýrslu stofnunarinnar um hættu beiskjuefnanna á heilsu manna og dýra er sjónum meðal annars beint að náttúrulegum fæðubótarefnum, grasalyfjum og tei sem innihalda plöntur sem verja sig með beiskjuefnum Pyrrolizidín. Í skýrslunni er mælt með ítarlegri rannsóknum og eftirliti á eiturverkunum sautján beiskjuefna sem oftast finnast í matvælum og fóðri. Ýmis te geta innihaldið efnin samkvæmt rannsókninni s.s. grænt te, svart te, kryddbaldursbrá (e. camomile), piparmynta og rauðrunnate, sem setur tedrykkjufólki nokkrar skorður ætli það að forðast eiturefni algerlega. Reyndar er það svo að efnainnihald jurta, og þar með magn eiturefna, eru breytileg eftir vaxtarstað og efnainnihaldi jarðvegs og því skiptir máli hvaðan viðkomandi plöntur koma. /ghp
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64

x

Bændablaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Bændablaðið
https://timarit.is/publication/906

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.