Bændablaðið - 31.01.2019, Side 12

Bændablaðið | Fimmtudagur 31. janúar 201912
FRÉTTIR
Afurðastöðvar greiða sauðfjár-
bændum uppbætur
Fjórar afurðastöðvar hafa til-
kynnt um viðbótargreiðslur fyrir
dilkakjöt í síðustu sláturtíð;
Kjöt afurðastöð Kaupfélags (KS)
Skag firðinga, Sláturhús KVH
ehf. (SKVH), SAH Afurðir og
Sláturfélag Vopnfirðinga.
KS og SKVH tilkynntu um þetta
fyrst um miðjan janúar, að hækkun
yrði 6,04 prósent á innlegg í
september og október, en 10 prósent
á innlegg ágústmánaðar. Þessar
uppbætur hafa þegar verið greiddar.
Í tilkynningu frá afurðastöðvunum
segir að það hafi komið í ljós þegar
birgðatalningu sé lokið og unnið
sé að ársuppgjöri afurðastöðvanna
að unnt reynist að greiða þessar
viðbótargreiðslur.
„Sláturtíðin gekk í raun ágætlega
og sala á afurðum hefur gengið
nokkuð vel. Það liggur nú fyrir, að
veiking íslensku krónunnar reyndist
meiri heldur en við þorðum að
byggja áætlun okkar á í haust og
hefur það komið okkur til tekna.
Því hefur verið tekin ákvörðun hjá
Kjötafurðastöð KS og Sláturhúsi
KVH um að greiða viðbótargreiðslu
á lambakjötsinnlegg sl. hausts,“
segir í tilkynningunni.
SAH Afurðir rétta úr kútnum
Þann 21. janúar var á vef SAH
Afurða tilkynnt um að ákveðið hafi
verið að greiða 12 prósent álag á
áður auglýst verð fyrir dilkakjöt í
síðustu sláturtíð. Álagið verður greitt
8. febrúar.
Í tilkynningunni er haft eftir Eiði
Gunnlaugssyni, stjórnarformanni
Kjarnafæðis, sem er eigandi SAH
Afurða, að afar ánægjulegt sé
að fyrirtækið hafi rétt svo mikið
úr kútnum eftir mjög erfið ár, að
mögulegt sé að hækka greiðslur til
bænda.
„Þegar við tókum fyrirtækið yfir
var það varla rekstrarhæft – nánast
að hruni komið. Margir bændur
áttu þá háar fjárhæðir inni hjá
félaginu og segja má að hvert áfallið
hafi rekið annað 2015 og 2016;
kjötverð lækkaði á markaði, gærur
og aðrar aukaafurðir voru nánast
óseljanlegar og krónan styrktist.
Það féll ekkert með okkur,“ segir
Eiður. „Vegna alls þessa urðum við
að taka erfiðar ákvarðanir, meðal
annars að greiða lægra afurðaverð
en við hefðum kosið, en þau
skref voru stigin til þess að verja
hagsmuni bænda til lengri tíma litið,
og til þess að tryggja okkur aðgang
að hráefni. Þetta voru sársaukafullar
aðgerðir en því miður nauðsynlegar.
Með mikilli vinnu starfsmanna
og viðskiptabanka okkar,
Íslandsbanka, tókst að afstýra því
að félagið færi í þrot. Reksturinn
lagaðist mikið árið 2017 og eftir
síðasta ár er viðsnúningurinn orðinn
það mikill að við getum sem betur
fer greitt bændum álag á innleggið
frá því í haust. Með þessu er ég ekki
að segja að reksturinn sé kominn á
einhverja beina braut, hann er ennþá
brothættur og eigið fé félagsins er
enn neikvætt. En mikil breyting
hefur orðið til batnaðar,“ segir
Eiður.
Hann segir að leitað hafi verið
til Byggðastofnunar á sínum tíma,
þegar hætta var á að SAH færi
hreinlega í þrot. „Við lögðum mikla
vinna í að fá aðstoð, en þar á bæ
var ekki áhugi fyrir því. Okkur var
tjáð að eins væri hægt að henda
peningunum út um gluggann eins
og að lána okkur. Íslandsbanki hefur
hins vegar alltaf staðið með okkur
eins og klettur og fyrir það er ég
mjög þakklátur,“ segir Eiður á vef
SAH Afurða.
Hann kveðst einnig, og ekki
síður, mjög þakklátur bændum fyrir
trygglyndi þeirra. „Þeir hafa staðið
með okkur á erfiðum tímum síðustu
misseri og sýnt aðdáunarverða
samstöðu á meðan við gátum ekki
greitt þeim það verð fyrir afurðir
sem við hefðum sannarlega
viljað. Þess vegna er einstaklega
ánægjulegt að fyrirtækið sé nú
komið í þá stöðu að geta loks
hækkað greiðslur til bænda.“
Sláturfélag Vopnfirðinga greiðir
45 krónur á kíló
Þórður Pálsson, skrifstofustjóri hjá
Sláturhúsi Vopnfirðinga, segir að
tekin hafi verið ákvörðun um það
að greiða 45 króna uppbót á hvert
innlagt kíló, jafnt á alla flokka
lambakjöts. Hann segir að byrjað
verði fljótlega að greiða þessar
uppbætur og þeim ætti að verða
lokið fyrir 15. febrúar. /smh
Úr sláturhúsi SAH Afurða á Blönduósi. Mynd / HKr.
Umhverfiskönnun Gallup:
Um helmingur landsmanna
breytt neysluvenjum sínum
Niðurstöður umhverfiskönnunar
Gallup voru kynntar á
Umhverfisráðstefnu Gallup sem
haldin var í Hörpu 18. janúar.
Niðurstöðurnar sýna að tæp 63
prósent landsmanna hafa breytt
hegðun sinni undanfarna tólf
mánuði til að lágmarka áhrif
sín á umhverfi og loftslag. Um
helmingur landsmanna segist hafa
breytt neysluvenjum sínum í sama
tilgangi.
Þegar horft er til næstu tólf
mánaða segjast aðeins 17,9 prósent
mjög eða frekar líkleg að þeir breyti
hegðun sinni til að lágmarka áhrifin
á umhverfi og loftslagsbreytingar,
en 20,4 prósent telja frekar ólíklegt
að þessar breytingar á hegðun muni
eiga sér stað.
Markmið könnunarinnar var
að kanna viðhorf Íslendinga til
umhverfis- og loftslagsmála og þróun
þar á. Samkvæmt niðurstöðum hennar
hefur aukin umræða, fréttaumfjöllun
og fræðsla haft mest áhrif á breytta
hegðun. Þá kemur fram greinilegur
vilji til að gera betur í því að flokka
sorp, flestir Íslendingar ætla sér að
ná betri árangri á þeim vettvangi
og þá nefndu tæp 77 prósent að
brýnasta verkefni sveitarfélaga á sviði
umhverfis- og loftslagsmála væri að
gera íbúum auðveldara að flokka sorp.
Ekki spurt um landbúnað
Könnunin samanstóð af 55
spurningum sem beindust að
viðhorfum fólks gagnvart aðgerðum
stjórnvalda í umhverfismálum,
persónulegum viðhorfum og hegðun
fólks í umhverfismálum og loks
um viðhorf þess gagnvart hinum
ýmsu geirum samfélagsins hvað
umhverfismál snertir; hins opinbera,
orkuiðnaðarins, almenns iðnaðar,
sveitarfélaganna, fjármálageirans,
umhverfissamtaka, háskóla,
almennings, ferðaþjónustunnar
og sjávarútvegs. Athygli vekur að
ekki var spurt um viðhorf fólks til
landbúnaðar- og umhverfismála.
Meðal annarra áhugaverðra
niðurstaðna má nefna að tiltrú
fólks á því að ríki og sveitarfélög
nái almennt að draga úr losun
gróðurhúsalofttegunda í samfélaginu
er ekki mikil. Einungis 46,3 prósent
telja að sveitarfélögin séu þess
megnug að ná góðum árangri á þessu
sviði og aðeins 33,9 prósent að ríkinu
takist það.
Þá hafa flestir þeirra sem spurðir
voru áhyggjur af þeim afleiðingum
sem loftslagsbreytingar geti haft á þá
og fjölskyldu þeirra, eða 67 prósent.
Árlegar kannanir Gallup
Gallup hefur undanfarin tvö ár
kannað afstöðu landsmanna til
loftslagsbreytinga og umhverfismála
með það fyrir augum að varpa ljósi á
viðhorf Íslendinga til málanna.
Um netkönnun var að ræða og var
úrtakið 2.000 manns, 18 ára og eldri,
sem voru valdir handahófskennt úr
Viðhorfahópi Gallup. Fjöldi svarenda
var 1.139, sem telst 57 prósenta
þátttökuhlutfall.
Umfjöllun fjölmiðla getur
breytt viðhorfum
Guðmundur Ingi Guðbrandsson,
umhverfis- og auðlindaráðherra,
ávarpaði ráðstefnuna. „Ég hef
alltaf haft þá bjargföstu trú að það
að auka sýnileika umhverfismála
skipti máli. Ég fagna því að sjá
birtast hér í þessari könnun að það
að umhverfismálin séu í umræðunni,
að fræðsla fari fram um þau og þau
séu í fjölmiðlum geti einmitt breytt
viðhorfum fólks. […] Fram undan
eru viðamiklar aðgerðir við að binda
bæði kolefni úr andrúmslofti og draga
úr brennslu innflutts og mengandi
jarðefnaeldsneytis í samgöngum.
Fram undan eru margvísleg verkefni
tengd bæði aðgerðaáætluninni
en líka áherslu á plast, neyslu og
sóun. Til að mynda er unnið að því
að koma Loftslagssjóði á fót, sem
er nýsköpunarsjóður, og fljótlega
mæli ég fyrir frumvarpi um bann
við afhendingu burðarplastpoka í
verslunum. Allt helst þetta í hendur,“
sagði Guðmundur Ingi.
Umhverfiskönnunin er aðgengi leg
í gegnum vef Gallup, gallup.is. /smh
Umsóknir um fjárfestingastuðning
í sauðfjárrækt 6. febrúar n.k.
Í samræmi við reglugerð um stuðning við sauðfjárrækt nr. 1262/2018,
V. kafla skal umsóknum um fjárfestingastuðning vegna framkvæmda á
árunum 2018-2019 skilað inn rafrænt á Bændatorginu eigi síðar en
15. mars. Umsóknarfrestur verður ekki framlengdur.
Markmið stuðningsins er að stuðla að bættum aðbúnaði sauðfjár og
hagkvæmari búskaparháttum.
Skilyrði fyrir veitingu fjárfestingastuðnings er að finna í 26. gr.
reglugerðarinnar og eru vegna:
a. Nýframkvæmda.
b. Endurbóta á eldri byggingum.
Fylgiskjöl sem skila þarf með umsókn eru:
a. Sundurliðuð kostnaðar- og framkvæmdaráætlun með tímasettri
verkáætlun.
b. Byggingarleyfi eða staðfesting byggingarfulltrúa um að byggingar-
leyfis sé ekki krafist vegna framkvæmdar.
c. Samþykktar teikningar ef við á.
d. Leyfi þinglýstra eigenda jarðar fyrir framkvæmd.
Fjárfestingastuðningur fyrir hvern framleiðanda getur að hámarki
numið 20% af stofnkostnaði ef heildarkostnaður fer yfir 1.000.000 kr.