Bændablaðið - 19.03.2020, Blaðsíða 45

Bændablaðið - 19.03.2020, Blaðsíða 45
Bændablaðið | Fimmtudagur 19. júlí 2018 45 „Apple-vöruskortur yfirvofandi á Íslandi!“ Þetta var með fyrstu fréttum af afleiðingum COVID- 19 á Íslandi. Veiran sem lamað hafði daglegt líf og framleiðslu í Kína hafði þau áhrif að það fór að bera á vöruskorti á apple-vörum á Íslandi. Eins og eflaust fleiri bændur velti ég því fyrir mér hvort að afleiðingar svona heimsfaraldurs gætu orðið meiri, hvort það gæti orðið skortur á mikilvægari hlutum. Hvað með matinn? Vitund um fæðuöryggi mikilvæg nú sem áður Í upphafi mánaðar barst Vísinda­ vefnum spurning sem sneri að fæðuöryggi landsins. „Gæti Ísland og íslenska þjóðin verið sjálfbær ef landið myndi lokast eða það þyrfti að loka landinu til lengri tíma? hvort sem það yrði vegna stríðs eða heims­ faraldra.“ Ég staðnæmdist við þessa spurningu þar sem ég hef lengi velt fyrir mér hvort áhugi stjórnvalda og hins almenna neytanda á mikil­ vægi fæðuöryggis, og um leið inn­ lendrar matvælaframleiðslu, ætti ekki að vera mun meiri enda líklega stærsta hagsmunamál hverrar þjóðar að tryggja aðgang að nægu magni næringarríkra og öruggra matvæla. Því lengra sem liðið hefur á mánuðinn hefur umræða um fæðuöryggi landsins orðið meira áberandi. Uppi eru aðstæður sem erfitt er að hafa fulla stjórn á og fólk spyr sig hver staða þjóðarbúsins sé. Hvernig stöndum við? Verður til matur? Bændur standa vaktina Fæðuöryggi hverrar þjóðar verður meira eftir því sem innlend mat­ vælaframleiðsla er sterkari, eðli málsins samkvæmt. Lífsskilyrði þjóðarinnar hafa breyst hratt, nú erum við vön frelsi á ýmsum sviðum – við viljum geta ferðast og átt viðskipti á heimsvísu og höfum verið svo heppin að hafa litlar áhyggjur af því hvort nægur matur sé til staðar. Svo koma upp aðstæður sem við ráðum lítið við eins og fjármálakreppur, náttúru­ hamfarir, heimsfaraldrar. Þá förum við að leita inn á við og velta upp grunnspurningum eins og ,,verður til matur?“ Þessi spurning læðist að fólki núna þegar heimsfaraldur geisar og það gerðist líka í hruninu 2008. Þáverandi forseti landsins, Ólafur Ragnar Grímsson, hélt ræðu á Búnaðarþingi 2008 þar sem hann kom inn á mikilvægi þess að eiga nægilega mikið af öruggum matvæl­ um til að hægt væri að fæða þjóðina í „ólgusjó alþjóðaviðskipta og hlýn­ andi loftslags jarðar“. Það er góð regla að vona það besta og búa sig undir það versta. Samtök bænda og afurða­ og mat­ vælafyrirtæki eru með aðgerðaáætl­ anir í gangi og ekkert bendir til þess að skortur verði á vörum. Eins og framkvæmdastjóri Bónuss sagði í fréttaviðtali í síðustu viku er nægur matur í landinu og eflaust hjuggu margir bændur eftir orðunum sem fylgdu þar á eftir ,,... og við erum svo heppin að við framleiðum mjög mikið af matvælum á Íslandi.“ Það er staðan. Bændur standa vaktina í sveitum landsins og halda áfram að framleiða matvæli. Sterkar stoðir til framtíðar Við erum vissulega heppin að í landinu er framleitt mikið af úrvals mat. Ísland er matvæla­ framleiðsluland. Árið 2018 fram­ leiddu Íslendingar 830 þúsund tonn af mat, að meðtöldu sjávarfangi. Um 220 þúsund tonn eru framleidd fyrir innanlandsmarkað. En það þarf meira til en heppnina. Við eigum að tryggja með öllum ráðum að innlend matvælaframleiðsla standi á sterkum stoðum. Mikilvægt er að mótuð verði stefna til framtíðar fyrir matvæla­ framleiðslu landsins og fagna ég því að sú vinna sé á lokametrunum. Mismunandi straumar og stefnur hafa áhrif á neysluvenjur og því er mikilvægt að bæði landbúnaðar­ og matvælastefna séu mótaðar til framtíðar þar sem þarf að horfa vítt yfir og ekki einungis á síbreytilega neyslustrauma og stefnur. Við getum öll verið sammála um hversu gott það væri fyrir þjóðina ef við myndum framleiða fleiri tegundir matvæla og má þá einna helst benda á aukna akuryrkju og grænmetisframleiðslu. Í því samhengi er þó vert að minna á að samkvæmt neyslutölum er ekkert sem bendir til þess að draga eigi úr framleiðslu mjólkur og kjöts. Við þurfum ekki að fórna einni grein til að efla aðra. Mikilvægi stuðnings við matvælaframleiðslu Við þekkjum umræðuna um mis­ munandi viðhorf til viðskipta með matvæli. Einhverjir vilja meina að matvæli eigi að öllu leyti að lúta sömu lögmálum markaðarins og aðrar vörur. Orð Bill Clintons, fyrrum Bandaríkjaforseta, eru fræg þar sem hann, í gagnrýni sinni á afnámsstefnu niðurgreiðslna í landbúnaði í Afríku 2008 sagði að „matvæli eru hins vegar ekki alveg eins og annar varningur, þau eru lífs­ nauðsynjar og því á að koma fram við þær sem slíkar en ekki eins og litasjónvörp.“ Innan landbúnaðarins eigum við auðlind – auðlind þekkingar, getu og reynslu til að framleiða úrvals matvæli. Þar fyrir utan hefur orðið mikil uppbygging og fjárfesting í aðstöðu og tækniframþróun bæði meðal bænda og innan afurðastöðva sem vinna með hráefnið. Þetta eru verðmæti sem við þurfum að meta og gæta að. Við skulum heldur ekki gleyma því að fyrir utan bændurna sjálfa skapar matvælaframleiðsla landsins gríðarlegan fjölda fjöl­ breyttra starfa við úrvinnslu og þjónustu við atvinnuveginn. Sá heimsfaraldur sem nú gengur yfir minnir okkur enn og aftur á mikilvægi innlendrar matvæla­ framleiðslu og í góðærunum sem líka ganga yfir megum við aldrei gleyma því. Byggjum enn frekar ofan á nú þegar góða reynslu okkar og þekkingu – mótum okkur stefnu til uppbyggingar í öllum greinum. Herdís Magna Gunnarsdóttir, Egilsstöðum varaformaður Landssambands kúabænda CLT einingahús - krosslímt timbur Byggingar úr CLT timbureiningum eru að ryðja sér rúms um allan heim og nú býður BYKO upp á þessa lausn. Um er að ræða mjög hagkvæma leið til að byggja þar sem það er fljótlegt að reisa og loka húsum, auk þess sem þetta er vistvæn gæðalausn. Timbur er afar traust byggingarefni sem sýnir sig einna helst í þeirri staðreynd að í dag er verið að reisa háhýsi úr timbri (CLT einingum) víða um Evrópu. Nýtt í BYKO Hafðu samband serlausnir@byko.is Sjá nánar á byko.is Lely Center Ísland Reykjavík: Krókháls 5f – Sími 414 0000 – www.vbl.is Akureyri: Óðinsnes 2 – Sími 464 8600 PICHON HAUGHRÆRUR Polaris 800 Switchback Adventure Nývirði: 3.600.000 kr. Verðhugmynd: 2.700.000 kr. Verð án vsk. 2.170.000 kr. Óekinn | Árgerð: 2016 | Hlaðinn aukabúnaði Stærðir • Bensíntankur (L) 45,4 • Hæð (cm) 124,5 • Breidd (cm) 119,4 • Skíðabil (cm) 108 • Þurrvigt (kg) 227,7 Mótor og driúnaður • Drif: Clutch P-85 / TEAM LWT • Púst og pústventlar: Single, 3 stage VES w/Smart Actuator • Kveikja: Cleanfire Injector • Kæling: Liquid with Bypass • Slagrými: 2 - 795 • Bore x Stroke (mm): 85 x 70 Fjöðrun • Slaglengd að framan (cm): 23,6 • Fjöðrun að framan: FOX Comp. adj. Piggybck. • Demparar að framan: AXYS Front Susp. • Belti að framan: ShockFOX Comp. Adj. • Fjöðrun að aftan: PRO-XC Rear Susp. • Belti að aftan: FOX Coil-Over Air • Tegund skíða: PRO-STEER Belti: • Breidd / Lengd / Hæð (cm) 38 / 348 / 3,4 • Breidd / Lengd / Hæð (in) 15 / 137 / 1.352 Aukabúnaður • K-Extreme Skid panna • Studbody Powerpoint 1.375 naglasett í belti fylgir með • Stór framrúða • Skautar undir skíði og belti til að færa sleðann til á þurru undirlagi • Hiti í handföngum Nánari upplýsingar - Gísli / Sími: 697 8070 / Tölvupóstur: gisli@andreamaack.com • Farþegasæti með háu baki og upphituðum handföngum LESENDABÁS Skiptir matur máli? Herdís Magna Gunnarsdóttir. Bænda 2. apríl
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56

x

Bændablaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Bændablaðið
https://timarit.is/publication/906

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.