Dagblaðið Vísir - DV - 22.05.2020, Blaðsíða 12

12 FRÉTTIR 22. MAÍ 2020 DV
frá sjúkraþjálfara um öndun-
aræfingar og annað slíkt.“
Ragnar segist ekki vita til
þess að slíkt hafi verið gert
annars staðar í heiminum.
„Allir sem greindust færðust
rafrænt inn í COVID-göngu-
deildina, þar sem hópur lækna
og hjúkrunarfræðinga tók á
móti þeim. Fólk var litakóðað
eftir áhættustigi og þeir sem
voru með hátt áhættustig voru
kallaðir inn eða fengu símtal á
hverjum degi, á meðan aðrir
fengu kannski símtal á fjög-
urra daga fresti.“ Sjúkling-
arnir gátu alltaf náð í COVID-
teymið í gegnum síma eða app.
Frelsi til að gera
„Það hefur enginn núlifandi
stjórnandi eða stjórnmála-
maður tekist á við slíkan
heimsfaraldur. Þarna fengu
læknarnir og hjúkrunarfræð-
ingarnir að gera þetta eftir
sínu höfði. Ef við stungum
upp á því að við þyrftum 60
hjúkrunarfræðinga, þá voru
þeir mættir daginn eftir.“
Engin stjórnsýsla hægði á
starfi COVID-teymisins, þar
sem ákvarðanir voru teknar
og þeim hrint í framkvæmd
af fagfólkinu sjálfu. Spurður
um innri átök segir hann þau
hafa verið lítil sem engin.
„Þarna er heimsfaraldur
og enginn veit í raun hvað
á til bragðs að taka. Upp-
lýsingarnar eru að verða til
á hverjum degi og allir eru
auðmjúkir fyrir því að við
vitum ekki í raun hvað við
eigum að gera, en við kunn-
um þessa stöðluðu læknis-
fræðilegu nálgun. Aðferða-
fræðin er 4.000 ára gömul
og hún virkar. Þetta var líka
ótrúlega góður hópur og það
er eiginlega lygilegt, maður
þurfti eiginlega aldrei að
karpa við neinn.“
Ragnar segir uppskriftina
að velgengni í baráttunni
við COVID vera einfalda.
„Vandamálin væru færri ef
fólkið á gólfinu væri bara
spurt: Hvernig er nú best
að gera þetta? Þekkingin
er á staðnum. Það þarf að
styðja við hugmyndir starfs-
fólksins. Það var það sem var
gert. Við fengum að stýra
ferðinni.“
Færri hjartaáföll
„Landspítalinn er stærsta
stofnun Íslands með yfir
6.000 starfsmenn. Það eru
gríðarlega mörg síló úti um
allt. Það er mikil innri pólit-
ík, en þarna hvarf hún. Það
var allt sett til hliðar. Fólk
var líka að halda í sér með að
koma á bráðavaktina. Þetta
er í raun ótrúlegt. Í þrjár vik-
ur fékk fólk færri hjartaáföll.
Við vorum einmitt að velta
fyrir okkur hvar allir nýrna-
og gallsteinarnir væru. Hvar
er allt þetta fólk?“ Ragnar
segir að þegar faraldurinn
fór að dvína hafi fólk mætt
aftur á bráðamóttökuna.
„Það biðu mín 160 tilvís-
anir þegar ég kom til baka
á stofuna mína. Ég startaði
20-30 manns á krabbameins-
lyfjum í síðustu viku. Fólk
hefur haldið í sér og ekki
kvartað.“ Hann segir erfitt
að hugsa til þess að fólk hafi
verið sárkvalið heima.
Ragnar er óhræddur við eftir-
köstin. Hann segir óumflýjan-
legt að faraldurinn blossi upp í
einhverri mynd aftur. „Það er
óumflýjanlegt, en við erum með
skothelda uppskrift sem virkar.
Það er ekkert sem segir að hún
muni ekki virka ef við beitum
henni með sama hætti.“
Opna landið þó að
enn sé ósamið
Ragnar viðurkennir að sér
hafi brugðið við að heyra að
landið yrði opnað 15. júní. „Ég
sagði að þau tíðindi væru eins
og þruma úr heiðskíru lofti,
en það er kannski fulldjúpt í
árinni tekið. Aðallega var ég
undrandi. Mér fannst vera svo
varfærnislegur tónn í þríeyk-
inu fram að þessu. En svo er
bara 15. júní dagsetningin, og
það er bara eftir mánuð.
Ég varð andvaka yfir þessu.
Ég velti þá aðallega fyrir mér
hvort það hefði ekki verið
skynsamlegra að ræða þetta
við okkur starfsmennina á
spítalanum og í heilsugæsl-
unni, smitsjúkdómalæknana
og starfsfólk COVID-deildar-
innar áður og velta upp spurn-
ingunni: Erum við tilbúin í
aðra umferð?“
Ragnar segir að 15. júní sé
kannski ekkert verri en 15.
ágúst, en það þurfi að undir-
búa fólk og taka samtalið.
Samskipti og samráð sé lyk-
illinn að breytingastjórnun.
„Vara fólk við og hlusta á
áhyggjur þess. Það breytir
kannski engu um uppruna-
lega áætlun en þeir sem eiga
að vinna verkið eru þá tilbúnir.
Svo verður bara að segjast
eins og er, það situr í mér að
það er enn ósamið við alla.
Það er ekki búið að semja við
hjúkrunarfræðinga, lækna
og lögreglumenn. Það erum
við sem stöndum í skotgröf-
unum.“ Hann segist þó skilja
vel að gjaldeyristekjurnar séu
að fjármagna þessa starfsemi.
„Ég skil þessa dýnamík en
það hefði verið auðveldara að
fá fólk með sér í lið, hefði verið
byrjað á að semja við það.“
Ástin og rjóminn
Ragnar er kvæntur æskuást-
inni sinni Snædísi og saman
eiga þau tvær stelpur og einn
dreng. Eftir að Ragnar hafði
lokið sérnámi í Lundi í Svíþjóð
fluttu þau til Bretlands, þar
sem Snædís fór í framhalds-
nám í sálfræði. Hann segir
að fjölskyldan ætli sér ekki að
flytja aftur til útlanda.
„Ég hugsa að ég hefði ekki
fengið sömu tækifæri í Sví-
þjóð. Ég vinn á einni öflugustu
deild Landspítalans með frá-
bæru fólki. Ég rek mína eigin
stofu eins og ég vil. Gleðin og
lífshamingjan er í fjölbreytn-
inni og því að geta stjórnað
eigin örlögum. Þetta er mitt
val. Ég væri líklega ekki með
sjónvarpsþætti í Svíþjóð og að
skrifa bækur á milli.“
Heimilislífið er á köflum
strembið enda Ragnar mikið
frá vegna vinnu. „Ég vann mik-
ið með skóla. Við eignuðumst
fyrstu dóttur okkar snemma
og keyptum okkur íbúð sem
þurfti að borga. Ég hef því allt-
af unnið mikið, en er heppinn
hvað ég er vel giftur.“
Ragnar segir að vinnusemi
hafi alltaf fylgt sér og honum
verði mikið úr verki, en hann
sé ekki á leið í kulnun því jafn-
vægið sé til staðar. „Ég kann
alveg að slaka á. Held matar-
boð og fer til útlanda. Ég fer í
skvass tvisvar, þrisvar í viku
og vakna útsofinn. Það er
málið.“
Ragnar segir markmið sitt í
lífinu vera að stjórna eigin ör-
lögum og hitt sé að gera konuna
sína hamingjusama. Spurður
hvernig það sé að búa með
sálfræðingi og hvort hún sé
ekkert að sálgreina hann yfir
fiskibollunum svarar hann:
„Jújú. Ég er búinn að vera í
stanslausri meðferð í 20 ár.
Snædís, er ég ekki batnandi?“
kallar hann þá fram til konunn-
ar sinnar sem er að sýsla við
kókoskúlur með yngstu dóttur
þeirra.
„Jújú. Eins og gott rauðvín,“
segir hún hlæjandi.
„Mér fer fram,“ segir Ragnar
Freyr, samningslaus en merki-
lega brattur eftir orrustu lífs
síns. n
Það situr í mér að það er enn
ósamið við alla. Það er ekki
búið að semja við hjúkrunar-
fræðinga, lækna og lög-
reglumenn. Það erum við sem
stöndum í skotgröfunum.
Ragnar viðurkennir að hafa orðið hræddur þegar tölur yfir sýkta æddu stjórnlaust upp. MYND/ANTON BRINK