Dagblaðið Vísir - DV - 22.05.2020, Blaðsíða 40

28 FÓKUS 22. MAÍ 2020 DV
Við hvetjum lesendur til að senda
spurningar og vangaveltur sínar til
Kristínar í tölvupósti á:
hjonabandssaela@gmail.com.
Spurningunum verður svo svarað
hér í Fjölskylduhorninu, að sjálf-
sögðu nafnlaust og í fullum trúnaði.
Fjölskylduhornið
Sérfræðingur svarar
Kristín Tómasdóttir, hjónabandsráðgjafi
með meiru, hefur gengið til liðs við DV
og mun svara spurningum lesenda um
málefni er varða fjölskylduna, börnin
og ástina í nýju Fjölskylduhorni. Þessa
vikuna svarar Kristín spurningu um
stjúptengsl, en þau geta oft verið erfið
bæði börnum og foreldrum.
ÉG ÞARF AÐ BIÐJA HANA UM
AÐ „PASSA” BÖRNIN OKKAR
Stjúphlutverkið er ekki jafn
skýrt og margir stjúpforeldr-
ar upplifa fyrir vikið að þeir
séu vanmetnir.
B lessuð, Kristín. Þannig er mál með vexti að ég er búin að vera í sam-
bandi við kærustuna mína í
nokkur ár og við búum sam-
an. Ég á barn úr fyrra sam-
bandi sem ég er með aðra
hvora viku. Kærastan mín
á hins vegar erfitt með að
vera stjúpmamma. Ég þarf
að biðja hana um að „passa“
ef ég þarf að vinna kvöld-
vaktir, eða ef ég vil skjótast
eitthvað frá, jafnvel þó hún
sé ekki með nein plön. Jafn-
vel hef ég oft þurft að biðja
foreldra mína um pössun af
því að kærastan mín kærir
sig ekki um að „passa“, jafn-
vel þó hún sé bara að fara að
vera heima. En það eru liðin
þónokkur ár sem við höfum
verið saman og nú erum
við farin að huga að því að
eignast annað barn og ég er
hræddur um að dóttir mín
eigi eftir að verða miður sín
þegar hún sér kærustu mína
vera mömmu fyrir systk-
ini sitt, en bara einhvers
konar skemmtilega frænku
fyrir sig. Hvernig er hægt að
tækla þetta?
Blessaður
Takk fyrir spurninguna. Við
förum í svo mörg hlutverk í
dagsins önn, en það er ólíkt
hvernig við veljum að tækla
þau. Það sem þér þykir eðli-
legt í stjúpforeldrahlutverki
kann kærustunni þinni að
þykja óþægilegt eða erfitt.
Mögulega leggið þið mismun-
andi merkingu í það hvert
hlutverk stjúpmóður er og
til þess að koma í veg fyrir
togstreitu gæti verið ráð að
taka samtalið um hvernig þið
viljið hátta þessu.
Í guðs bænum ekki panikka
Hefur þú spurt kærustuna
þína hvernig henni líður sem
stjúpmóður? Hefur hún sjálf
reynslu af stjúpforeldrum?
Hvar mótuðust hugmyndir
ykkar um það hvað góð stjúp-
móðir gerir?
Það mun kannski koma
þér á óvart hvað hugmyndir
ykkar og reynsla eru ólík
í þessum efnum, en í guðs
bænum ekki pan ikka. Þið
getið lært hvort af öðru og
samtalið getur skapað vett-
vang til þess að koma ykkur
saman um hvernig þið viljið
gera þetta.
Samningar og
samningafundir
Þegar pör byrja saman er al-
gengt að báðir aðilar séu með
ákveðnar hugmyndir í kollin-
um, um það hvernig þau vilja
haga framtíðinni. Það sem þó
gleymist oftar en fólk grunar,
er að bera þessar hugmyndir
undir nýja kærastann/kær-
ustuna.
Við erum með samninga í
kollinum um að hinn aðilinn
eigi að „passa“ stjúpdóttur
sína og elda læri á sunnu-
dögum, en samningurinn var
aldrei borinn undir alla aðila
samningsins og undir hann
var aldrei kvittað. Þegar það
kemur svo í ljós að ákveðnir
liðir samningsins voru ekki
samþykktir, makinn er vegan
og kann ekki að elda læri,
getur það valdið vonbrigðum,
sem hefði verið hægt að koma
í veg fyrir með samninga-
fundi.
Ég veit að þetta hljómar
þurrt, formlegt, ópersónulegt
og leiðinlegt, en punkturinn
er þessi: Gott getur reynst að
bera saman bækur sínar um
hvernig þið viljið hátta mikil-
vægum þáttum í lífi ykkar
og barnanna ykkar, áður en
þið ákveðið innra með ykkur
hvernig þetta eigi að vera.
Stjúptengsl eru ósýnileg
Þegar rætt er um „stjúp-
blindu“, er átt við að stjúp-
tengsl eru ósýnileg á öllum
svið um samfélagsins. Hlut-
verk blóðforeldra er miklu
skýrara og um það er skrifað
í lög, Biblíuna, lífsleiknibæk-
ur og víðar.
Stjúphlutverkið er ekki jafn
skýrt og margir stjúpforeldr-
ar upplifa fyrir vikið að þeir
séu vanmetnir, eða ofmetnir,
og að staða þeirra sé annað-
hvort tekin sem sjálfsögð, eða
að krafta þeirra sé ekki óskað
við ákveðnar aðstæður. Það
er erfitt að finna jafnvægið
í tengslum við hvenær stjúp-
foreldrar mega skipta sér af
MYND/GETTY
og hvenær ekki, hvenær þeir
mega taka ábyrgð og hvenær
það er óæskilegt.
Er það sjálfsagt að stjúp-
foreldri „passi“ stjúpbarnið
sitt? Ábyrgðin á barninu er
þín og þó þú þurfir stundum
að setja barnið í pössun, þá
má kærastan þín velja að
taka ekki þá ábyrgð. Að sjálf-
sögðu getur kærastan þín
óskað eftir því að taka aukna
ábyrgð með tímanum en það
er hennar val, ekki skylda. Ef
þið, aftur á móti, eignist barn
saman, þá er ábyrgðin meira
sameiginleg og þið þurfið að
koma ykkur saman um hver
situr yfir barninu þegar þið
getið ekki gert það sjálf.
Líttu á þetta sem tækifæri
Gagnvart dóttur þinni er svo
um að gera að útskýra hvern-
ig þið ætlið að hátta stjúp-
tengslum í ykkar fjölskyldu.
Fyrirsjáanleiki er alltaf
góður fyrir börn, enda eykur
óvissa á kvíða. Að sama skapi
er mikilvægt fyrir börn að
vita hver ber ábyrgð á þeim
og til hvers þau geta leitað.
Þá hefur það sýnt sig, að því
meiri samstaða sem er meðal
foreldra, því betra er það
fyrir barnið.
Þið eruð feðgin, heima hjá
ykkur getur þú verið foreldri
og kærastan þín getur leikið
hlutverk skemmtilegu frænk-
unnar, eins og þú orðar það.
Þið getið líka haft foreldra-
kerfi þar sem þú og kærastan
þín eruð foreldrar á heimili
ykkar feðgina. En til þess
að það gangi upp þurfið þið
að vera samtaka með það og
skilgreina hvað felst í ábyrgð
foreldranna.
Prófaðu að líta á þetta allt
sem tækifæri, tækifæri til
samtals við kærustuna þína,
til samningsgerðar um fram-
tíðina, til þess að skýra út
fyrir dóttur þinni og undir-
búa ykkur litlu fjölskylduna
undir mögulegan, nýjan full-
trúa. Það gæti orðið bæði
spennandi og skemmtilegt. n