Morgunblaðið - 19.11.2020, Blaðsíða 54

Mörkin 6 - 108 Rvk.
s:781-5100
Opið: Mán-fös: 11-18
Lau: 11-15
www.spennandi-fashion.is
LURDES
BERGADA
FRÁ SPÁNI
- Frí heimsending -
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 19. NÓVEMBER 2020
Elínrós Líndal
elinros@mbl.is
Bergsveinn Ólafsson, eða Beggi
Ólafs eins og hann er kallaður, er
fyrirlesari með M.Sc. í jákvæðri
sálfræði og þjálfunarsálfræði.
Hann gaf nýverið út bók sem
heitir Tíu skref í átt að innihalds-
ríku lífi. Bókin fjallar um málefni
sem hafa átt hug hans allan að
undanförnu.
„Bókin er hluti af mínu lífsverk-
efni sem er að kortleggja inni-
haldsríkt líf. Hún er afurð af sex
ára sálfræðinámi og tugum þús-
unda klukkutíma sem ég hef varið
í að lesa vísindagreinar, bækur og
efla lærdóminn með því að skrifa
um það sem ég les og tengja það
við mitt eigið líf. Ég leit á bókina
sem vettvang þar sem ég skýri út
á eins einfaldan og áhugaverðan
máta hvað rannsóknir og kenn-
ingar úr sálfræði og merkir hugs-
uðir segja um hvernig við getum
færst nær innihaldríku lífi. Að lifa
lífi sem er þess virði að lifa. Það
er að átta sig á í hvað manni býr
og að vinna markvisst á hverjum
degi í að virkja það í sjálfum sér
og hjálpa öðrum að gera það
sama.“
Mikilvægt að hafa úthald
Bergsveinn segir mikilvægt að
vera í góðum tengslum við fólkið í
kringum sig.
„Við þurfum að muna allt það
góða í lífinu en líka að taka
ábyrgð og sýna þrautseigju við
öllum áskorununum sem verða á
vegi okkar. Við þurfum að þekkja
okkur og fylgja því sem maður
hefur brennandi áhuga og ástríðu
fyrir. Það er að sýna hugrekki
þótt maður sé hrædd eða hrædd-
ur. Að vaxa út lífið því lífið snýst
um að læra og lífið hættir aldrei
að kenna.“
Hann segir að með skrefunum
sé gott að miðla lærdómi og þekk-
ingu.
Skrefin í bókunum eru áhuga-
verð.
„Að tækla lífið er krefjandi
verkefni og með bókinni tel ég
mig geta stutt fólk í sinni eigin
vegferð. Hvert skref er hugleið-
ingar um ákveðið viðfangsefni sem
ég tengi svo við rannsóknir, per-
sónulega reynslu og merka hugs-
uði. Það fylgir svo verkefnahefti
með bókinni svo fólk geti fram-
kvæmt það sem það les um. Þann-
ig lærir maður af því sem maður
les.“
Vill ekki vera
hamingjusamt flón
Bergsveinn segist frekar vilja
vera óhamingjusamur heimspek-
ingur en hamingjusamt flón.
„Því meðvitaðri sem maður er
um sjálfan sig og ákvarðanir sem
maður tekur á hverjum einasta
degi og hvaða áhrif það hefur því
meiri þjáningu upplifir maður.
Ástæðan fyrir því er að maður
þarf að hugsa mikið og staldra við
hverja einustu ákvörðun sem mað-
ur tekur.
Auðveldara er að líta meðvitað
blint framhjá hlutunum sem þú
veist að þú þarft að takast á við
eða laga til þess að líf þitt og ann-
arra verði betra. Það er miklu
auðveldara að hugsa ekki neitt og
gera hluti í meðvitaðri blindni.
Það er auðvelt að réttlæta ákvarð-
anir sínar án þess að spá síðan í
afleiðingarnar. Ég trúi því hins
vegar að í enda dagsins súpum við
seyðið af því sem við gerum og því
sem við gerum ekki.
Ég er tilbúinn að taka á mig
þjáninguna sem fylgir því að vera
meðvitaður heimspekingur í stað-
inn fyrir að vera hamingjusamt
flón. Það gerir mig að betri
manni. Hjálpar mér að efla fólkið í
kringum mig og gera heiminn að
betri stað. Það gerir líf mitt að
krefjandi og innihaldsríku æv-
intýri.“
Hvað er það erfiðasta sem þú
hefur lent í í lífinu?
„Þegar náið fólk fer frá manni,
sem er hluti af lífinu, þá tekur það
alltaf á. Þegar það gerist með
óvæntum hætti tekur það virki-
lega mikið á alla sem því standa
næst.
Ég hef verið tiltölulega „hepp-
inn“ með að lenda í miklum erf-
iðleikum. Það eru ekki mörg
augnablik sem standa endilega
upp úr heldur frekar ef maður lít-
ur í heildina yfir lífið. Almennt
finnst mér erfiðast að sjá annað
fólk sem er mér náið þjást.
Mér fannst virkilega erfitt að
eiga við dauðann; að einn daginn
mun fólkið í kringum mann ekki
vera til staðar. Sú hugsun gerir
mig stundum leiðan en ég nota
dauðann frekar sem hvata til að
sinna tengslum og njóta allra
augnablika með fólkinu mínu eins
vel og ég get.
Á aðeins léttari nótum þá var
það að hætta í fótbolta það erf-
iðasta sem ég hef gert í langan
tíma. Að hætta einhverju sem ég
hafði elskað og unnið að í svo
mörg ár tók á mig.“
En það ánægjulegasta?
„Það eru nokkur augnablik sem
standa upp úr. Þegar ég fékk bók-
ina í hendurnar var ég rosalega
stoltur og ánægður. Þegar ég sé
fólk sem vinnur með mér bæta sig
eða yfirstíga það sem stóð í vegi
fyrir því fyllist ég alltaf miklu
stolti. Að halda fyrirlestur í Hörpu
var líka ákveðinn draumur að
verða að veruleika.“
Hvort skiptir þig meira máli að
vera í góðu andlegu formi eða lík-
amlegu?
„Það helst klárlega sterkt í
hendur en þegar andlegi þátturinn
er í góðu standi, þá fylgir því að
líkamlegi þátturinn sé í góðum
málum. Þegar maður á í hollu
sambandi við mat og hreyfingu,
sefur vel og hugar að streitunni er
afleiðingin sú að manni líður vel
líkamlega, sem lætur manni líða
ennþá betur andlega. Að hreyfa
sig til að að líða vel og borða til að
næra sjálfan sig er töluvert betri
nálgun en að hreyfa sig til að
refsa sjálfum sér eða borða til
þess að deyfa tilfinningar. Ég
myndi segja að andlega viðleitnin
og styrkurinn skipti mig klárlega
meira máli og að það sé grunn-
urinn að góðu líkamlegu heil-
brigði.“
Gerðu eitthvað
fallegt fyrir aðra
Áttu suppskrift að góðum
stundum fram að jólum fyrir þá
sem eru að missa móðinn vegna
ástandsins í dag?
„Það sem Viktor Fankl kenndi
okkur var að það getur aldrei ver-
ið tekið frá okkur hvernig við
bregðumst við aðstæðum. Þegar
við getum ekki breytt aðstæðum
erum við knúin til að breyta okkar
viðhorfi sjálf. Það sem Viktor
Fankl gerði meðal annars var að
nýta þessi litlu augnablik í fanga-
búðunum sem hann var í, þrátt
fyrir mikla þjáningu sem átti sér
stað þar, til að tengjast mönn-
unum sem voru með honum. Að
hlæja og sýna ást og kærleik. Að
veita athygli öllu því litla, þrátt
fyrir að maður sé að ganga í gegn-
um erfiða tíma, getur haft mikinn
ávinning í för með sér.
Að sama skapi að setja minni
pressu á sig yfir jólin, þótt hún sé
vel skiljanleg í mörgum tilvikum.
Heimurinn í heild sinni er að eiga
við kórónuveiruna saman. Að átta
sig á því gefur tækifæri á að sýna
öðrum samhygð og samkennd með
því að tengja við hvernig öðrum
líður á þessum tímum. Það eykur
umburðarlyndi og skilning.
Að lokum getur verið gott að
pæla í hvaða góðu áhrif maður
getur haft á aðra í kringum sig.
Þegar maður hefur sig yfir sjálfan
sig og setur athyglina á annað en
mann sjálfan upplifir maður til-
gang og ánægju fyrir vikið. Jólin
eru tími góðvildar og því skora ég
á fólk að gera fimm tilvilj-
unarkennd góðverk á einum degi –
smá eða stór – sem það er ekki
vant að gera.
Nú eru ótrúlega margir að upp-
lifa breytingar í umhverfi sínu.
Við erum mörg hver föst heima og
sumir búnir að missa vinnuna.“
Er öryggi fólgið í breytingum
eða stöðnun að þínu mati?
„Góð spurning. Ef þú ert staðn-
aður þá ertu í of miklu öryggi. Ör-
yggi er af hinu góða en stöðnun er
ekki góð, því við vöxum ekki í ör-
ygginu og við þurfum að vaxa.
Ætli leiðin sé ekki að vera ávallt
að mynda nýtt öryggi í breyt-
ingum sem maður er að eiga við.
Ef breytingar eru miklar, þá að
leita í það öryggi sem maður get-
ur myndað, og ef breytingar eru
engar, þá að stíga einum fæti í
óvissuna og mynda nýtt öryggi.
Til þess þarf mikið hugrekki en þú
átt að vera hræddari við staðinn
sem þú ert á en þann sem gæti
mögulega orðið.“
Vill frekar vera óhamingjusamur
heimspekingur en hamingjusamt flón
Bergsveinn Ólafsson er að gefa út nýja bók sem
hann segir tilvalda að gefa í jólagjöf. Enda segir
hann jólin góðan tíma til að banka í hausinn á sér
og minna sig á að þótt lífið sé krefjandi, þá sé ým-
islegt sem hægt er að vera þakklátur fyrir.
Ljósmynd/Helgi Ómars
Jákvæður Bergsveinn Ólafsson
ætlar að hafa það huggulegt á jólunum.