Iðjuþjálfinn - 2020, Qupperneq 27

Iðjuþjálfinn 1/202027
Arndís Jóna Guðmundsdóttir
og Valgerður Þórdís Snæbjörnsdóttir,
f.h. ritnefndar
VIÐTAL
Valerie Jacqueline Harris iðjuþjálfi hefur komið víða við á sínum
starfsferli. Arndís Jóna Guðmundsdóttir og Valgerður Þórdís
Snæbjarnardóttir hittu hana fyrir hönd ritnefndar Iðjuþjálfans og
fengu hana til að segja frá sjálfri sér, hvað olli því að hún flutti til
Íslands ásamt að segja frá reynslu sinni í faginu sem iðjuþjálfi.
Valerie fæddist í Bretlandi en fluttist ung til Ástralíu ásamt fjölskyldu
sinni; foreldrum og tveimur systrum. Foreldrar hennar og önnur
systirin búa enn í Ástralíu en hin systirin er nýlega flutt aftur til
Bretlands. Sjálf býr Valerie í Mosfellsbæ ásamt manni sínum, Pétri,
og eiga þau 12 ára gamla dóttur og kött sem er orðinn 18 ára. Segja
má að það hafi verið ástin sem dró hana til Íslands en hún kynntist
Pétri og ákvað að flytja hingað og vera hér á landi í 1 ár, því Pétur
ætlaði að klára sitt nám hérlendis. Aðspurð sagðist Valerie hafa
fengið menningarsjokk þegar hún kom til Íslands þrátt fyrir að hafa
alist upp að hluta til í Bretlandi. Vissulega saknar hún veðurfarsins,
náttúrunnar og ákveðinna birtuskilyrða sem eru svo sterk í Ástralíu
en þá er fjarlægðin frá fjölskyldunni erfiðust ásamt að geta ekki tjáð
sig á sínu móðurmáli í leik og starfi. Aðspurð út í áhugamál segist
Valerie hafa áhuga á mörgu en hún sé engin öfgamanneskja að því
leyti að hún fær engar dellur. Hún segist lesa mikið, þá helst faglegt
efni, allt frá minnstu frumum líkamans upp í iðjumiðuð verk sem
geta verið gagnleg í íhlutun. Einnig hefur hún gaman af að fara í
göngur en er lítið fyrir áhættuíþróttir.
NÁM OG STARF
Valerie útskrifaðist sem iðjuþjálfi frá La Trobe University í Melbourne
árið 1990. Hún segir það hafa verið bestu vinkonu sinni að þakka að
hún fór í iðjuþjálfanámið. „Hún ætlaði í iðjuþjálfun en ég vissi ekki
hvað það var,“ rifjar hún upp. Valerie ákvað að prófa líka, náði klásus
og segist ekki hafa séð eftir þessari ákvörðun.
Valerie hóf meistaranám í iðjuþjálfun 1996, og var hluti af hópi
Íslendinga sem voru að undirbúa íslenska námsbraut iðjuþjálfunar.
Í náminu kynntist hún fleiri iðjuþjálfum og á mjög góðar minningar
frá þessum tíma. „Þetta var mjög góður hópur og fólk með mikinn
metnað,“ segir hún.
Valerie hóf starfsferil sinn sem iðjuþjálfi eftir að hafa lokið B.Sc.-
prófi. Hún starfaði í Ástralíu í 9 mánuði í geðheilbrigðisþjónustu og
með einstaklinga með alzheimer, áður en hún fór til Bretlands þar
sem hún átti ættingja. Í Bretlandi fór hún að vinna á bráðasjúkrahúsi
þar sem hún hitti alls konar skjólstæðingshópa, en þó aðallega
einstaklinga sem fengið höfðu heilablæðingu. Þar öðlaðist hún
jákvæða reynslu af starfi með þessum einstaklingum en henni
fannst hún lítið kunna í upphafi. Eftir á að hyggja var það kannski
þetta sem kveikti áhuga hennar og forvitni, hvaða líffræðilegu
breytingar yrðu þegar heili einstaklinga breyttist. Þegar hún kom
fyrst til Íslands var tungumálið stærsta áskorunin. Á þeim tíma var
mikill skortur á iðjuþjálfum þar sem ekki var farið að kenna
iðjuþjálfun hér á landi. Sjálfsbjörg var að setja á laggirnar
endurhæfingaríbúð og henni var boðið starf við aðhlynningu sem
gangastúlka í 6 mánuði á meðan hún væri að læra tungumálið. Hún
gerði það og var eftir það í raun fyrsti iðjuþjálfinn hjá Sjálfsbjörg.
Hún upplifði sig svolítið eins og einstakling með málstol og því
fannst henni best að vinna með einstaklingum með málstol því þá
fundu þau aðrar leiðir til tjáskipta og voru jafningjar, „þetta var mín
fötlun,“ lýsir hún. Hún byrjaði að vinna með einstaklingum sem
bjuggu á Sjálfsbjargarheimilinu en svo breyttist starfið og er enn
sífellt að breytast. Nú stýra iðjuþjálfar dagdeild í Þjónustumiðstöð
Sjálfsbjargar. Þar starfa nú 5 iðjuþjálfar og 4 aðstoðarmenn sem
veita dagþjónustu. Þetta fyrirkomulag mun svo taka breytingum að
nýju nú í haust. Stefnan er að fá inn fleira fagfólk, fleiri fagstéttir og
meiri endurhæfingu, þar sem þjónustunni verður skipt meira upp.
Valerie lítur því björtum augum til framtíðarinnar með góðu starfs-
fólki og góðri samvinnu við aðrar stofnanir.
Eftir mastersnámið fluttist Valerie til Ástralíu, þar sem hún stundaði
kennslu við sinn gamla skóla, La Trobe háskólann, með kennurunum
sem kenndu henni. Hún var í hlutastarfi í háskólanum og svo í
endurhæfingarteymi í þessi 2 ár sem þau bjuggu í Ástralíu. Þar hitti
hún dag eftir dag nýja unga einstaklinga með heilaskaða og öðlaðist
gífurlega mikla reynslu. Ekki síður fannst henni gott að geta starfað
þar sem hún gat tjáð sig á móðurmáli sínu.
Valerie og Pétur fluttu svo aftur til Íslands, hún varð lektor við
Háskólann á Akureyri í hlutastarfi og vann einnig hjá Sjálfsbjörg.
Það var æðislega gaman að hennar sögn en erfitt þar sem námið
var enn í mótun og mikill metnaður lagður í að koma því af stað.
Reynsla hennar frá La Trope háskólanum hjálpaði mikið þrátt fyrir
„ÞAÐ ERU ALLIR MEÐ
VEIKLEIKA OG STYRKLEIKA EN
SAMAN ÞÁ GETUM VIÐ GERT BETUR“
Valerie Jacqueline Harris