Skólavarðan - 2017, Qupperneq 51

Skólavarðan - 2017, Qupperneq 51
HAUST 2017 51 Ragnheiður segir skýrsluna til vitnis um að víða sé verið að gera frábæra hluti í skólum hér á landi. „Við tölum hins vegar ekki nógu mikið um það sem vel er gert og mættum halda því betur á lofti. Hluti af því gæti verið myndbandagerðin sem við ætlum að ráðast í – þar gætum við vakið athygli á því metnaðarfulla starfi sem unnið er í skólum. Það eru nefnilega ótrúlega margir, jafnt notendur sem veitendur, sem átta sig ekki á að þeir eru vinna í anda stefnunnar um menntun fyrir alla, t.d. þegar unnið er að eflingu læsis, gegn brotthvarfi úr framhaldsskólum og aðgerðir skóla gegn einelti. Við þurfum að benda á þetta þannig að fólk átti sig á því að andi skólastarfsins er í takt við stefnuna menntun fyrir alla. Fólk er auðvitað ekki að spyrja sig þessarar spurningar á hverjum degi.“ Úttekt Evrópumiðstöðvarinnar kemur út í íslenskri þýðingu innan skamms. „Við höfum reynt að vanda mjög til þýðingar- innar með það að markmiði að hún sé ekki of tæknileg – án þess þó að vera ótrú frumtextanum. Við viljum koma skýrslunni í umferð og nota hana sem útgangspunkt. Það er á sama tíma mikilvægt að nálgast hvern hóp út frá hans forsendum; það er ekki mitt eða okkar í stýrihópnum að messa yfir fólki – heldur ætla ég að hlusta á fólk. Ég hef mikið af upplýsingum sem ég get speglað með fólki,“ segir Ragnheiður. Sjálfstraustið mikilvægt Menntun fyrir alla felur í sér uppbyggingu lærdómssamfélaga um land allt. „Okkur sem vinnum úr niðurstöðum úttektarinnar er ætlað að skilgreina betur þjónustuna á hverju svæði fyrir sig. Þetta snýst þó ekki um að segja til um hvaða lágmarksþjónusta þurfi að vera til staðar eða hvaða gólf við getum sætt okkur við. Miklu frekar viljum við geta sagt kinnroðalaust að við séum að veita þjónustu sem hæfir á hverjum stað og gæta jafnræðis um allt land og á milli skóla- stiga. Um þetta atriði þurfum við að efna til samtals um hvernig við getum virkjað þjónustu á svæði þannig að allir njóti. Þegar horft er til landshlutanna, sem eru mismun- andi, þá þarf að hugsa vítt. Hvernig leysum við þá staðreynd að við höfum ekki alla sérfræðingana á staðnum? Getum við fengið sérfræðing reglulega á staðinn eða er betra að nýta netlausnir og fjarþjónustu? Fyrst og síðast þarf þó að byggja upp sjálfstraust á hverjum stað þannig að kennarar, skóla- stjórnendur og aðrir sem koma að málum fái á tilfinninguna að þeir séu nógu sterkir til að halda uppi því sem er á þeirra könnu og einnig að sækja þær bjargir sem upp á vantar,“ segir Ragnheiður. Lykilatriði er að byggja upp lærdóms- samfélag. Það er þó ekki bara byggt upp innan skólasamfélagsins heldur líka í nærsamfélaginu. „Með þessu erum við að búa til sameiginlegan mannauð, menningu og þekkingu. Markmið okkar með samtalinu er að halda áfram að sá þeim fræjum sem við vitum að eru til fyrir og vinna áfram í menningunni sem fylgir menntun fyrir alla.“ Skilningur ekki alltaf sá sami Ragnheiður segir koma skýrt fram í skýrsl- unni að kennarar upplifi sig vanmáttuga. „Það er eins gott að við hlustum á það og auðvitað höfum við orðið þess áskynja í fjölmiðlum og víðar. Við þurfum að spyrja hvað upp á vanti og hvers vegna kennarar og skólafólk finni til vanmáttar. Svörin munu fela í sér alls kyns skýringar en við erum þó ekki að fara að kollvarpa einu eða neinu. Við búum við gott menntakerfi en á sama tíma vitum við að það þarf að styrkja nýja kennara á vettvangi, taka betur á móti þeim í upphafinu og búa svo um hnúta að þeim finnist þeir ráða við verkefnið og skipuleggja markvissa faglega starfsþróun fyrir alla.“ Þá segir Ragnheiður að fram komi í skýrslunni að skilningur á inntaki stefn- unnar sé oft ólíkur milli skólastiga. „Við sjáum glöggt að leikskólinn er fullkomlega í anda menntunar fyrir alla án aðgrein- ingar. Nemendur í leikskólum eru ekki flokkaðir með neinum hætti. Lögin okkar bjóða upp á flokkun nemenda og það er gert í mörgum grunnskólum, sumir eru með sérbekki og svo eru skólar á borð Klettaskóla, Hlíðarskóla og Brúarskóla sem margir þekkja. Við megum ekki sjá fyrir okkur að menntun fyrir alla sé alltaf þannig að allir séu saman að gera allt. Við þurfum að hugsa þetta út frá hverjum og einum nemanda og réttindum hans til menntunar. Ef nemandi með athyglisbrest er til dæmis settur í 25 manna bekk þar sem honum er gert að læra allt eins og hinir og einbeitingin er farin eftir 5 mínútur – hvað þá? Sama gildir um barn á einhverfurófi sem lætur truflast af ljósum eða öðru. Við verðum að skoða hvaða umhverfi hentar barninu og hvaða kennsluaðferðir, starfshættir og skipulag er líklegt til að virka. Ef kennari breytir kannski aðferð þannig að barni með athyglisbrest gengur betur þá njóta allir. Það á ekki að líta á það sem vandamál – því ef hægt er að breyta þannig að allir njóti góðs af þá er takmarkinu náð.“ Hausatalning og fjármagn Umræða um fjármagn er oft ekki langt und- an þegar rætt er um skólakerfið. Ragnheiður segir eina af stóru niðurstöðum skýrslunnar þá að leik-, grunn- og framhaldsskólakerfið hér á landi sé ágætlega fjármagnað þegar á heildina er litið. „Þetta segir okkur að í leiðslunum sé að finna heilmikið fjármagn. Hins vegar sjáum við í svörum að margir virðast ósáttir og segjast ekki fá nægilega góða þjónustu og þetta á við jafnt um veitendur sem notendur. Þetta segir okkur að fjármagninu sé ekki dreift rétt og það má segja að streymi fjármagns í skólakerfinu sé að sumu leyti einstrengingslegt. Það er of mikið tengt greiningu og fjárveitingakerfin eru ekki nægilega samhæfð,“ segir Ragn- heiður. Hún segir skólastjórnendur þurfa að reiða sig á að fjármagn fylgi nemendum með greiningum. „Þetta hefur í för með sér að þjónustan er ekki lifandi. Skólastjórnendur eru að bíða eftir greiningu en hvað gerist á meðan sú bið stendur yfir? Hvernig er með nemandann? Við viljum sjá breytingar á þessu þannig að fjármagn verði ekki svona bundið við hausatalningu eða merkimiða. Það er hægt að skoða hvert svæði eða skóla lýðfræðilega, reikna út hversu margir að jafnaði eru með viðbótarþarfir af einhverju tagi og vinna með það. Skólastjórnendur fá fjármagn í samræmi við það og geta dreift því eins og þeir telja best til árangurs. Að þessu leyti þurfum við að hætta að hugsa í kössum og byrja að treysta stjórnendum og kennurum til að meta hvernig þjónustan eigi að líta út og hvernig efla megi þjónustu og ráðgjöf við skóla.“ „Við tölum hins vegar ekki nógu mikið um það sem vel er gert og mættum halda því betur á lofti.“

x

Skólavarðan

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Skólavarðan
https://timarit.is/publication/1179

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.