Börn og menning - 01.04.2013, Page 27
I rauðu mánaskini
27
herðum að vinna bug á illu afli sem annars
mun tortíma heiminum.
[ þessari bók eru töfrar ekkert til að leika
sér að. Þeir krefjast orku og æfinga og þeim
fylgir mikil ábyrgð. Tvær fullorðnar persónur
leiðbeina nornunum og hjálpa þeim að fóta
sig í galdraheimum en þær eru báðar ansi
dularfullar og vonandi fær lesandi að vita
meira um þær (seinni bókunum.
Hluti þess að öðlast vald yfir töfrunum er
að komast að því hvers konar norn maður
er líkt og það er hluti unglingsáranna að
komast að því hver maður sjálfur er. Þetta
upplifir Vanessa: „Nú eru Vanessurnar alltof
margar og hún veit ekki lengur hver er sú
rétta". Það getur verið vandasamt að vera
næstum fullorðinn. Aukið sjálfstæði kallast
á við aukna ábyrgð, fyrstu ástinni fylgir
sársauki, ungnornirnar drekka og stunda
kynlíf, og ófullkomnir foreldrar og skólinn
bæta ekki úr skák. Að fjarlægjast gamla vini
og vingast við fólk sem við fyrstu sýn virðist
gerólíkt manni sjálfum: allt er þetta hluti af
því að fullorðnast.
Samhliða sálarflækjum unglingsáranna
þurfa nornirnar að berjast við öfl sem vilja
tortíma þeim. Bókin er á köflum mjög
óhugnanleg. Rithöfundarnir læða þeirri
hugsun að lesandanum að engin persóna sé
í raun óhult og nornirnar séu í raun og veru
að berjast fyrir lífi sínu.
Þó svo að Hringurinn fjalli um unglinga er
hún þannig skrifuð að sagan höfðar einnig
til fullorðinna og greinilegt er að ritsamstarf
nema blóði". Linnéa klæðir sig f kjóla með
hauskúpum og slaufum, málar sig svarta
í kringum augun og litar hárið svart. Hún
er ekki ein af vinsælu stelpunum en á þó
sinn utangarðsvinahóp. Það á Anna-Karen
hinsvegar ekki. Hún hefur verið lögð í einelti
alla sína skólagöngu, mest af hinni vinsælu
en andstyggilegu (du.
Námshesturinn Minoo lætur svo lítið fyrir
sér fara að það er nánast eins og hún
sé ekki til, en skellibjallan Vanessa lætur
skólann sig lítið varða og hefur meiri áhuga
á að drekka sig fulla og kela við kærastann.
Rebekka er ábyrgðarfull og hugsar um
systkini sfn en hún á jafnframt leyndarmál
sem enginn má vita, ekki einu sinni Gústaf
kærastinn hennar. Þannig koma stúlkurnar
úr ólfkum hópum innan stéttskipts samfélags
menntaskólans. Styrkur bókarinnar liggur
í persónusköpuninni, í byrjun virðist sem
hver norn sé tvívíð staðalmynd en þegar á
líður gera þær fyrirframgefnar hugmyndir
lesanda að engu. Ólík persónueinkenni og
aðstæður söguhetjanna gera það að verkum
að lesendur geta samsamað sig þeim.
Þrátt fyrir að stúlkurnar séu ólíkar innbyrðis
og þoli jafnvel ekki hver aðra neyðast þær
til að standa saman þegar f Ijós kemur að
þær eru „hinar útvöldu" og það er á þeirra
þeirra Mats Strandberg og Söru B. Elfgren er
heillavænlegt. Bókin er gríðarlega spennandi
og lesandinn veit ekki frekar en nornirnar
hverjum má treysta. Talmál unglinganna
er áreynslulaust og eðlilegt, og íslenska
þýðingin lipur.
Frásögnin flakkar milli sjónarhorna
nornanna en þó fær lesandinn aldrei að
skyggnast inn í hugarheim tveggja nornanna.
Það eykur eftirvæntinguna eftir að lesa seinni
bækurnar tvær þar sem Ifklegt er að lesandi
fái að kynnast nornunum betur. Ýmsum
spurningum er ósvarað og í lok bókarinnar
getur lesandi ekki beðið eftir þeirri næstu en
það er einmitt aðalsmerki góðrar bókaraðar.
Höfundur er bókmenntafræðingur