Náttúrufræðingurinn - 2009, Síða 24

Náttúrufræðingurinn
24
Knarrarnes
við Eyjafjörð
– Saga, mordýr og sef
Arne Fjellberg, Bjarni E. Guðleifsson og Hörður Kristinsson
Saga
Innarlega á austurströnd Eyjafjarðar, um það bil beint á móti Hörgárósum, gengur lítið nes út í fjörðinn,
Knarrarnes. Nesið er nærri mörkum Svalbarðsstrandar- og Grýtubakkahrepps, um miðja vegu á milli
bæjanna Garðsvíkur í Svalbarðsstrandarhreppi og Miðvíkur í Grýtubakkahreppi, og mun tilheyra
Svalbarðsstrandarhreppi. Um þetta bil skiptist þjóðvegurinn þannig að þjóðvegur 1 stefnir upp í Víkur-
skarð yfir í Fnjóskadal, en vegur liggur áfram út með firðinum í átt að Laufási og Grenivík. Nesið er svo
sem 100 metra langt (2. mynd) og er breiðast yst (um 40 metrar) en þar eru klettar sem eru tengdir landi
með mjórra eiði (um 20 metrar þar sem mjóst er). Umhverfis klettinn er stórgrýtt fjara, en á eiðinu er
sandströnd. Þang og þari er mest í klettafjörunni. Vegaslóð liggur af þjóðveginum niður bratta brekku að
nesinu og á því sunnanverðu er lítið uppsátur, um það bil á mörkum klettanna og eiðisins. Knarrarness er
getið í Íslendingasögum, svo þetta litla en góða uppsátur virðist hafa verið notað frá landnámi.1 Í Sýslu-
og sóknarlýsingum frá 1839 segir að það sé „… merkilegt fyrir það að þar við er besta þrautalending í
sjógangi og jafnan ágætt skýli fyrir stormi af öllum áttum“.2
Náttúrufræðingurinn 77 (1–2), bls. 24–28, 2008
1. mynd. Knarrarnes við Eyjafjörð. Handan fjarðar er Möðruvallafjall. Ljósm.: Arne Fjellberg.