Ársrit um starfsendurhæfingu - 2021, Side 10
sem heilsubrestur er að jafnaði algengari
meðal eldra fólks en yngra.
Eins og sjá má á mynd 1 þá er nýgengi
örorkumats hjá TR (mælt á hverja 1000 íbúa)
á árinu 2020 lægra en það var árið 2008
þegar VIRK var stofnað og enn lægra ef tekið
er tillit til breyttrar aldurssamsetningar
sinni yfir lengri tíma og þá í samhengi við
ýmsa orsakavalda og þróun í samfélaginu.
Mjög margir þættir hafa áhrif á nýgengi
örorku og VIRK er aðeins einn af þeim.
Lægra nýgengi örorku undanfarin tvö ár má
t.d. skýra að hluta til með því að TR hefur
í meira mæli en áður beint ungu fólki inn
Þegar horft er
á velferð og vel-
sæld innan samfélagsins
þá er ekki nægjanlegt
að skoða bara tölur um
hagvöxt og efnahagsleg
gæði. Það þarf líka að
gæta þess að upp-
bygging, kröfur og
viðhorf í samfélaginu
stuðli einnig að andlegri
vellíðan, jafnrétti og
jafnvægi milli ein-
staklinga og hópa.“
þjóðarinnar. Nýgengi örorku sveiflast milli
ára og ýmsir þættir geta haft þar áhrif. Má
þar nefna bæði samsetningu þjóðarinnar,
samfélagslega stöðu og ýmsar ákvarðanir
sem teknar eru og varða afgreiðslu
örorkulífeyris. Þannig getur verið varasamt
að lesa of mikið í sveiflur milli einstakra
ára og oft er betra að líta á þróunina í heild
Heimild: Tryggingastofnun ríkisins, Svandís Nína Jónsdóttir.
Ár
2000 2005 2008 2010 2012 2016 2017 2018 2020
10
8
6
4
6,9
7,2
7,0
6,3
6,0
5,8
5,4
5,9
5,4
8,1
7,6 6,6
6,1
6,9
6,4
5,2
4,7
Nýgengi 75% örorkumats á hverja 1000 íbúa
Nýgengi 75% örorkumats á hverja 1000 íbúa staðlað með tilliti til aldurs og kyns
Nýgengi örorkumats á hverja 1000 íbúa
Mynd 1
10 virk.is