Þjóðmál - 01.09.2017, Blaðsíða 77

ÞJÓÐMÁL Hausthefti 2017 75
Góð Rússlandsstefna fælist í að veita yfirgangi
Rússlands viðnám og hjálpa öðrum til að
gera það líka; finna möguleika á hugsanlegri
samvinnu án þess að gera sér of miklar vænt-
ingar eða umbuna Rússum fyrir samvinnu
á sviðum þar sem talið er að hagsmunirnir
fari saman; bæta samskiptin þar sem það er
mögulegt, halda meðal annars uppi
samskiptum um borgaraleg og hernaðar-
leg málefni og horfa til betri samskipta við
betra Rússland. Við eigum nú í samskiptum
við Rússland eins og það er. En munum
að Rússland Pútíns er ekki eina mögulega
Rússlandið. Við þekkjum kosti þess að
vera í almennum tengslum við rússneska
samfélagið, þar á meðal lýðræðissinnaða
andófsmenn sem verða kannski ekki alltaf í
skugganum og við umbótasinnaða hugsan-
lega pólitíska leiðtoga framtíðarinnar.
Reynslan frá níunda áratugnum bendir okkur
á hvers konar aðgerðir gætu gagnast best.
Nú eins og þá er þörf á staðfestu, einkum
frammi fyrir hræðsluáróðri Rússa eða tilraunum
til hótana. Og nú eins og þá er þörf á þolin-
mæði: Rússar gætu mistúlkað ofurákefð (á
borð við að hlaupa á eftir þeim, hvetja þá til
samvinnu bara um eitthvað, hvað sem er)
sem veiklyndi. Og þrátt fyrir að Trump hafi
lýst því yfir að hann sé ekki sáttur við nýju
lögin um refsiaðgerðir sem hann undirritaði
á [í lok júlí] færa þau ríkisstjórn hans nýtt vald
til að halda uppi þrýstingi á Pútín um að
semja um átökin í Úkraínu í anda ramma-
samningsins sem gerður var í Minsk og láta
Rússa gjalda afskiptanna af kosningunum í
Bandaríkjunum á síðasta ári dýrara verði. (Ég
var sá aðili í ríkisstjórn Obama sem sam-
ræmdi refsiaðgerðir utanríkisráðuneytisins,
átti þátt í að móta núverandi refsiaðgerðir
og studdi frumvarpið sem nú er orðið að
lögum.) Þegar Rússland breytir um stefnu,
eins og það mun gera ef við getum dregið
einhvern lærdóm af sögunni, eiga Bandaríkin
að vera tilbúin að bregðast við.
Evrópa hefur sannað sig sem dugandi
samstarfsaðili varðandi Rússland. Bandaríkin
og Evrópa beittu Rússland sameiginlegum
refsiaðgerðum til að veita yfirgangi Rússa í
Úkraínu viðnám. Evrópuþjóðir hafa gert sitt
til að koma í veg fyrir þrýsting Rússa á NATO-
ríki með því að senda herafla til Eystrasalts-
landanna og ásamt Bandaríkjamönnum hafa
þær sent herafla til Póllands og annarra ríkja í
Mið-Evrópu. Í nýju lögunum um refsiaðgerðir
eru ákvæði sem gætu stefnt þessari samvinnu
við Evrópu í voða en síðbúnar lagfæringar
drógu úr hluta þeirrar hættu og Bandaríkja-
stjórn getur látið núverandi lög gera það sem
þeim var ætlað að gera: þ.e. setja þrýsting á
Rússa án þess að rjúfa tengslin við Evrópu.
Í samskiptum við Rússa verða Bandaríkja-
menn nú eins og í kalda stríðinu að muna
hverjir þeir eru: leiðtogar hins frjálsa heims
og boðberar lýðræðis og laga og reglna.
Gildi okkar færa okkur vald. Okkur hafa orðið
á mistök og aftur reynir á stofnanir okkar
heima fyrir. En innst inni eru við enn þjóð
sem byggir á gildum sem hvíla á þeirri
staðföstu skoðun að allir menn séu jafnir.
Það er máttur þessarar bandarísku hefðar
sem skapar stöðu okkar í heiminum. Ef við
notfærum okkur þessar minningar og gildi
í samvinnu við lýðræðislega bandamenn
okkar í Evrópu og annars staðar í heiminum
náum við árangri.
Daniel Fried á að baki langan feril í banda-
rísku utanríkisþjónustunni auk þess sem
hann starfaði sem ráðgjafi Bill Clinton og
George W. Bush. Greinin birtist upphaflega í
tímaritinu The Atlantic en er birt hér í
íslenskri þýðingu.