Þjóðmál - 01.09.2017, Síða 85

ÞJÓÐMÁL Hausthefti 2017 83
Lausnir
Þynnsti og þunnildislegasti hluti bókarinnar
er því miður sá sem snýr að lausnum. Þær
virðast ekki sannfærandi, enda eru vanda-
málin flókin. Þó er rétt að virða tilraunina til
virðingar.
Lagt er til að stjórnvöld beiti sér fyrir að styrkja
stöðu feðra með ýmsum hætti, til dæmis í
forsjármálum, reyni að fjölga karlmönnum
í kennarastétt, stuðli að hollara mataræði í
skólum og auki kennslu í lífsleikni. Foreldrar
eru hvattir til þess að fela drengjum meiri
ábyrgð en veita þeim um leið meira frelsi, tala
opinskátt um erfiða og vandræðalega hluti
(eins og klám) og hjálpa drengjum að skipu-
leggja tíma sinn. Karlmönnum er uppálagt að
hætta að horfa á klám og stilla tölvuleikjaspili
í hóf, stunda íþróttir og útivist, temja sér
góða siði eins og að búa um rúm – og leggja
sig fram um að skilja konur betur og bera
virðingu fyrir þeim.
Áhugaverðasta ábendingin að mínum dómi
var til skemmtanageirans; en höfundarnir
benda á að hlutverk karlmanna í kvikmyndum
og sjónvarpsþáttum sé ekki síður en kvenna
mengað af staðalmyndum. Í gamanþáttum
eru feðurnir undantekningarlítið akfeitir
aular sem einhvern veginn tókst að giftast
atorkusömum þokkagyðjum – og í flestum
kvikmyndum grundvallast virðing karlmanna
á hæfileikum þeirra til þess að beita hugsunar-
lausu ofbeldi.
Hálftómt glas
Kannski má flokka Man Disconnected sem
heimsósómaprédikun. Margt í henni virðist
því marki brennt. En það er örugglega
staðreynd að mörgum ungum karlmönnum
líður ekki vel og þeir eiga erfitt með að fóta
sig á ýmsum sviðum. Og það má líka teljast
augljóst að sumt í umhverfi okkar, sem
snertir innsta eðli mannanna, hefur tekið
hröðum breytingum á undanförnum árum
og áratugum – einkum með tækninni. Það er
hollt og eðlilegt að velta fyrir sér hvaða áhrif
þessar breytingar eru að hafa á samfélagið.
Áhyggjurnar eru sannarlega ekki nýjar.
„Höfum við gengið til góðs götuna fram eftir
veg?“ spurði Jónas Hallgrímsson sem
stundum fann samtíma sínum allt til foráttu
en sá fortíðina í dýrðarljóma.
Líklegast þurfum við ekki að hafa áhyggjur
af því að ungir karlmenn á Vesturlöndum séu
mikið öðruvísi en fyrri kynslóðir, þótt vanda-
málin virðist nýstárleg. Bókin opnar hins
vegar augu lesandans fyrir áhrifum mikilla
samfélagsbreytinga og vekur fjölmargar
hollar spurningar um hvort stór hluti stráka
og ungra manna sé jaðarsettari og
einangraðri en almennt er viðurkennt. Að
þeir séu jafnvel, í fleiri en einum skilningi,
teknir úr sambandi.
Höfundur er sjálfstætt starfandi.