Fréttablaðið - 26.11.2021, Blaðsíða 14

Það getur verið erfitt
að minnka neysluna
þegar kemur að börn-
unum okkar, enda
viljum við að þau fái
allt sem eykur þægindi
þeirra og veitir þeim
gleði.
Af heimasíðu Barnaláns
309
þúsund manns nýttu
sér þjónustu heilsu-
gæslunnar í fyrra.
Vinkonunurnar Sóley og
Guðbjörg stofnuðu nýverið
fyrirtækið Barnalán, þar sem
fólki býðst að leigja barnadót
eins og kerru, barnastól eða
hoppirólu í stað þess að kaupa
það. Þær segja deilihagkerfið
nýtt á Íslandi, en að það sé
framtíðin.
lovisa@frettabladid.is
SAMFÉLAG Þær Sóley Dögg Haf-
bergsdóttir, félagsráðgjaf i hjá
Reykjavíkurborg, og Guðbjörg Ása
Hrólfsdóttir, sem starfar sem sam-
gönguverkfræðingur hjá Hnit verk-
fræðistofu, hafa verið vinkonur í
fjölda ára, eru nágrannar og eignuð-
ust svo börn á sama tíma.
Eftir að hafa verið í hreiðurgerð og
fæðingarorlofi á sama tíma ákváðu
þær að stofna fyrirtækið Barnalán
sem er byggt á hugmyndafræði deili-
hagkerfisins, en á vef fyrirtækisins
geta einstaklingar leigt allar helstu
meðgöngu- og barnavörur og þannig
spornað gegn sóun.
„Við erum svart og hvítt en pöss-
um saman,“ segir Guðbjörg Ása,
hlær, og heldur áfram:
„Við sáum í fæðingarorlofinu
hversu mikið dót fylgir þessum
börnum og mikið af því er maður að
nota í svo stuttan tíma. Ég upplifði
það í það minnsta þannig að allar
geymslur og hirslur fylltust fljótt.“
„Við erum að miða við að þjónust-
an sé alger, það er, þegar þú pantar
vöruna þá keyrum við hana heim
til þín og svo þegar þú ert búin/n
að nota hana þá sækjum við hana.
Þetta er umhverfisvænni kostur en
að kaupa, en þar að auki er þetta
líka ódýrara. Það á að vera ódýrara
að leigja hoppirólu í þrjá mánuði en
að kaupa hana nýja,“ segir Sóley.
Margir foreldrar þekkja það vel að
kaupa eitthvað og svo selja það aftur,
annaðhvort á netinu eða í endur-
söluverslunum eins og Barnalopp-
unni eða Gullinu mínu, en það er
tímafrekt ferli og fólk með lítil börn
þarf að ráðstafa tímanum vel.
„Fólk í fæðingarorlofi hefur nóg
að gera,“ segir Sóley og bætir við:
„Sumir mikla þetta fyrir sér og ég
til dæmis endaði alltaf á því að gefa
mitt dót, lána það eða geyma það
í geymslunni. Þaðan kemur pæl-
ingin.“
Þær segja að í dag séu f lestir að
hugsa meira um umhverfið og
hvernig þau geti lagt sitt af mörkum
til að minnka áhrifin sem neysla
þeirra hefur á umhverfið.
„Það getur verið erfitt að minnka
neysluna þegar kemur að börnunum
okkar, enda viljum við að þau fái allt
sem eykur þægindi þeirra og veitir
þeim gleði. Barnalán er okkar fram-
lag til að leysa þennan vanda,“ segir
á heimasíðu fyrirtækisins.
Þær segja að fyrirkomulagið verði
þannig að þær kaupi inn hluti sem
verða svo í leigu, en ekki verður í
boði svokölluð umboðsleiga þar sem
fólk getur skráð hlutina sína til leigu.
„Þetta eru hlutir sem við kaupum
og þannig tryggjum við uppruna
varanna og getum ábyrgst gæði
þeirra. Við höfum heyrt sögur af
því að fólk sé að kaupa notað og
þegar eitthvað er skemmt er það
ekki í ábyrgð. Við viljum ábyrgjast
það sem við verðum með til leigu og
viljum þess vegna kaupa það nýtt,“
segir Sóley.
Hún segir að innifalið í leigu-
verðinu sé trygging og akstur, nema
sé verslað undir f imm þúsund
krónum, þá þarf að greiða sérstak-
lega fyrir það.
Þær segja að til að byrja með verði
aðeins hægt að leigja stóra hluti eins
og ömmustól, baðsæti, baby brezza
vélar, gönguvagn, kerrur, leikmottu
og snúningslak, en að planið til
lengri tíma sé að bjóða, til dæmis,
upp á leigu á fatapökkum og jóla-
fatnaði, fötum fyrir myndatökur og
búningum.
Lágmarksleigutími er mánuður á
flestum vörum en svo eru einstakar
vörur sem er hægt að leigja í dag-
leigu, eins og ferðakerra og göngu-
poki. Þær segja að með leigunni geti
fólk minnkað „startkostnaðinn“
sem fylgi því að eignast barn.
„Ef þú ert með magakveisubarn og
þarft ömmustól með titring, eða ert
með pelabarn og þarft pelavél. Þá er
hagstæðara að leigja þetta í stuttan
tíma en að kaupa þetta á fullu verði,“
segir Sóley, sem segir að þetta geti
líka verið tækifæri til að prófa eitt-
hvað í mánuð áður en fest eru kaup
á mjög dýrri vöru.
Hægt er að skoða úrvalið á vefn-
um barnalan.is. ■
Betra að leigja barnadót en að kaupa
Guðbjörg og
Sóley hafa
verið vinkonur í
langan tíma og
eignuðust svo
börn á sama
tíma.
FRÉTTABLAÐIÐ/
SIGTRYGGUR ARI
LANDSINS MESTA ÚRVAL BÓKA
Bókabúð Forlagsins | Fiskislóð 39 | Opið virka daga 10–18 | Laugardaga 11–17 | Skoðaðu úrvalið á www.forlagid.is
innanlands á öllum bókum í vefverslun alla helgina 26.–29. nóv.
Frí heimsending
benediktboas@frettabladid.is
LÖGREGLUMÁL „Það er skýrt mark-
mið hjá lögreglunni að leita allra
leiða til að þeir sem verði fyrir kyn-
ferðisbroti geti leitað réttar síns með
því að tilkynna brotið til lögreglu,“
segir Rannveig Þórisdóttir, sviðs-
stjóri þjónustusviðs ríkislögreglu-
stjóra. Lögreglan birti í gær upp-
lýsingar um tilkynnt kynferðisbrot
það sem af er þessu ári.
Þar kemur fram að árið 2020 voru
færri nauðganir tilkynntar til lög-
reglu en árin á undan, en á sama
tíma fjölgaði tilkynningum vegna
kynferðisbrota gegn börnum. Þá
hefur hlutfall barna í hópi þolenda
kynferðisof beldis vaxið síðustu ár
og voru börn 61 prósent brotaþola
í málum sem tilkynnt voru á fyrstu
tíu mánuðum þessa árs.
Tilkynningum um barnaníðsbrot
hefur fjölgað og eru það sem af er ári
36 talsins. Tilkynningar vegna kyn-
ferðisbrota gegn börnum voru 134
talsins árið 2020 en að meðaltali 98
á ári þrjú árin þar á undan.
Að meðaltali er tilkynnt um 18
nauðganir á mánuði, en fjöldi til-
kynntra kynferðisbrota til lögreglu
það sem af er ári er um 560. Karlar
eru í meirihluta þeirra sem grun-
aðir eru um kynferðisbrot og flestir
brotaþolar eru konur. Það sem
af er ári voru karlar grunaðir í 94
prósentum brota og konur í 6 pró-
sentum brota. Í nauðgunarmálum
eru konur 93 prósent brotaþola. ■
Kynferðisbrotum gegn börnum fjölgar
Í gær var alþjóð-
legur baráttu-
dagur gegn kyn-
bundnu ofbeldi
sem markaði
upphaf 16 daga
átaks gegn kyn-
bundnu ofbeldi
í samfélaginu.
FRÉTTABLAÐIÐ/
VILHELM
birnadrofn@frettabladid.is
HEILBRIGÐISMÁL Hver íbúi á Íslandi
átti að meðaltali samskipti við
heilsugæsluna sjö sinnum á síðasta
ári. Heildarfjöldi skráðra samskipta
hjá heilsugæslunni var í fyrra 2,6
milljónir, árið á undan voru skráð
samskipti 2,2 miljónir. Skráð sam-
skipti eru viðtöl, vitjanir, símtöl
og rafræn samskipti. Þetta kemur
fram í nýjum talnabrunni Embættis
landlæknis.
Um 309 þúsund einstaklingar
nýttu sér þjónustu heilsugæslunnar
á síðasta ári, eða rúmlega 84 prósent
landsmanna. 61 prósent íbúa lands-
ins áttu viðtal við lækni á heilsu-
gæslustöð.
Langstærsti hópurinn sem kemur
á heilsugæsluna eru börn undir eins
árs. Að meðaltali átti hvert barn
yngra en eins árs að jafnaði meira
en fimm komur á heilsugæslu. Stór
hluti komanna er í ung- og smá-
barnaeftirlit. ■
Börn koma oftast
á heilsugæsluna
Börn undir eins árs koma oftast á
heilsugæsluna. FRÉTTABLAÐIÐ/ERNIR
12 Fréttir 26. nóvember 2021 FÖSTUDAGURFRÉTTABLAÐIÐ