Gnúpverjinn - 01.12.1992, Blaðsíða 8

Viðtal við Steinar Pálsson
-Hverjir voru foreldrar þínir?
Þau voru, Páll Lýðsson, fæddur í Hlíð, sonur
Lýðs Guðmundssonar sem bjó hér fyrstur af okkar
forfeðrum. Hann fluttist hingað frá Bræðratungu,
en bjó áður í Skarfanesi á Landi. Hann var eitt ár í
Bræðratungu. Þeim þykir það nú svolítið
einkennilegt, afkomendum hans, að hann skyldi ekki
vera lengur í Bræðratungu heldur en þetta, því að
það hefur nú verið talin öndvegisjörð,
Bræðratungan, en það er sagt svo, að honum hafi
þótt votlent, hann var ekki vanur slíku.
-Hann hefir verið vanur harðbalanum?
Já, en þá var allt að fara í auðn í Landsveit af
sandfoki, þó að Skarfanesið sé búið að vera í byggð
fram á okkar daga.
steinar Páisson -Keypti hann þessa jörð, Hlíð?
Nei, þetta var leigujörð þangað til pabbi minn keypti hana 1915, það var ekki
fyrr. Það hefir verið giskað á með Bræðratunguna, að það var leigujörð og af
einhverjum ástæðum hafi verið stirt með það að fá ábúð þar til frambúðar.
- Veistu hvaða ár langafi þinn var þar?
Hann kom að Hlíð 1837. Þá var afi minn sex ára gamall, hann var
fæddurl831 og ég veit hvað leið þeir komu hingað, sem í fljótu bragði virðist nú
ekki vera það sennilegasta. Afi okkar sagði okkur frá því, að þeir komu hérna
framanað, svokallaðan Tæpastíg.
Þeir fóru yfir á Iðu og svo með Laxá upp hjá Skarði, þetta var leið sem
maður fór oft, þegar farið var út að Iðu. I fljótu bragði virðist þetta ekki vera
það sennilegasta, en það hefir legið þannig í því, að þetta var í fardögum og það
hefir verið fardagaflug í ám og þá kom ekki til greina að sundleggja nema við
ferju. Stóra Laxá gat verið vond á vorin, hún gat verið ófær í fardagaflugi. Eg
rifja þetta nú stundum upp fyrir mönnum sem að trúa því ekki að neitt geti
geymst í minni nema fáa áratugi.
-En móðurœtt þín?
Ragnhildur Einarsdóttir. Dóttir Einars Gestssonar á Hæli, hann var sonur
Gests Gíslasonar, sem var alkunnur fyrir hendingarnar: "Ég heiti Gestur og er
frá Hæli" o.s.frv. Móðir Einars var Ingveldur Einarsdóttir frá Laxárdal, það er
margt fólk hér í báðum hreppum til út af honum, Einari Jónssyni sem bjó í
Laxárdal. Sonur hans var Einar organisti sem smíðaði orgel og bar það á bakinu
út að Hrunakirkju og spilaði á það þar. Hann var faðir Sigurðar Hlíðar.
Móðir mín var frá Hæli og þurfti ekki að fara langt að heiman. Hún sagði
okkur frá minnisstæðu atviki í hennar uppvexti. Þegar hún var ung stúlka á Hæli
var hún eitt sinn stödd í göngunum þegar jarðskjálfti reið yfir og göngin
hrundu,en hana sakaði ekki. Þetta var 1896 og það er eiginlega ótrúlegt, að ekki
skyldi farast fjöldi manns í héraðinu, svo mikið hrundi af húsum .
8