Fréttablaðið - 14.05.2022, Blaðsíða 32

Um leið og
ég fattaði
að mislæg
gatnamót
gera bara
umferðar-
teppurnar
verri þá
bara skipti
ég um
skoðun.
Konur eru áhrifavaldar í lífi
Gísla Marteins Baldurssonar.
Þær sem hann býr með gera
hann að betri manneskju, þær
sem hann vann með breyttu
hugmyndum hans um ástríðu
sína, Reykjavík, og hann
drakk í sig einkalíf fegurðar-
drottninga í glanstímaritum
áttunda áratugarins.
Þessi dagur verður stór-
kost leg u r, ég hlak k a
mjög mikið til,“ segir
Gísli Marteinn Baldurs-
son, sjónvarpsmaður og
borgaraktívisti, sem lýsir Eurovisi-
on í kvöld og vakir svo í kjölfarið
til morguns í Tórínó til að sjá hvar
atkvæðin í borgarstjórnarkosning-
unum lenda.
Gísli var sjálfur borgarfulltrúi í
áratug. Hann menntaði sig í borgar-
fræðum í Edinborg og Harvard, var
ár á báðum stöðum, og ástríða hans
fyrir Reykjavík hefur varla farið
fram hjá neinum.
Alls staðar þar sem Gísli Marteinn
fer fylgir forvitni. Hvaðan kemur
þessi mikli áhugi á samfélaginu og
þessi forvitni?
„Varðandi borgarmálin þá kom
áhuginn á Reykjavík sjálfri alltaf
á undan stjórnmálunum. Ég hef
aldrei haft neinn einasta áhuga á
að vera á Alþingi en hef haft brenn-
andi áhuga á borgum mjög lengi.
Það gerist ekki af því að ég hafi mik-
inn áhuga á reiðhjólum eða strætó,
heldur þvert á móti þá heillaðist ég
svo rosalega af risavöxnum fimm
hæða mislægum gatnamótum í
Bandaríkjunum þegar ég var þar
með foreldrum mínum tólf ára,“
segir Gísli og bætir við: „Ég vildi fá
mislæg gatnamót á Miklubraut og
Kringlumýrarbraut.“
Hann viðurkennir einnig að
háhýsi hafi líka heillað hann og geri
í raun enn, þar sem þau eigi heima.
Hann spilaði SimCity og naut þess
að byggja þar upp borgir og sjá upp-
bygginguna birtast fyrir augum sér.
Hann áttaði sig þó smám saman á
því að fleiri hliðar voru á f lóknum
málum en hann hafði tekið með í
reikninginn.
„Við það að vera í borgarmál-
unum, sitja í borgarstjórn og hlusta
á annað fólk eins og Ingibjörgu Sól-
rúnu og marga aðra borgarfulltrúa
sem voru búnir að vera lengi í þessu,
þá sá ég bara smám saman að þær
leiðir sem ég hélt að væru bestar til
að gera borgir betri, voru það ekk-
ert endilega.“ Þetta átti ekki síst við
um samgöngumálin. „Fyrir mér var
aldrei eitthvert markmið að það
væri mikil bílaumferð þó svo að ég
hafi hrifist af stórum verklegum
framkvæmdum. Þannig að um leið
og ég fattaði að mislæg gatnamót
gera bara umferðarteppurnar verri,
þá bara skipti ég um skoðun.“
Hafði fullt af röngum
sjónarmiðum
Gísli Marteinn var kosinn í borgar-
stjórn 2006, eftir nokkur ár sem
varamaður. Eftir að hann hætti
árið 2014 hefur hann haldið áfram
að beita sér fyrir bættri borg.
„Lengi vel var fullt af fólki og
borgarfulltrúar þar á meðal sem tók
þessi mál alls ekki alvarlega, fannst
þetta bara vera einhver stökkpallur
og hékk bara inni í borgarstjórn til
að vera gilt á landsfundum. Mark-
miðið þeirra var alltaf að komast
á Alþingi. Drævið var pólitíkin en
ekki borgarmálin.“ Uppáhalds-
borgarfulltrúar Gísla í gegnum
tíðina eigi það þó sameiginlegt að
borgarmálin brenna á þeim á undan
pólitíkinni.
Hlustar til að
verða betri
manneskja
Áhugi Gísla Marteins á borgum nýtur sín í starfinu kringum Eurovision. Þessir tveir heimar hans mætast á hverju ári í nýrri borg. Nú í Tórínó á Ítalíu. Mynd/Gísli BerG
Aðalheiður
Ámundadóttir
adalheidur
@frettabladid.is
„Þegar ég datt inn í borgarmálin
var ég með fullt af röngum sjónar-
miðum og hélt að málin væru ein-
hvern veginn og svo voru þau bara
einhvern veginn allt öðruvisi. Sem
betur fer var ég ekki með lokuð
eyrun heldur fór ég að hlusta á fólk
og ef maður hlustar tekur maður
þeim rökum sem eru lögð á borðið
fyrir mann og ég bara gerði það.
Ég held að f lest fólk sem hefur
raunverulega áhuga á því að gera
Reykjavík betri sé nokkurn veginn
á sömu línu. Svo er bara fólk sem
hefur ekki þann áhuga.“
Lærði að hlusta meira
Aðspurður segir Gísli þessa virku
hlustun skýrast af miklum áhuga
á öðru fólki.
„Mér finnst ég sjálfur alltaf tala of
mikið og hlusta of lítið. Ég er samt
búinn að læra að hlusta meira á
dætur mínar. Þær og Vala, konan
mín, hafa haft mikil áhrif á skoð-
anir mínar. Ég hætti að borða kjöt
af því ég tapaði þeirri umræðu við
eldhúsborðið heima hjá mér. Ég
bara sá að dætur mínar hafa rétt
fyrir sér með þetta eins og f lest
annað og þá er bara mikil gleði í
því að breyta rétt í lífinu og reyna
að verða betri manneskja og ég held
að til þess að gera það verði maður
að hlusta.“
Það var eins með borgarmálin.
„Þar var fólk sem var ekkert tengt
mér, sem opnaði það, eins og ég hef
nefnt með Ingibjörgu Sólrúnu. Ég
get líka nefnt Sóleyju Tómasdóttur
sem opnaði fyrir mér hugsun um
femínisma og kvennabaráttu. Svo
elska ég samfélagsmiðla af því
að mér finnst svo margar f lottar
skoðanir sem koma þar fram. Bæði
á Twitter og Instagram er fólk sem
er með rosalega sterkar skoðanir
á alls konar hlutum, sumt af því
algerlega þveröfugt við það sem
mér finnst, en fólk sem er róttækt
og er að berjast fyrir einhverjum
málefnum, ég bara dáist að því og
mig langar til að reyna að fatta af
hverju þeim finnst þetta.“
Háður afhjúpandi viðtölum
Forvitnin um fólk hefur fylgt Gísla
frá barnsaldri. „Ég var gersamlega
háður opinberandi forsíðuvið-
tölum, það er að segja, ekki til að
vera í þeim heldur að lesa þau,“ segir
Gísli sem ólst upp á gullaldartíma
íslenskra glanstímarita á borð við
Heimsmynd, Mannlíf og Nýtt Líf.
„Ég las þetta allt upp til agna, tætti
þetta í mig og veit því allt um einka-
líf fegurðardrottninga áttunnar sem
voru á forsíðum þessa tímarita. Svo
tók ég upp alla þætti Hemma Gunn
á VHS og horfði á þá aftur og aftur.
Ég spólaði bara yfir tónlistarat-
riðin því það voru viðtölin sem mér
fannst svo skemmtileg.“
Gísli Marteinn er alinn upp í
Hólunum í Breiðholti, gekk í Hóla-
brekkuskóla og bjó í hverfinu til tví-
tugs þegar hann flutti í Vesturbæ-
inn. „Það var stórkostlegt að alast
upp í Breiðholti. Það hverfi var þá
að byggjast upp fyrir augunum
á okkur. Ef maður hefur áhuga á
umhverfi sínu þá sér maður sam-
félagið verða til og þróast og það
heillaði mig mjög mikið,“ segir Gísli
sem var sjálfur sannfærður um
að hann yrði í Breiðholti alla sína
ævi. Hann fór í Versló sextán ára og
f lutti ekki úr átthögunum fyrr en
á háskólaárunum þegar langt var
að ferðast á hjóli ofan úr Breiðholti
niður í háskóla.
„Ég held að það hafi alltaf fylgt
mér að hafa bara mjög mikinn
áhuga á mínu nánasta umhverfi. Ég
til dæmis skrifaði mastersritgerðina
mína í borgarfræðunum um götuna
sem ég bjó í, í Edinborg. Nú er ég
búinn að búa á Melhaganum í 20 ár
og búinn að lesa allt sem ég get lesið
um sögu þeirrar götu, hvernig hún
varð til og hverjir hafa búið í henni
og hef mjög mikinn áhuga á fólkinu
sem býr í henni nú, “ segir Gísli sem
stofnaði bæði götugrill og kaffihús
við götuna sína.
Vill njóta þess að búa í borg
Gísli hefur verið virkur í félagslífi
alla ævi, fyrst í fótbolta og fall- 
30 Helgin 14. maí 2022 LAUGARDAGURFréttablaðið