Bændablaðið - 09.06.2022, Qupperneq 52

52 Bændablaðið | Fimmtudagur 9. júní 2022
LESENDARÝNI
Opið bréf til nýkjörinna
sveitarstjórnarfulltrúa!
Til hamingju með að ná kjöri. Nú
er mikilvægt að vanda sig.
Eitt af því sem kjörnir fulltrúar
bera ábyrgð á er að þeirra sveitarfélag
hafi samráð við fatlað fólk. Nú
er lag að nýjar og endurkjörnar
sveitarstjórnir gæti að lagaskyldu
sinni til að koma upp notendaráðum
fatlaðs fólks í hverju sveitarfélagi.
Fjölmörg sveitarfélög hafa nú þegar
góða reynslu af slíku fyrirkomulagi
sem skilar sér í betri ákvörðunum og
betri nýtingu á fjármagni, auk þess
sem samfélög sem viðhafa samráð
verða betri staðir til að búa á.
Hvort sem sveitarfélög hafa
starfrækt notendaráð áður, eða
hyggjast leggja af stað í þá
vegferð núna, þá er mikilvægt að
kalla strax eftir tilnefningum frá
hagsmunafélögum fatlaðs fólks um
einstaklinga á svæðinu til að sitja í
þessum ráðum.
Undirrituð hafa verið í sambandi
við fatlað fólk í notendaráðum
um allt land undanfarin misseri
á reglulegum fundum. Auk þess
höfum við átt samtal við starfsfólk
sveitarfélaga og kjörna fulltrúa um
þessi mál. Af þeirri reynslu höfum
við lært að það virkar vel að kjörnir
fulltrúar sitji í slíkum ráðum og
séu þannig í beinu talsambandi
við fatlaða íbúa í stefnumótun og
ákvarðanatöku. Vel hefur gefist að
starfsfólk sveitarfélaganna sé frekar
í stuðningshlutverkum í þessum
nefndum.
Nokkur atriði sem gott er að hafa
í huga við skipan og starfrækslu
notendaráða:
• Leitast við að hafa hóp fulltrúa
fatlaðs fólks ekki of lítinn þannig
að fjölbreytileiki náist.
• Tryggja að fatlað fólk sé
ekki í miklum minnihluta í
notendaráðinu.
• Greiða fyrir setu í ráðinu
líkt og greitt er fyrir í öðrum
fastanefndum.
• Passa að fundir séu haldnir í
aðgengilegu húsnæði og að
gögn séu send með hæfilegum
fyrirvara fyrir fundi til að hægt
sé að kynna sér þau í þaula.
Við skorum hér með á
sveitarstjórnarfulltrúa sem þetta
lesa, að gera málið að sínu og
tryggja að samráð við fatlað fólk sé
til fyrirmyndar í ykkar sveit.
Ekki hika við að hafa samband,
hvort sem er í síma eða tölvupósti,
mottaka@obi.is. ÖBÍ er boðið og
búið að aðstoða ykkur varðandi
þessi mál og auðvitað til þess að
fá tilnefningar um fatlað fólk til
samstarfs.
Þuríður Harpa Sigurðardóttir,
formaður Öryrkjabandalags
Íslands
Rúnar Björn Herrera
Þorkelsson,
formaður NPA-miðstöðvarinnar
Katrín Oddsdóttir,
mannréttindalögfræðingur
Þuríður Harpa Sigurðardóttir. Rúnar Björn Herrera Þorkelsson. Katrín Oddsdóttir.
Stöðugleiki á óvissutímum
möguleiki fyrir ylræktarbændur?
Það er margt í dag sem veldur
því að verðlag á vöru fer hratt
hækkandi. Stríðið í Úkraínu
hefur þar mest að segja sem og
hækkandi verð á orku í Evrópu
og Asíu.
Þessara áhrifa er farið að gæta
verulega í sveitum landsins eins
og annars staðar og förum við
garðyrkjubændur ekki varhluta
af því. En þrátt fyrir ástandið í
heiminum, þá er það rafmagnið
sem veldur mestri óvissu hjá
ylræktarbændum. Það vandamál er
ekkert nýtt af nálinni en þar hefur
ríkisstjórnin öll verkfærin til að
bregðast við og gera betur án þess
að það taki langan tíma.
Þarna er ég að tala um
dreifingarhluta raforku, dreifingin
er ekki á samkeppnismarkaði og
borga því ylræktarbændur sem nota
vaxtarlýsingu sama taxta og hver
annar, sama hvað þeir nota mikið
rafmagn. Ríkið setur fjármagn
í pott til stuðnings við greinina,
vandamálið er að potturinn er
alltaf sá sami. Alls óháð því hvort
nýir aðilar hafa áhuga á að hefja
búskap, hvort bændur stækka við
garðyrkjustöðina sína til að mæta
aukinni eftirspurn, þurfi að lýsa
meira eða hvort verðhækkanir séu
á rafmagnsverðinu til þeirra. Ríkið
er að hvetja bændur til að framleiða
meira en um leið að segja að þeir
muni fá minna fyrir vöruna. Þannig
kerfi getur ekki virkað hvetjandi
fyrir innlenda framleiðslu.
Í búvörusamningum er talað
um allt að 95% mótframlag við
dreifingarkostnaði raforku, hljómar
vel. En í ár er verið að greiða
miðað við 74%, sem þýðir mikinn
kostnaðarauka fyrir bændur og endar
með því að þeir draga úr lýsingu og
þar af leiðandi framleiðslu. Dreifing
raforku hækkaði um 6% síðastliðin
áramót sem er stærsta ástæðan fyrir
því að ríkið lækkaði hlutfallið til að
potturinn (375 milljónir) kláraðist
ekki of snemma.
Í stjórnarsáttmála segir
nákvæmlega „ Aukinni framleiðslu
á grænmeti verður náð með föstu
niðurgreiðsluhlutfalli á raforku
til ylræktar“, þá fyrst geta
bændur farið að gera raunhæfar
rekstraráætlanir. Þessi sveifla
á niðurgreiðsluhlutfallinu gerir
bændum það ómögulegt og í raun
þrýstir á bændur að hækka vöruverð
til að hafa axlarbönd á sínum
rekstri. Í sáttmálanum segir einnig
„með auknum áhuga á hreinum
afurðum, sem framleiddar eru með
endurnýjanlegri orku og grunnu
kolefnisspori á Íslandi, skapast mikil
sóknarfæri í framleiðslu matvæla og
ýmissa hliðarafurða.
Við viljum búa þessari starfsemi
samkeppnishæft umhverfi til að gera
henni kleift að standa enn betur
undir því fjölþætta umhverfi sem
hún gegnir í íslensku samfélagi …“
Það er svo sannarlega kominn
tími til þess að halda hátt á lofti
þeim gríðarlegu tækifærum og
einstöku aðstæðum sem við höfum
til að rækta framúrskarandi afurðir
fyrir íslenska neytendur.
Svandís Svavarsdóttir matvæla­
ráðherra hefur nú allt í hendi sér
til að sýna vilja í verki og standa
við góð orð. Þarna á ríkisstjórnin að
gera betur og búa til fyrirsjáanlegra
umhverfi fyrir ylræktarbændur,
tryggja ákveðinn stöðugleika og
hvetja þannig bændur til að rækta
meira án þess að þurfa að taka stóra
áhættu í nafni fæðuöryggis.
Við höfum hér alveg einstakar
aðstæður á heimsmælikvarða
til ræktunar á matvælum með
lágu kolefnisspori, án notkunar
eiturefna, og þar sem launamenn
fá sómasamleg laun fyrir sitt
vinnuframlag.
Axel Sæland,
formaður deildar garðyrkjubænda
hjá Bændasamtökum Íslands
Axel Sæland.
Í búvörusamningum er talað um allt að 95% mótframlag við dreifingarkostnaði
raforku, hljómar vel. En í ár er verið að greiða miðað við 74%, sem þýðir
mikinn kostnaðarauka fyrir bændur og endar með því að þeir draga úr lýsingu
og þar af leiðandi framleiðslu.
Reykjavík Krókháls 5f – Sími 414 0000 – www.LCI.is
Akureyri Óðinsnes 2 – Sími 464 8600
Lely Center Ísland
Landbúnaðarleikföng
Liebherr 900 Hjólagrafa
Árgerð: 2009. Vinnustundir:14.000.
Verð: 6.400.000 kr +vsk.
Faun glussa krani - Faun RTF - 40 - 3
Vinnuvélastundir: 20.931.
KM staða: 25.031.
Verð: 5.300.000kr + vsk.
Pallur á vörubíl til sölu.
Verð 250.þús + vsk.
Urð og Grjót ehf
Lyngháls 12, 110 Reykjavík · sími: 660 0040 / 660 0045 · netfang: urdoggrjot@urdoggrjot.is
Til sölu!