Hugur og hönd - 2021, Blaðsíða 10

10 HUGUR OG HÖND2021
verið háður. Hann stillti upp steinum sem tákna
hvern þann mann sem þátt tók í bardaganum, stillti
þeim upp eins og hann sá fyrir sér að þeir hefðu
staðið rétt áður en fylkingunum laust saman. Kross
er á þeim steinum sem tákna fallna menn. Einnig
hafði Sigurður ráðist í það verk að breyta minkahúsi
á bænum í fallegan samkomuskála og pláss fyrir
safn. Í það safn var ætlunin að listamennirnir ynnu
listaverk úr Sturlungu, einkum Þórðar sögu kakala.
Listamennirnir sem þátt tóku í verkefninu voru
fjórtán frá tíu þjóðlöndum. Þeir eru Anees Maani,
myndhöggvari frá Jórdaníu, Anna Lilja Jónsdóttir,
myndskeri frá Íslandi, Charles J. Rosenthal, málari
frá Bandaríkjunum, Ercan Bilir, myndhöggvari frá
Tyrklandi, Eva Hellerová Hodinková, brúðugerðar-
listamaður frá Tékklandi, Jacques Vesery,
myndhöggvari og prófessor við Harvardháskóla
frá Bandaríkjunum, Jérémy Pailler, málari frá
Frakklandi, Jón Adólf Steinólfsson, myndhöggvari
frá Íslandi, Louise Thomas, málari frá Bretlandi,
starfar í Berlín, Nathalie Groeneweg, rennismiður
og myndhöggvari frá Frakklandi, Pavel Khatsilouski,
myndhöggvari frá Hvíta-Rússlandi, Plácido R.
Bonnín, eldsmiður og myndhöggvari frá Spáni,
Sigurður Pedersen, tréskeri frá Íslandi og Zilvinas
Balkevicius, myndhöggvari og málari frá Litháen,
búsettur á Íslandi.
Við komuna norður var hópnum forkunnarvel tekið
af Sigurði Hansen og fjölskyldu sem dekraði við
okkur allan tímann sem verkið tók. Að afloknum
morgunverði 26. mars var hópfundur þar sem fólk
kynnti sig og rætt var um verkefnið fram undan. Þeir
Sigurður Hansen og Jón Adólf, sem jafnframt var list-
rænn stjórnandi verksins, höfðu skipt sögu Þórðar
kakala í 30 kafla og sent þátttakendum nokkrum
mánuðum áður og síðan úthlutað hverjum tveimur
köflum, þannig að allir komu vel undirbúnir til leiks.
Að loknum fundi var steinalistaverkið skoðað,
síðan komu menn sér fyrir til starfa. Grófvinnan
fékk aðstöðu í vélageymslu og verkstæði búsins.
Útskurður var að mestu unninn í safnplássinu og
málararnir komu sér fyrir í skálanum þar sem einnig
var hvíldaraðstaða, matast og fundað. Í hópnum
myndaðist ótrúleg stemning, samvinna og vinnugleði.
Það var lærdómsríkt að sjá hvernig menn nálg-
uðust verkin á mismunandi hátt og hvernig
samvinna listamannanna gaf verkunum meiri dýpt
eins og t.d. málaður bakgrunnur á útskorið verk og
eldsmíðuð vopnin í höndum útskorinna stríðsmanna
í lágmynd Jóns Adólfs af Haugsnesbardaga.
Tæknin var fjölbreytt; Pavel skar stór verk í tré með
keðjusög þar sem smæstu atriði eins og auga var
skorið með söginni. Ercan skar litla stríðsmenn
með smáum tækjum sem minntu á tannlæknatæki
og Sigurður Pedersen tálgaði verkin með hníf.
Svona hópvinna var mér framandi og skemmtileg
reynsla að ræða við Jacques um útfærslu á fæti
undir útskorið horn, í framhaldinu smíðaði Plácido
fótinn í eldi og Anees töfraði fram fallegan stein til
að festa hann í.
Smám saman þróuðust verkin og persónur sögunnar
urðu ljóslifandi. Þórður kakali birtist í mörgum
myndum. Steinvör stökk ákveðin og sterk út úr
rammanum í túlkun Zilvinas og Halldóra, móðir
Þórðar kakala, gömul og þreytt í túlkun Nathalie.
Skjöldur og sverð Jacques, eldsmíðaðir hrafnar
Plácido, víkingaskip og 200 stríðsmenn Anees,
óhlutbundin og flott verk. Sýn Evu á Örlygsstaða-
bardaga er ógleymanleg, skrímsli með fjögur augu
og grátandi barn sitjandi ofan á. Málverkin tóku
breytingum á hverjum degi, sum stór og kröftug,
önnur smágerð og fínleg. Haldinn var fundur um
hvernig nálgast ætti lokakaflann og varð útkoman
skemmtileg, eldsmíðuð kóróna, renndur kaleikur,
Ísland sagað út og þar á fagurlega áritað ljóðið
„Kakali í konungsgarði“ eftir Sigurð Hansen.
Verkefninu voru ætlaðar þrjár vikur og þótti mér
það nokkuð bratt áætlað en allt gekk það upp.
Hvern laugardag var opið hús í Kakalaskála
í þrjá tíma til að gefa nágrönnum og öðrum
áhugasömum kost á að fylgjast með gangi mála.
Sunnudagarnir voru frídagar og farið var
í skoðunarferðir um nágrennið. Laugardaginn 13.
apríl var verkinu að mestu lokið um hádegið. Við
tók skemmtilegur dagur og gleði yfir vel unnu
verki. Morguninn eftir vaknaði hópurinn snemma
og var brunað suður á Bessastaði þar sem lista-
mannanna og forsvarsmanna safnsins beið vegleg
móttaka forseta Íslands.
Þó að verki listamannanna lyki var eftir frágangur
á umgjörð verkanna og safnið var opnað formlega
18. ágúst sama ár að viðstöddum forseta Íslands,
iðnaðarráðherra og fleiri góðum gestum. Ótrúlega
fallegt safn sem vert er að skoða.