Sjómannablaðið Víkingur - 01.04.2008, Síða 7
flóttafólki sem leitaði burtu úr bænum,
eitthvað út í óvissuna. Íbúar bæjarins
voru um 23 þúsund en álitið var að 17
þúsund hefðu flúið bæinn þennan dag. Á
götunum varð ekki þverfótað fyrir gler-
brotum, þakflísum, spýtnabraki og kúlna-
brotum. Það var ömurlegt yfir að líta.
Víða kom upp eldur, og var slökkviliðið
á þönum allt til kvölds. Margt bæjarbúa
hafði látið lífið og fjöldi særst. Annars var
tala þeirra aldrei gefin upp.
Við fórum nú aftur um borð í
skipið. Var þar ófagurt um að litast.
Fallbyssukúla hafði hitt skipið aftarlega
bakborðsmegin og rifið 4 plötur úr aft-
urþilfarinu, öldustokkinn og öldustokks-
plötuna og lá partur úr henni uppi á
bryggjunni. Göt voru á tveimur bátunum
og stjórnklefanum og „kappinn“ yfir aft-
urgeymslunni allur beyglaður. Töldum
við milli 30 og 40 göt gegnum skipshlið-
ina stjórnborðsmegin eftir kúlnaflísar og
víða var skipið dalað og rifið eftir þær.
Við athuguðum hvort leki hefði komist
að skipinu en svo var ekki.
Þjóðverjarnir koma
Á ellefta tímanum um morguninn
komu mörg þýsk herskip og herflutninga-
skip inn á höfnina og lögðust að bryggju.
Var lið þegar sett á land er dreifði sér í
smáhópum um bæinn og gekk landsetn-
ingin undra fljótt.
Hervörður var settur við allar opin-
berar byggingar í bænum samtímis og
þýski stríðsfáninn var dreginn að hún á
Oddyrövíginu (sem gefist hafði upp eftir
fyrirmælum frá Osló að sagt var), á ráð-
húsinu og víðar.
Við skipstjóri
fórum nú upp í
bæinn til að hitta
skipamiðlarann en
hann fannst ekki.
Hafði flúið úr bænum
eins og fleiri. Þá
fórum við heim til
ræðismannsins en
fengum ekki að hitta
hann. Var hervörður
við hús hans og sagði
hann okkur að koma
kl. 4 sama dag. Það
gjörðum við. Erindi
okkar var að fá leyfi
til að senda skeyti
heim til útgerð-
arfélagsins og flytja
skipið út úr höfninni
en Þjóðverjar synj-
uðu um hvort tveggja að svo stöddu.
Tvívegis um kvöldið var gefið merki
um loftárásarhættu en engum sprengj-
um var varpað á bæinn. Hafði sést til
nokkurra enskra flugvéla og var skotið
á þær. 12. apríl gerðu tólf enskar flug-
vélar sprengjuárás á höfnina og bæinn.
Lentu flestar sprengjurnar í höfninni og
gerðu ekki mikið tjón. Þann
dag tókst okkur loks að fá
leyfi til að senda skeytið
heim og litlu síðar leyfi til
að láta gera við skipið. Var
farið með það í þurrkví
skammt frá bænum og gert
við skemmdirnar. Þegar
viðgerðinni var lokið fengum við leyfi til
að halda áfram að lesta skipið og voru
horfur á að við mundum innan skamms
komast heim með farminn.
10. maí erum við búnir að fylla lest-
arnar. En þá var okkur sagt að eigi þýði
neitt að halda áfram. Bretar hafi hertekið
Ísland og fararleyfi munum við því ekki
fá fyrir skipið.
Vilhjálmur Finsen var okkar önnur
hönd við að útvega heimfararleyfi en
þegar það fékkst ekki lengur þá reyndum
við að fá leyfi til að fara til Svíþjóðar. Það
leyfi fengum við loks 24. júní. Sigldum
við þá til Lysekil í Svíþjóð en það er
smábær skammt frá Gautaborg. Komum
við þangað 25. júní og vorum þar til 1.
október en þá fórum við til Stokkhólms
og slógumst í för með öðrum löndum
vorum er fengið höfðu heimfararleyfi frá
Norðurlöndum.“
Niðurlag
Því er við þetta að bæta að
skipverjar Snæfellsins voru í stóra
Íslendingahópnum sem kom heim með
Esjunni í október 1940. Farþegarnir voru
alls 258 sem allir voru að flýja stríðs-
átökin í Skandinavíu. Að vísu varð skip-
stjórinn, Gísli Eyland, eftir í Svíþjóð til að
hafa eftirlit með Snæfellinu.
Sjómannablaðið Víkingur - 7
Snæfellið á Pollinum á Akureyri.