Norræn jól : ársrit Norræna félagsins - 01.12.1941, Side 56
Norræn jól
En þegar heimilisfólkið safnaðist saman í salnum um fimmleytið, til
þess að drekka te og dansa kringum jólatréð, var Liljekrona þögull og í
þungu skapi. Hann settist ekki á æfintýrabekkinn, hann bragðaði hvorki á
teinu eða púnsinu, hann mundi engan polka og fiðlan var í ólagi. Þeir,
sem vildu leika og dansa, urðu að gera það án hans.
Húsfreyjan var óróleg, börnin óánægð og allt heimilið gekk á tréfót-
um. Þetta var leiðinlegur aðfangadagur. Grauturinn brann við, það snark-
aði í kertaljósunum, það reykti í arninum, stormurinn þyrlaði upp lausa-
mjöllinni og köld vindstrokan stóð inn í sal. Vinnumaðurinn, sem farið
hafði með Ruster, kom ekki enn þá. Ráðskonan grét og vinnustúlkurnar
rifust.
Loksins mundi Liljekrona að ekkert kornknippi hafði verið látið út fyrir
smáfuglana og hann kvartaði yfir kvenfólkinu, sem hann sagði að hirti
ekki um gamla siði og væri samvizkulaust. En þær skildu, að það, sem
kvaldi hann, var samvizkubit hans sjálfs, vegna þess að hann hafði látið
Ruster litla fara af heimilinu á sjálft aðfangadagskvöldið.
Allt í einu fór hann inn í herbergið sitt, lokaði dyrunum og fór að spila,
og nú spilaði hann öðruvísi en hann hafði gert lengi, eða síðan hann hætti
flakkinu. Það var hatur og háð, það var þrá og stormur í leik hans: „Þið
ætluðuð að binda mig, en þið skuluð þá fjötra mig á nýjan leik. Þið ætl-
uðuð að gera mig að smásál eins og sjálf ykkur. En ég fer út í víðáttuna til
þess að lifa frjálsu lífi. Þið, hversdagsmanneskjur og heimilisþrælar, takið
þið mig til fanga ef þið getið!“
Þegar húsmóðirin heyrði þessa tóna, sagði hún: „Á morgun verður
hann farinn, ef guð gerir ekki kraftaverk. Nú hefur ógestrisni okkar
kornið því til leiðar, sem við ætluðum að forðast.“
Ruster hélt ferð sinni áfram í bylnum. Hann fór frá einum bænum
til annars, og spurðist fyrir hvort þar væri ekkert handa sér að gera. En
enginn vildi taka á móti honum. Honum var ekki einu sinni boðið að stíga
af sleðanum. Sumir sögðu, að bærinn væri fullur af gestum, en aðrir
ætluðu að fara að heiman á sjálfan jóladaginn. „Farðu til næsta bæjar,“
sögðu allir.
54