Fréttablaðið - 15.09.2022, Síða 13
Þorsteinn
Pálsson
n Af Kögunarhóli
Ríkisstjórnin hóf sjötta þingvetur
sinn í vikunni. Af því tilefni hafa
stjórnmálafræðingar látið í ljós
það álit að næsta ár geti reynst
henni þungt í skauti.
Snúin úrlausnarefni blasa við.
Svo hafa f lokkarnir í vaxandi
mæli látið sérskoðanir sínar í ljós
þvert á sameiginlega niðurstöðu
í málum.
Þetta tvennt er oft vísir að
brestum í samstarfi. Þessi stjórn
er hins vegar byggð á sérstökum
forsendum. Hefðbundin viðmið
eiga því ekki endilega við.
Sérstakar forsendur
Guðmundur Ingi Guðbrandsson
varaformaður VG lýsti þessum
sérstöku forsendum vel á flokks-
ráðsfundi á Ísafirði í lok ágúst. Þar
sagði hann það sem lengi verður
í minnum haft að ekki mætti
gleyma því að til samstarfsins hefði
verið stofnað til þess að koma í veg
fyrir að hlutir gerðust.
Þessi sérstaki grundvöllur
samstarfsins var flestum ljós frá
byrjun. En engum forystumanna
stjórnarflokkanna hafði fram að
þessu dottið í hug að segja það
upphátt.
Í þessu ljósi hefur vegferðin frá
upphafi verið án annars fyrirheits
en þess að koma í veg fyrir að sam-
starfsflokkarnir kæmu stefnu-
málum sínum fram með öðrum
flokkum á Alþingi.
Býsna ójafnt gengi
Þegar samstarf flokkanna þriggja
hefur nú staðið í fimm ár verður
ekki annað sagt en að þessi grund-
vallarforsenda hafi verið traust og
skilað því sem til stóð. Þrátt fyrir
sérskoðanir upp á síðkastið bendir
ekkert til að þessi trausta undir-
staða bresti.
Hreinskilni varaformanns
forystuflokksins í ríkisstjórninni
á ugglaust rætur að rekja til þess
að VG hefur einn stjórnarflokk-
anna tapað verulegu fylgi. Sjálf-
stæðisflokkurinn stendur nokkurn
veginn í stað. En Framsókn hefur
unnið verulega á.
Gengi flokkanna er þannig
býsna ójafnt.
Ástæðan
Ástæðan kanna að vera sú að VG
hafði í upphafi vegferðarinnar
stór orð um algjör umskipti í heil-
brigðismálum og umhverfis- og
loftslagsmálum. Ráðherrar beggja
sviða þurftu síðan að yfirgefa þau
ráðuneyti án þess að hafa markað
nokkur þáttaskil og jafnvel með
pólitískar hrakfallasögur á bakinu.
Vera má að það hafi komið
forystu VG í opna skjöldu að sam-
starfsflokkarnir skyldu á þessum
sviðum beita grundvelli samstarfs-
ins um stöðvun stefnumála hvert
annars.
Mögulegur viðsnúningur
Helstu möguleikar VG til að snúa
taflstöðunni sér í hag núna liggja í
væntanlegum viðræðum við aðila
vinnumarkaðarins.
Verkalýðsfélögin hafa sett fram
fjallháar kröfur um aukin útgjöld
og meiri samneyslu.
Þó að ríkisstjórnin fallist aðeins
á hluta af efnahags- og ríkisfjár-
málastefnu verkalýðsfélaganna
gæti það dugað VG til að draga
kjósendur til baka. Slík stefnu-
breyting gæti á hinn bóginn veikt
Sjálfstæðisflokkinn.
Af því að ríkisstjórnin hefur
ekki lýst neinni stefnu af sinni
hálfu í viðræðum við aðila vinnu-
markaðarins eru þessir möguleikar
þó mikilli óvissu undirorpnir.
Enginn veit til að mynda hvort
þetta stefnuleysi þýðir að fjárlögin
séu opin til breytinga.
Besti vinur ríkissjóðs
Ísland er eitt af fáum löndum
sem græðir á tá og fingri á þeim
áföllum, sem umbrotin í heiminum
hafa valdið öðrum þjóðum. Þannig
seljum við sjávarafurðir og fram-
leiðslu stóriðju á hærra verði en
nokkru sinni. Og ferðaþjónustan
bólgnar eins og verðbólgan hafi
engin áhrif.
Þrátt fyrir þennan gífurlega
uppgang er kominn mikill og alvar-
legur halli á viðskipti við útlönd.
Það er svo ein af öfugmælavísunum
í þjóðarbúskapnum að viðskipta-
hallinn er jafnan besti vinur ríkis-
sjóðs.
Hann græðir á því þegar við
eyðum um efni fram. Vandinn er
að þær tekjur eru að mestu froða,
sem hverfur þegar hallinn jafnast,
en útgjöldin standa.
Skortur á forsjálni
Viðskiptahallinn fyrir krónu-
hrunið var reyndar miklu meiri.
En þá var hluti tekjuaukans eða
froðunnar notaður til að greiða
niður skuldir. Sagan hefur svo
kennt okkur að það hefði átt að
gera í stærri stíl.
En nú er engu af froðutekjunum
varið til að greiða niður skuldir. Sá
skortur á forsjálni þýðir að vandinn
sem ákveðið var að setja á næstu
ríkisstjórn stækkar.
Þetta jafnvægisleysi í þjóðar-
búskapnum þrátt fyrir dæmalausa
velgengni útflutningsatvinnu-
veganna er önnur birtingarmynd
þess hvernig ferðir án fyrirheits
geta endað. n
Ferð án fyrirheits
Snúin úrlausnarefni
blasa við. Svo hafa
flokkarnir í vaxandi
mæli látið sérskoðanir
sínar í ljós þvert á sam-
eiginlega niðurstöðu í
málum.
JAGUAR - LAND ROVER
Hesthálsi 6-8 / 110 Reykjavík
525 6500 / jaguarlandrover.is
Allir bílar sem merktir eru APPROVED hafa farið í gegnum
gæðaferli notaðra Jaguar og Land Rover bíla.
Sjón er sögu ríkari – komdu í reynsluakstur strax í dag.
JAGUAR F-PACE 180d
Nýskr. 7/2017, ekinn 70 þús. km, dísil, sjálfskiptur.
Verð: 6.290.000 kr.
Rnr. 420753.
JAGUAR I-PACE EV400 SE
Nýskr. 12/2020, ekinn 32 þús. km, rafmagn, sjálfskiptur.
Verð: 9.590.000 kr.
Rnr. 421013.
JAGUAR F-PACE 180d Portfolio
Nýskr. 3/2019, ekinn 44 þús. km, dísil, sjálfskiptur.
Verð: 8.690.000 kr.
Rnr. 148334.
RANGE ROVER Sport HSE P400e
Nýskr. 4/2019, ekinn 38 þús. km, bensín/rafmagn, sjálfskiptur.
Verð: 12.490.000 kr.
Rnr. 410012.
RANGE ROVER Sport HSE Dynamic P400e
Nýskr. 5/2020, ekinn 29 þús. km, bensín/rafmagn, sjálfskiptur.
Verð: 14.990.000 kr.
Rnr. 421010.
RANGE ROVER VOGUE P400e
Nýskr. 5/2020, ekinn 28 þús. km, bensín/rafmagn, sjálfskiptur.
Verð: 16.990.000 kr.
Rnr. 421001.
NOTAÐIR LÚXUSBÍLAR
SÝNINGARSALUR - HESTHÁLSI 6
E
N
N
E
M
M
/
S
ÍA
/
N
M
0
1
2
5
3
1
J
a
g
u
a
r
n
o
t
a
ð
ir
6
b
íl
a
r
5
x
2
0
1
5
s
e
p
t
FIMMTUDAGUR 15. september 2022 Skoðun 13FRÉTTABLAÐIÐ