Fréttablaðið - 15.09.2022, Page 14

Ungt fólk
vill og
getur haft
áhrif.
Það þarf að vinna stöðugt að því að
opinn vettvangur fyrir ungmenni
innan samfélagsins sé tryggður.
Sumir vilja meina að börn og ung-
menni hafi ekki áhuga á að láta
skoðanir sínar í ljós en raunin er
að börn og ungmenni eru stór rétt-
indahópur sem þarf að lifa með
þeim ákvörðunum sem fullorðna
fólkið tekur núna í dag.
Starf ungmennaráða
Ungmennaráð star fa í f jölda
sveitarfélaga og eiga sveitarstjórnir
að hlutast til um stofnun þeirra.
Ungmennaráð hafa það hlutverk
að vera rödd barna og ungmenna
innan stjórnsýslunnar og ýta undir
lýðræðislega þátttöku barna og
ungmenna í sínu samfélagi. Ung-
mennaráð eru einnig gríðarlega
mikilvægur vettvangur fyrir börn
og ungmenni þar sem þau geta
komið skoðunum sínum á framfæri.
Í sveitarfélögunum okkar, Reykja-
nesbæ (skipað ungmennum frá
14-18 ára) og Akureyrarbæ (skipað
ungmennum frá 13-18 ára), starfa
öflug ungmennaráð sem sinna fjöl-
breyttum verkefnum á borð við:
Ungmennaráð til ráðamanna
n Bæjarstjórnarfund Unga
fólksins
n Ungmennaþing / Stórþing ung-
menna
n Áheyrnarfulltrúa í ráðum og
nefndum
n Skipulags- og mannvirkjamál
(strætó, deiliskipulög, o.fl.)
n Samstarfsverkefni með er-
lendum ungmennaráðum og
ungmennasamtökum
Þrátt fyrir að sinna svipuðu starfi,
og vera hluti af verkefninu Barn-
væn sveitarfélög, eru ráðin á mis-
munandi stað hvað varðar stöðu
sína innan stjórnsýslunnar. Sem
dæmi má nefna fá fulltrúar Ung-
mennaráðs Akureyrarbæjar greidda
fundarsetu, bæði fyrir vinnu í ráð-
inu og fyrir vinnu sem áheyrnarfull-
trúar (Fræðslu- og lýðheilsuráð og
Umhverfis- og mannvirkjaráð) en
fulltrúar Ungmennaráðs Reykja-
nesbæjar fá ekki greidda fundarsetu
en hafa þó fleiri áheyrnarfulltrúa í
f leiri ráðum bæjarins (fræðsluráð,
íþrótta- og tómstundaráð, lýð-
heilsuráð, menningar- og atvinnu-
ráð, umhverfis- og skipulagsráð og
velferðarráð).
Námskeið UNICEF
Þann 17. mars og 28. maí síðastlið-
inn tókum við þátt í verkefni með
UNICEF sem var haldið með það í
huga að efla ungmennaráð, byggja
og styrkja tengsl á milli þeirra ásamt
því að hlúa að upplýsingamiðlun
milli ráða. Þar var gefin aukin
fræðsla um réttindi barna og ung-
menna, Barnvæn sveitarfélög, en í
lok námskeiðsins settu meðlimir
ungmennaráðanna saman ráð til
ráðamanna. Þau má sjá hér:
Ráð til ráðamanna
1. Ungmennaráð þarf að vera
upplýst um það sem fram
undan er í sveitarfélaginu.
2. Ekki taka ákvarðanir sem
varða börn og ungmenni án
þess að þau mál séu lögð fyrir
ungmennaráð. Það má senda
fleiri mál til umsagnar til ung-
mennaráðs.
3. Tryggja þarf aðgengi ung-
mennaráðs að upplýsingum á
barnvænu máli.
4. Tryggja þarf ungmennaráði
fræðslu, m.a. um rétt barna
til þátttöku og þjálfun í því
að nýta rödd sína og um það
hvernig stjórnsýsla sveitar-
félagsins virkar.
5. Bera þarf virðingu fyrir börnum
og ungmennum og taka hug-
myndum þeirra alvarlega.
6. Ungmennaráð ættu að fá fleiri
tækifæri til þess að koma inn
á bæjarstjórnarfundi og eiga
áheyrnarfulltrúa í nefndum og
ráðum.
7. Það þarf að kynna starf ung-
mennaráða betur bæði fyrir
börnum og fullorðnum.
8. Ungmenni ættu að fá greitt
fyrir fundarsetu.
9. Fundartímar, t.d. hjá ráðum
og nefndum, þurfa að henta
börnum. Það þarf að passa að
börnin séu ekki í skóla eða með
aðrar skuldbindingar á fundar-
tíma.
10. Sveitarfélög ættu að tryggja
eftirfylgni. Ungmennaráð
ætti að fá að vita hvaða áhrif
þátttaka þeirra hafði og ef
hugmyndir voru ekki fram-
kvæmdar þarf að útskýra hvers
vegna.
11. Það er mikilvægt að ráðamenn
séu heiðarlegir, ekki bara
„næs“.
12. Verkefni sem snúa að börnum
og ungmennum ættu að vera
vel fjármögnuð.
Á námskeiðinu hjá UNICEF
lærðum við alls konar hluti sem
við í Ungmennaráðum getum svo
sannarlega nýtt okkur! Til dæmis
lærðum við um þátttökustiga Harts
þar sem okkur var sagt frá mis-
munandi þátttökuþrepum eins og
t.d. muninum á sýndarþátttöku og
raunverulegri þátttöku. Við viljum
nýta tækifærið til þess að þakka
UNICEF kærlega fyrir það tækifæri
að hafa fengið að taka þátt í þessu
námskeiði.
Ennþá langt í land
Frá upphafi hefur UNICEF verið
ungmennaráðum og sveitarfélögum
innan handar með góðum árangri,
alls staðar á landinu má sjá öflug
ungmennaráð rísa og styrkjast
en það sýnir okkur líka bara eitt:
Ungt fólk vill og getur haft áhrif. Sú
brenglaða valdadýnamík milli full-
orðinna og ungmenna sem er orðin
svo rótgróin í samfélaginu er múr
sem þarf að brjóta niður fyrir fram-
vindu samfélagsins en ungt fólk
mætir oft miklu mótlæti þegar það
lætur rödd sína heyrast um þau mál
sem þau vilja láta sig varða.
Þrátt fyrir mikla velgengni verður
þó alltaf að hafa í huga að það verð-
ur að halda áfram að byggja ofan á
það sem nú þegar hefur verið byggt
upp, þessi vinna og verkefnið Barn-
væn sveitarfélög er ekki bara fínt
skraut eða eitthvað geggjað nútíma-
lega töff dæmi sem ráðamenn geta
valið að taka þátt í einu sinni og
síðan bara sagt það gott. Þetta er
verkefni sem allir þurfa að vinna
að, hvort sem maður er ungur eða
eldri, ráðamaður eða manneskjan
sem býr í húsinu úti á næsta horni,
við þurfum öll að hjálpast að.
Fyrir þá sem vilja dýpka þekk-
ingu sína á þessum málefnum og
fræðast enn frekar um mikilvægi
þess að ungt fólk hafi rödd og stöðu
innan samfélagsins og stjórnsýsl-
unnar viljum við benda á ráðstefnu
UNICEF um þátttöku barna sem
verður haldin 15. september næst-
komandi og við hvetjum alla sem
hafa áhuga, hvort sem þau vinna
mikið með börnum eða hafa hrein-
lega bara áhuga á að efla sitt sam-
félag, til að fylgjast með ráðstefn-
unni þar sem fræðsla er gríðarlega
mikilvægt framtak í baráttunni um
réttindi barna! n
Betsý Ásta
Stefánsd óttir
fulltrúi í
Ungmennaráði
Reykjanesbæjar
Hermann Borgar
Jakobsson
fulltrúi í
Ungmennaráði
Reykjanesbæjar
Telma Ósk
Þórhallsdóttir
fulltrúi í
Ungmennaráði
Akureyrarbæjar
Ungmennaráð eru
einnig gríðarlega mikil-
vægur vettvangur fyrir
börn og ungmenni þar
sem þau geta komið
skoðunum sínum á
framfæri.
HJARTA
OG
ÆÐAKERFI
ARCTIC HEALTH
AHI.IS
OMEGA-3 COLLAGEN
HREIN ÍSLENSK FÆÐUBÓT
Í POKUM FYRIR LÁGMARKS KOLEFNISSPOR
14 Skoðun 15. september 2022 FIMMTUDAGURFRÉTTABLAÐIÐ