Tímarit lögfræðinga - 01.04.2017, Side 66

64
sjálfri. Þetta hefur í för með sér mikla óvissu, svo sem hvað varðar tíma-
setningu eignarnáms og hvar í ferlinu ber að gera ráð fyrir því. Þessi
réttar óvissa skaðar jafnt hagsmuni eignarnemans sem eignarnámsþola.
Í sjötta lagi má sjá af dómaframkvæmd síðustu ára að meðalhófsreglan
leikur lykilhlutverk við mat á öllum þáttum eignarnámsákvörðunar.
Það hefur þýðingu við mat á tímasetningu, umfangi og mati á því
hvort eignarnám teljist nauðsynlegt. Í yngstu dómum Hæstaréttar má
jafnframt sjá athyglisvert samspil meðalhófs við rannsóknarskyldu
í aðdraganda eignarnámsákvörðunar. Hér má sérstaklega nefna
dóma Hæstaréttar frá 12. maí 2016 í málum nr. 511, 512, 513 og 541/2015
(Suðurnesjalína 2) þar sem skortur á rannsókn mismunandi valkosta
á undirbúningsstigi, leiddi til ógildingar eignarnámsákvarðana þar
sem eignarnemi gat ekki sýnt fram á að meðalhófs hefði verið gætt.
Komist var að öndverðri niðurstöðu um ætlað brot á meðalhófi í dómi
Hæstaréttar frá 15. júní 2017 í máli nr. 193/2017 (Kröflulína 4 og 5).
Í sjöunda lagi skal áréttað að samhliða rýmkuðu endurskoðunarvaldi
dómstóla og auknum sýnileika meðalhófs þá má sjá af dómaþróun
auknar kröfur til málsmeðferðar, bæði hvað varðar form og efni.