Veiðimaðurinn - 01.12.1954, Page 8

Rithöfundurinn Juhani Aho talar unr
það sem sjálfsagðan lilut, að forfeður
hans í fornöld hafi notað viðargreinar
fyrir fiskistengur. Má vel vera að til séu
t Finnlandi einhverjar sagnir um það.
Eins og skýrt hefur verið frá hér að
framan, er vitað með vissu, að stangveiði
var iðkuð á Englandi þegar á 15. öld,
en ýmislegt bendir til að menn hafi
verið farnir að stunda hana þar löngu
lyrir þann tínia. Verður j>;i líka að telja
sennilegt að Skotar og Irar hafi einnig
iðkað hana, því margar fiskisælar ár og
ágæt veiðivötn eru í löndum þeirra. Eigi
virðist heldur fráleitt að hugsa sér að
Norðmenn hafi veitt fisk með þessum
hætti. En hvar menn hafa fyrst íarið að
stunda þessa vinsælu veiðiaðferð sem
skemmtiíþrótt, verður sennilega aldrei
hægt að grafa upp, því ólíklegt verður
að telja að þessi tegund „vopna“ liafi
verið lögð í grafir nteð látnum „veiði-
kóngum“ og komi þannig fram í dags-
ljósið með aðstoð fornfræðinganna, enda
þyrftu stengurnar að hafa verið vel „lakk-
bornar“ eða „smurðar" tii þess að nokk-
uð væri eftir af þeim!
★
En hvað er þá langt síðan við íslend-
ingar fórum að veiða á stöng? Flestir
mundu sennilega svara þeirri spurningu
á þá leið, að við hefðum lært það af
Englendingum þegar þeir fóru að koma
hingað til laxveiða á síðari hluta 19.
aldar. Það mun vera rétt, að Englend-
ingar hafi notað hér fyrstir manna þau
veiðitæki, sem nú tíðkast, og kennt
nokkrum íslendingum meðferð þeirra,
en það sannar ekki að stangaveiði liafi
aldrei verið iðkuð hér áður í einhverri
mynd.
6
í fornsögum okkar eru ýmis orðatil-
tæki, sem benda mjög til þess, að stanga-
veiði hafi verið iðkuð hér þegar á sögu-
öld — og nieira að segja hin göfugasta
grein hennar, fluguveiðin.
í ræðu, sem Gunnar J. Möller flutti
á árshátíð S.V.F.R. fyrir nokkrum árurn,
kom hann að þessu efni og benti á nokk-
ur dæmi þessari skoðun til stuðnings.
Komst hann m. a. að orði á þessa leið:
„Ég hélt til skannns tíma, og þið liafið
sennilega öll lialdið það líka, að Eng-
lendingar hefðu kennt okkur að veiða
á stöng. . . . En ni't hef ég gert merkilega
uppgötvun. Síðustu tín árin hef ég haft
lítinn tíma tii að iesa annað en Veiði-
manninn og Field & Stream og svo auð-
\itað Walton og nú síðast Blöndal —
annars hefði þetta runnið upp lyrir mér
löngu fyrr. En nú undanfarið hef ég
verið að rifja upp Islendingasögurnar,
og þar blátt áfram úir og grúir af sönn-
unum fyrir því, að stangveiðar hafi verið
stundaðar hér þegar á söguöld. hað er
nú t. d. sagan utn Hrafna-Flóka. Um
liann er það vitað, að fyrra sumarið, sem
hann var hér — og þá vestur á Vatnsfirði
— gleymdi hann sér svo gersamlega við
veiðar, að ekkert varð úr heyskap og allt
kvikfé hans drapst um veturinn. Það sér
nú hver heilvita rnaður, að ekki liefði
Flóki gleymt sér svona við að draga
þorsk eða veiða grásleppu. Hitt skiljum
við miklu betur, að hann hafi — eins og
máske finnast dæmi um nú á tímum
líka —■ vanrækt nauðsynleg störf vegna
laxveiða!
Þá segir frá því í Laxdælu, að þegar
þeir Björn austræni og Helgi bjólan
voru að reyna að draga föður sinn, Ketil
gamla flatnef, með sér til íslands, þá
VEinlMAÐURINN