Veiðimaðurinn - 01.12.1989, Síða 20

göngur, nema hafa grundvallarupplýs-
ingar um þá þætti, sem skipta máli fyrir
viðurværi laxins í sjónum. Einnig er oft
erfitt að átta sig á því, hvort það eru skilyrði
næst landinu, sem skipta meginmáli, eða
hvort vandamálin eru úti á víðáttum
Atlantshafsins. Er þá oft nauðsynlegt að
bera saman göngur hjá okkur og í ná-
grannalöndunum. Eins getur árangur út-
hafsveiða á laxi sagt sína sögu.
Auk þeirra þátta sem snerta rýrar eða
góðar heimtur virðist vera mjög flókið
samspil á milli stærðar á smálaxi og hlut-
falli kynja og kynþroska á fyrsta ári. Hlut-
föllin milli smálax og stórlax eru mjög
breytileg og tengjast mjög umhverfis-
þáttum og skilyrðum í sjó.
Þessar upplýsingar hafa oft ekki legið
nægilega ljóst fyrir í tengslum við laxveið-
ina, þar eð stærðarmörk á milli stórra smá-
laxa og smárra tveggja ára laxa eru oft óljós,
en með tilkomu hafbeitarstöðvanna, sem
merkja mikið af laxi, hefur oft verið mun
auðveldara að fá greinargóða hugmynd um
það sem skeði, þó oft sé ekki hægt að benda
á þann umhverfis- og/eða fæðuþátt, sem
brugðist hefur.
I þessu spjalli ætla ég að draga fram
megindrætti veiðinnar á síðasta sumri,
samanborið við meðaltal undanfarinna ára,
en því til viðbótar langar mig að ræða
nokkuð um þær upplýsingar, sem fengist
hafa í hafbeitarstöðvum á vestanverðu
landinu, sem gefa mikilvægar vísbending-
ar um það sem skeður, þegar miklar breyt-
ingar verða á afkomu laxins í sjónum.
Þessar upplýsingar má síðan nota til að
setja upp einfalt líkan, sem sýnir samband-
ið á milli sjávarástands, fjölda sem lifir af
sjávardvölina, stærðar við kynþroska og
kynþroskaaldurs. Síðan má setja einstök
sumur inn í líkanið og sjá hvernig þau falla
að því.
Veiðin 1989
Tafla 1 sýnir stangaveiðina 1988og 1989
ásamt meðaltali undanfarinna 15 ára.
Fram kemur að veiðin í Reykjaneskjör-
dæmi var nokkuð yfir þessu meðaltali en
20-30% undir því á Vesturlandi og Norð-
urlandi vestra, þar sem veiðin byggir veru-
lega á smálaxi, sem brást illilega. A Norð-
urlandi eystra en þó einkum á Austurlandi
var ástandið nokkru betra, enda mun meira
af tveggja ára laxi í afla. A Suðurlandi
var ástand síst verra en á síðasta ári, sem
Veiðin Veiðin Meðalveiði Frávik frá
Landshluti * 1988 1989 1974-88 meðalveiði
Reykjanes 7.878 4.773 4.070 +15%
Vesturland 16.282 9.994 12.972 -23%
Vestfirðir 1.070 653 838 -22%
Norðurland vestra 9.589 4.976 7.771 -36%
Norðurland eystra 3.762 2.711 3.387 -20%
Austurland 2.740 2.103 2.130 - 1%
Suðurland 1.122 816 908 -10%
Alls 42.433 26.026 32.148 -19%
* Skipting landshluta fer saman við kjördæmaskiptingu
Tafla 1. Stangaveiði úr
þeim ám, sem bráðabirgða-
tölur lágu fyrir um í októ-
ber 1989. Einnig sést veiðin
úr sömu ám 1988 og meðal-
veiði í þeim á árunum
1974-1988.
18
VEIÐIMAÐURINN