AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.12.1999, Blaðsíða 56

útvötnun stefnumiða í meðferð sveitarstjórna á
skipulagstillögum eða hitt að sveitarstjórnir setja
sig lítið inn í málið fyrir staðfestingu svæðisskipu-
lagsins og fara svo fram á breytingar um leið og á
reynir.
í svæðisskipulagi er snert á fjölmörgum þáttum
sem varða umhverfi og lífskjör íbúanna. Þess
vegna er mikilvægt að vinnu við gerð svæðis-
skipulags sé stjórnað af kjörnum fulltrúum í sveit-
arstjórnum frekar en embættismönnum. Framlag
tæknimanna sveitarfélaga og annarra embættis-
manna er að sjálfsögðu mikilvægt og nauðsynlegt,
en stýringin og öll ákvarðanataka þarf að vera í
höndum pólitískt kjörinna fulltrúa.
Eðli skipulagsáætlana er að þær leysa ekki
nema hugsanlega þau vandamál sem samstaða
er um að ætla þeim að leysa.
Svæðisskipulag hefur takmarkað gildi ef hlutað-
eigandi sveitarfélög eru ekki tilbúin til að fram-
kvæma það. Stefnan sem mörkuð er í svæðis-
skipulagi höfuðborgarsvæðisins og þær ákvarð-
anir sem eru teknar eru afdrifaríkar og varða
verulega hagsmuni. Það er því sérlega mikilvægt
að ákveðið sé fyrirfram hversu langt eigi að ganga
í stefnumörkun og að fylgt sé markaðri stefnu.
Þegar lokið er við gerð svæðisskipulags, kynn-
ingu þess og auglýsingu og það hefur verið
samþykkt sendir Skipulagsstofnun það til stað-
festingar umhverfisráðherra. Þegar svæðisskipu-
lag hefur öðlast gildi verður ekki frá því vikið í ein-
stökum sveitarfélögum. Því þarf öllum sveitar-
stjórnum að vera Ijóst hvað í raun felst í staðfest-
ingunni, hvaða bindingar hún hefur í för með sér
og hvaða svigrúm sé til staðar innan ramma stað-
fests svæðisskipulags.
Sú stefna sem mörkuð er í svæðisskipulaginu
þarf að skila sér í aðalskipulagsáætlanir sveitar-
félaganna þar sem nánari úrvinnsla og útfærsla á
sér stað. Rammi svæðisskipulagsins þarf að vera
það rúmur að sveitarfélögin hafi hæfilegt svigrúm
innan hans.
Að afloknum sveitarstjórnarkosningum meta
sveitarstjórnir hvort þörf sé á endurskoðun svæð-
isskipulagsins. Meti sveitarfélögin það svo að end-
urskoða þurfi svæðisskipulagið fer um málsmeð-
ferð eins að um nýtt svæðisskipulag sé að ræða.
Leiði áform eins eða fleiri sveitarfélaga til þess að
gera þurfi verulegar breytingar á svæðisskipu-
laginu fer einnig um málsmeðferð eins og um nýtt
skipulag væri að ræða. Minniháttar breytingar er
hins vegar hægt að gera án þess að fylgja öllu
ferlinu.
Svæðisskipulag fyrir höfuðborgarsvæðið verður
ekki gert í eitt skipti fyrir öll frekar en fyrir önnur
svæði.
Á höfuðborgarsvæðinu er sérlega mikilvægt að
um virka áætlun sé að ræða þar sem stöðugt er
fylgst með framvindu þess og hugsanlegum
breyttum forsendum. Ekki er nægjanlegt að hvert
sveitarfélag fylgist með þeim breytingum sem
verða innan marka þess. Áður en samvinnunefnd-
in samþykkir fyrir sitt leyti svæðisskipulag höfuð-
borgarsvæðisins þarf að vera búið að ákveða
hverjum verði falin varðveisla gagna og umsjón
með sívinnslu svæðisskipulagsins. Ef það er ekki
gert er hætta á að fyrir þessu nýja svæðisskipu-
lagi, sem miklar vonir eru bundnar við, fari eins og
fyrri tilraunum. ■
54