AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.12.1999, Blaðsíða 38

Höfuðborgarsvæðið:
Fjariægðir frá miðpunkti íbúadreifingar
og stærðarflokkun helstu þjónustukjarna
Unnið á Gagnavinnsludeild - LUKR í ARC/INFO með gögnum úr Landupplýsingarkerfi Reykjavíkur LUKR 23/1 1/1999
Mynd 5. Kortið sýnir grundvallaratriði varðandi vistvæna byggðaþróun á höfuð-
borgarsvæðinu, sem byggist á því að takmarka útþenslu byggðar út frá miðpunkti
íbúadreifingar og leggja áherslu á uppbyggingu umhverfis þjónustukjarna og megin-
samgönguæðar þar sem fullt tillit væri tekið til almenningssamgangna. Sem dæmi
um viðmiðun um dreifingu byggðar mætti setja það markmið að á næstu 20 árum
yrðu 90% af nýbyggingum innan við 8 km frá miðpunkti íbúadreifingar.
nýta sér margs konar þjónustu innan borgarmarka
og vinna þar hluta vinnuvikunnar. Þessi þróun er í
rauninni þegar hafin sem sjá má m.a. á auglýsing-
um Vatnsleysustrandarhrepps á byggingalóðum.
Það er því nauðsynlegt að taka upp samráð við
grannsveitarfélög höfuðborgarsvæðisins sem og
aðila ríkisvaldsins sem fara með byggðamál. Að
sjálfsögðu þarf og að huga að samræmdri stefnu
höfuðborgarsvæðisins með hliðsjón af stefnu
borgarsvæða í nágrannalöndum, meta hver séu
sérkenni og sóknarfæri svæðisins og hvernig
höfuðborg við viljum skapa. Nú á haustþingi var
lögð fram þingsályktunartillaga um að unnið verði
svæðisskipulag fyrir suðvesturhluta landsins þ.e.
frá Borgarbyggð að Árborgarsvæði og Reykja-
nesbæ.
KJARNAR, ATHAFNA-
SVÆOI 06 ÞJONUSTA
Þegar þetta er ritað liggja
ekki fyrir tillögur um ný athafna-
svæði eða hvernig blöndun at-
hafna- og íbúðasvæða gæti
orðið í framtíðinni. Aftur á móti
liggja fyrir tillögur um flokkun
þjónustukjarna og spennandi til-
lögur um þétta kjarna íbúða og
atvinnustarfsemi, svo kallaða
„akkeriskjarna", í útjaðri byggð-
arinnar, sem þarf að útfæra bet-
ur með raunhæfum dæmum.
Tillögur um þjónustukjarnana
byggjast aðallega á núverandi
verslunarkjörnum, en einnig
þarf að gera ráð fyrir miklu af
íbúðum, almennri skrifstofu-
starfsemi og einkaþjónustu í og
umhverfis kjarnana sem og nýj-
um stórum athafnasvæðum. Þá
þarf að gera ráð fyrir stöðum
fyrir upplýsingaiðnað og rann-
sóknir, þ.e. þekkingarkjarna.
Almennt séð þarf að gera
betur grein fyrir uppbyggingu at-
hafnahverfa meðfram helstu
samgönguæðum og stórum
framtíðarathafnasvæðum, t.d. í
tengslum við hafnir á svæðinu.
Eins þarf að gera ráð fyrir svæð-
um undir grófari iðnað. Án efa
dreifast svo kölluð sérhæfð störf
meira um borgarsvæðið en tillög-
urnar gera ráð fyrir.
Lítið hefur verið fjallað um líklega þróun í
þjónustu bæði einka- og opinberra aðila, t.d.
hvaða áhrif sívaxandi rafræn viðskipti hafa á
ferðavenjur og staðsetningaóskir og einnig hvaða
áhrif aukið samstarf sveitarfélaga í þjónustu eða
aukin einkavæðing slíkrar þjónustu hefur á land-
rýmisþarfir. Almenn velferðarmál íbúa eru mála-
flokkur sem lítið er komið inn á í tillögugerðinni til
þessa.
LOKAORÐ
í þessari greinargerð hef ég reynt að draga
saman upplýsingar um sérstöðu höfuðborgar-
svæðisins, m.a. hvað varðar skort á vitneskju um
borgarsamfélagið sem er svo mikilvægt varðandi
36