AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.09.2003, Qupperneq 49

Ljósmyndir/ Photos Heikkenen+Komonen
Arkitektúr,sem verður til úr þvi
aðstöðu þar sem þeir gætu hvílt
sig og matreitt. Arkitektarnir
ákváðu að raða hinum ýmsum
sjúkradeildum niður í ferhyrnda
byggingu en milli þeirra voru opn-
ar verandir. Þakið sameinaði
lengjuna en það var lagt 3 mm
þykkum leirflísum úr álíka moldar-
blöndu og byggingin nema hér
var trefjagleri bætt við. Fyrir að-
standendur hönnuðu arkitektarnir
hefðbundna hringlaga kofa með
stráþökum en rafmagn fyrir
læknaþjónustuna og kælingu á
læknaáhöldum var fengið með
sólarplötum. Ári síðar bað Eila
Kivekás arkitektana um að hanna
lítið hús fyrir sig með tveimur
gestaherbergjum þar sem hún
gæti dvalið hluta úr árinu og tekið
þátt í starfsemi félagsins. Arkitekt-
arnir kusu sama byggingarefnið
fyrir heimili Eilu, sem var staðsett
á hæð í útjaðri Mali. Til þess að
ná fram svala og náttúrlegri loft-
ræstingu fyrir bæði herbergin og
byggingarefnin, voru frumþættirnir
þeir sömu og í heilsugæslustöð-
inni. Hvert herbergi var hugsað
sem einstök eining og var þeim
raðað í röð samhliða hlíðinni með
veröndum á milli þeirra en þakið
sameinaði ólíkar vistarverurnar.
Svo virtist sem allt húsið andaði
að sér loftslaginu: veggirnir og
þunnar leirflísarnar á þakinu voru
gerðar úr efnabundinni moldar-
blöndunni, gólfið var gert úr hand-
gerðum leirflísum eftir konur sem
unnu við leirmunagerð, austurhlið-
in var gerð úr fléttuðum bambus,
garðurinn til vesturs var hlaðinn
steinveggjum og gróðursettur
ávaxtatrjám og blómstrandi runn-
um og allar verandirnar opnuðust
til vesturs út að fjallahringnum við
sjónarrönd. Indigo félagið jók
starfsemi sína og Mikko Heikk-
enen og Markku Komonen voru
beðnir um að hanna fleiri bygg-
ingar: tvær grunnskólabyggingar
árið 1997 og skóla fyrir kjúklinga-
ræktun ári síðar, sem reyndist sá
fyrsti sinnar tegundar í Gíneu.
Vegna staðhátta mótuðu arkitekt-
arnir nýja húsagerð fyrir skólana,
hefðbundna en væri jafnframt
sveigjanleg og gæti staðið í mis-
munandi landslagi og byggð úr
Fyrír aðstandendur sjúklinganna hönnuðu arkitektarnir hefðbundna hringlaga kofa með
stráþökum. / For the patients’ relatives, the architects designed traditional round
cottages with straw roofs.
hátt verð og slæma einangrun.
Viðurkenndasta og
ákjósanlegasta byggingarefnið var
án efa efnabundnir moldarklossar,
þeir bæði kældu bygginguna á
daginn og héldu hitavarmanum
yfir nóttina. Moldin var líka að-
gengileg nærri alls staðar og
menn kunnu vel til verka. Blandan
er gerð úr mold sem bætt er með
2% af sementi sem bindiefni til
þess að ná réttu rakastigi. Síðan
eru klossarnir handpressaðir og
þjappaðir saman en sú með-
höndlun þarfnast góðrar verk-
kunnáttu og nákvæmrar bygging-
artækni því þeir eru viðkvæmir
fyrir bjögun og vandavinna að
skera þá til. Með þessa þekkingu
í farteskinu tókust Heikkenen og
Komonen á við fyrsta verkefnið,
árið 1994, að hanna heilsugæslu-
stöð með mæðradeild, í bænum
Mali í Gíneu. Þeir settu sér sem
skilyrði að hanna bæði vistvænt
og heimilislegt umhverfi og not-
uðu því byggingarefni fengið á
staðnum, nefnilega moldarkloss-
ana. Mikill hluti þeirra 2000 sjúkl-
inga, sem heilsugæslustöðin
þjónaði, kom langt að í fylgd að-
standenda, sem líka þörfnuðust
47