Bændablaðið - 23.02.2023, Blaðsíða 30

30 Bændablaðið | Fimmtudagur 23. febrúar 2023
Elínborg Erla Ásgeirsdóttir keypti
fyrir nokkrum árum eyðijörðina
Breiðargerði í Skagafirði í þeim
tilgangi að rækta þar lífrænt
vottað grænmeti.
Hún fór í gegnum aðlögunarferli
að lífrænum framleiðsluháttum með
stuðningi Matvælastofnunar og
fékk lífræna vottun á land sitt og
grænmeti árið 2021.
Hún hefur unnið hægt og bítandi
að vöruþróun og markaðsmálum –
og innan skamms verður hægt að
eiga milliliðalaus viðskipti við hana
í gegnum vefverslun Breiðargerðis.
Elínborg er einyrki í Breiðargerði,
en alin upp á nágrannabænum Hól
þar sem stunduð var sauðfjárrækt.
Hún hafði takmarkaðan áhuga á
þeim búskap en þeim mun meiri
áhuga á allri ræktun og gróðri. Hún
byrjaði á því að rækta gulrætur –
í margvíslegum litbrigðum – sem
hafa verið hennar aðaltegund, en
áhugann á þeim fékk hún þegar
hún vann við gulrótarupptöku hjá
Akurseli í Öxarfirði. Síðan hafa
fleiri grænmetistegundir bæst við
og gjarnan sérstaklega litríkar,
eins og blómkál, brokkólí, hvítkál,
grænkál, toppkál og kóralkál
(romanesco).
Kláraði Garðyrkjuskólann
á aðlögunartímanum
Aðlögunartímabil fyrir lífræna
útiræktun á einæru grænmeti eru
tvö ár. Á þeim tíma náði Elínborg
að klára garðyrkjunámið við
Garðyrkjuskólann á Reykjum, sem
hún stundaði í fjarnámi um fjögurra
ára skeið. Hún segir að það tímabil
hafi verið lærdómsríkt að mörgu
leyti því það taki tíma að átta sig á
hvernig best sé að gera hlutina. Til
dæmis hafi hún þurft að finna út úr
hvaða áburðarefni virkuðu best og
hvernig best sé að haga sáðskiptum.
Hún útskrifaðist frá Reykjum
vorið 2020 af braut garðyrkju-
framleiðslu með áherslu á lífræna
ræktun matjurta.
Úrvinnsla og vöruþróun
Á síðustu misserum hefur Elínborg
haslað sér völl sem úrvinnsluaðili
úr lífrænt vottaða grænmeti sínu –
og er með áhugaverða vöruþróun
í gangi. Hún fékk styrk frá
Uppbyggingarsjóði Norðurlands
vestra til markaðssetningar sem
hefur gert henni kleift að opna
vef (breidargerdi.com) og á næstu
vikum verður þar orðin virk
vefverslun þar sem matgæðingar
um allt land geta keypt sér matvörur
úr vöruþróun Elínborgar. Á vefnum
má einnig finna mataruppskriftir og
hugmyndir að notkun á vörunum frá
garðyrkjubýlinu.
Elínborg hefur bætt við sig
ræktunartegundum jafnt og þétt,
nú síðast hindberjum. „Síðasta
sumar fékk ég fyrstu uppskeru af
hindberjum, en þau eru reyndar
ekki komin með lífræna vottun. Það
orsakast af því að ég keypti plöntur
sem ekki voru lífrænt vottaðar og
fjölærar plöntur þurfa þrjú ár í
aðlögun áður en þær teljast lífrænar.
Hindberin fóru í verslanir í
Varmahlíð og á Sauðárkróki og
fengu góðar móttökur, sem er
auðvitað mjög skemmtilegt.“
Sjálfsafgreiðslukofi við veginn
„Síðasta haust setti ég upp
sjálfsafgreiðslu niðri við veg, í
timburkofa þar sem fólk getur
nálgast vörur frá mér og greitt
fyrir annaðhvort með því að setja
pening í bauk á staðnum eða með
millifærslu. Þetta mæltist
líka vel fyrir og var opið
fram að fyrstu alvöru
frostum, og verður síðan
opnað aftur næsta vor,“
segir Elínborg.
Hún stefnir á að hafa
þessa þjónustu opna yfir
aðaluppskerutímann, en
lokað á veturna.
Góð nýting
allra afurða
Að sögn Elín-
borgar leggur hún
mikið upp úr góðri
nýtingu á öllum
sínum afurðum.
„Ég er þegar að
framleiða nokkrar vörur þar sem
uppistaðan er svokallað annars
flokks grænmeti, grænmeti sem
einhverra hluta vegna er ekki hægt
að selja á fullu verði.
Ég byrjaði að þróa vörur árið
2019 og er búin að prófa ýmislegt.
Þær vörur sem ég er ánægðust með
úr þeirri vöruþróun og hef framleitt
mest af eru gulrótachutney, rófu-
chutney og grænkálssalt. Sumt geri
ég reglulega en í minna upplagi, til
dæmis kryddað krækiberjahlaup
og vallhumalshlaup, og svo fellur
kannski til hráefni sem hefur ekki
verið til áður og þá reyni ég að
finna því farveg. Til dæmis gerði
ég bæði sellerísalt og hindberjasalt
í fyrsta skipti síðasta haust sem
ég geri ráð fyrir að halda áfram
að framleiða.“
Prófar sig áfram með tilbúna
grænmetisrétti
Núna í vetur hefur hún svo
haldið áfram vöruþróun,
þökk sé styrknum frá
Uppbyggingarsjóði Norður-
lands vestra. „Núna er ég að
prófa mig áfram með öðruvísi
vörur en áður, alls konar tilbúna
grænmetisrétti og svo er ég líka
að prófa að þurrka afurðir og
skoða notkunarmöguleika þar.
Í þessari vöruþróun er ég
aðallega að
vinna með alls
konar kál, bæði
útlitsgallað og
afskurð, og
síðan rófur og
gulrætur.
Þetta er allt
á frekar miklu
tilraunastigi enn
LÍF&STARF
Midea Varmadæla
Arctic Series
- Loft í vatn -
Nýtt útlit - tekur lítið gólfpláss
Innbyggður neystluvatnstankur
Wifi tenging - hægt að stjórna og fylgjast
með úr snjalltæki
Hafðu samband við okkur og við
finnum réttu dæluna fyrir þig
Frábær verð
Umhverfisvænn
kælimiðill
Allt að 80% orkusparnaður
www.kaelitaekni.is
Rófur í þurrkun og grænkálssalt í staukum.
Breiðargerði í Skagafirði:
Aukinn kraftur í úrvinnslu og markaðs-
setningu á lífrænt vottuðu grænmeti
Elínborg Erla Ásgeirsdóttir í Breiðargerði. Myndir / Aðsendar

Sigurður Már
Harðarson
smh@bondi.is
Sjálfsafgreiðslukofinn þar sem fólk getur nálgast vörur frá Breiðargerði.