Bændablaðið - 23.02.2023, Blaðsíða 55

55Bændablaðið | Fimmtudagur 23. febrúar 2023
en eru blekktir til að kaupa innfluttar
vörur í skjóli gráa svæðisins í lögum
um upprunamerkingar.
Lögum sem þeim er fullljóst að
verður ekki breytt og eru bundin
EES samningnum. Auðvitað fylgir
kostnaður nýjum merkingum, en
á móti löngu sannaður ávinningur
þúsunda fordæma erlendis frá
og í viðhorfi neytenda til afurða
íslenskra bænda.
Bændur fá ekki nákvæmar
upplýsingar um rekstur einstakra
deilda í fyrirtækjum sínum, geta ekki
haft upplýstar skoðanir á störfum
stjórnarmanna og stjórnenda í eigin
félögum. Árið 2023 vita eigendur t.d.
ekki hver framlegð er í slátrun annars
vegar og svo kjötvinnslu innan sömu
fyrirtækja. En stjórnendur segja
sama brandarann á fundum ár eftir
ár. „Slök afkoma sláturhlutans“ er
ástæða þess að verð til bænda er
lélegt. Það virðist ekki henta að
eigendur viti of mikið. Hverjir ætla
að heyra sama uppistandið ár eftir ár
þar til enginn situr lengur í salnum?
Stjórnendur sem fá sín laun frá
bændum taka einfaldlega þátt með
kerfisbundnum hætti í að skerða hlut
bænda í markaðshlutdeild, framlegð
og sverta ímynd íslensks landbúnaðar.
Í opinberri umræðu halda stjórnendur
bændum og samtökum þeirra nærri til
að skapa sér skjól, t.d. í umræðu um
tollamál. En snúa svo bakhlutanum
að bændum með sinni framgöngu
þegar þeim hentar. Þeir hafa komist
upp með það lengi, og sjá ekkert
athugavert við framferðið.
Enda launatékkinn ekki tengdur
afurðaverði, sem bændur vilja
endalaust ræða, sem er auðvitað
ósköp þreytandi þegar menn hafa
öðrum og mikilvægari hnöppum
að hneppa.
Grafið undan eigendum
afurðastöðva
Sinnuleysi fyrir framtíð íslenskra
bænda er því miður raunin,
ábendingar bænda, vinna starfs-
manna þeirra, markaðsrannsóknir og
skýrslur óháðra sérfræðinga hagga
ekki afstöðu stjórnenda, sem alltaf
vita betur!
Með „spægipylsuaðferðinni“ eru
bændur sneiddir niður, bú fyrir bú,
fjölskyldu fyrir fjölskyldu.
Stærsta fyrirtækið í sauðfjár-
og nautgripaslátrun og úrvinnslu
sl. áratugi, sinnir t.d. engri
markaðssetningu á smásölumarkaði
fyrir sitt lamba- og nautakjöt, afurða
sem 99% landsmanna neyta. En
fyrirtækið og dótturfélög þess nýta
neytendamarkaðssetningu þegar
kemur að öðrum vöruflokkum og
hakar fagmannlega í öll boxin.
Einnig í sölu rekstrarvöru til bænda,
sem telja um 1% þjóðarinnar. Jú,
99+1 eru enn 100, en samt gengur
dæmið bara alls ekki upp?
Öllu snúið á hvolf
Um 3.000 starfandi bændur eru í
landinu, markaðshlutdeild dregst
stöðugt saman, meðalaldur afar
hár og óvissa um rekstrarskilyrði
og framtíðarstefnu stjórnvalda
viðvarandi. Það hvetur ekki ungt
fólk áfram í ákvörðun um að verða
bændur.
Nokkrir starfsmenn bænda,
teljandi á fingrum annarrar handar,
virðast ekki líta á hlutverk sitt að
gæta hagsmuna vinnuveitenda sinna.
Starfsmenn sem hafa löngu
gleymt til hvers þeir voru ráðnir
geta valdið vinnuveitendum sínum
óbætanlegum skaða.
Vilja afurðastöðvar gera þetta eða
hitt? spyrja bændur, og eiga þá við
starfsmenn sína. Þegar spurningin
ætti að vera; vil ég ásamt hinum
eigendum fyrirtækisins breyta þessu
eða hinu?
Hvenær ætla bændur að spyrja
sína starfsmenn; fyrir hvern ert þú
eiginlega að vinna?
Hafliði Halldórsson,
framkvæmdastjóri Icelandic Lamb
Að undanförnu hefur verið
nokkur umræða um lausagöngu
búfjár. Þess misskilnings virðist
gæta í umræðunni að lögum hafi
verið breytt með setningu laga
um búfjárhald árið 2002, nú lög
38/2013. Svo var ekki.
Í þeim lögum
felst eingöngu
heimild sveitar-
stjórna og land-
eigenda til banns
við lausagöngu
b ú f j á r á
á k v e ð n u m
svæðum. Lög um
fjallskil og
a f r é t t a r -
mál efni nr. 6/1986 segja hins vegar
til um hvar búfé á að vera. Þetta er
augljóst og blasir við ef löggjöfin
er lesin í samhengi. Þetta staðfesti
umboðsmaður Alþingis með
áliti sínu frá því í október sl. og
dómsmálaráðuneytið með úrskurði
sínum frá því í janúar sl. Lögin um
fjallskil og afréttarmálefni hafa
verið nánast óbreytt í núverandi
mynd frá árinu 1969 en byggja á
aldagömlum grunni.
Þá virðist einnig gæta mis-
skilnings um merkingu hugtaksins
„lausaganga búfjár“.
Hugtakið er skilgreint í 7. tl. 3.
gr. laga nr. 38/2013 um búfjárhald
og er svohljóðandi: „Lausaganga
er þegar búfé getur gengið í annars
manns land í óleyfi.“ Þannig fellst
ekki í lausagöngu heimild til að beita
búfé í annars manns land eins og
sumir virðast telja heldur aðeins að
búfé þarf ekki að vera í girðingum.
Búfjáreigendur bera engu að síður
ábyrgð á að búfé þeirra sé þar sem það
á að vera þótt lausaganga sé heimil.
Þurfa þeir að sjálfsögðu leyfi eigi
það að vera í annarra manna löndum.
Gangi búfé í annarra manna lönd skv.
framansögðu ber sveitarstjórn og eftir
atvikum lögreglu að sjá til þess að því
sé komið þangað sem það á að vera á
kostnað eigenda óski landeigandi þess.
Réttur landeigenda að þessu
leyti byggir á almennum reglum
eignarréttar og er varinn af
stjórnarskrá. Verður honum
hvorki haggað af ráðuneytum né
sveitarstjórnum.
Þannig eru réttindi og skyldur
búfjáreigenda hvað þetta varðar
vel skilgreind í lögum. Séu þessar
einföldu og skýru lagareglur virtar
ættu flestir að geta vel við unað.
Pétur Kristinsson,
lögmaður.
Athugasemd vegna umræðu
um lausagöngu búfjár
Pétur Kristinsson.
Bændablaðið kemur næst út
9. mars
Skógræktin leitar að öugu starfsfólki til að vinna að uppbygg-
ingu skógarauðlindar á Íslandi, vernd og friðun skóga og til að
ea hagrænan, umhverslegan og samfélagslegan ávinning
af sjálfbærri nýtingu skóga. Leitað er að skógræktarráðgjafa í
starfstöð Skógræktarinnar í Hvammi, Skorradal. Æskilegt er að
umsækjandi geti hað störf sem fyrst. Sótt er um starð á
Starfatorgi. Umsóknarfrestur er til 6. mars.
Helstu verkefni og ábyrgð:
• Áætlanagerð og ráðgjöf
• Grunnkortlagning, gerð ræktunar- og umhirðuáætlana, kennsla á
grunnnámskeiðum fyrir skógarbændur
• Gæðaúttektir og árangursmat framkvæmda
• Önnur tilfallandi verkefni
Hæfniskröfur:
• Háskólagráða í skógfræði er nauðsynleg
• Skipulag, frumkvæði og sjálfstæði í vinnubrögðum
• Jákvæðni og hæfni í mannlegum samskiptum
• Færni í að koma upplýsingum frá sér í ræðu og riti á íslensku og ensku
• Færni í notkun Office-hugbúnaðar
• Færni í notkun ArcGIS-hugbúnaðar er æskileg
• Reynsla af verkefnastjórn, ráðgjöf og áætlanagerð er æskileg
• Reynsla af skógrækt og skógarvinnu er æskileg
Viltu taka þátt í grænni framtíð?
Skógræktin er með starfstöðvar í öllum landshlutum. Í Hvammi Skorradal er aðsetur
skógarvarðarins á Vesturlandi og starfsmanna hans sem sinna þjóðskógunum í
landshlutanum. Þar eru einnig skrifstofur skógræktarráðgjafa sem sinna Vesturlandi.
Laun samkvæmt gildandi kjarasamningi sem fjármála- og efnahagsráðherra og
viðkomandi stéttarfélag hafa gert.
Nánari upplýsingar um störn er að nna á Starfatorgi og á vef Skógræktarinnar, skogur.is/atvinna.
Markmið Skógræktarinnar er að stofnunin sé eftirsóttur vinnustaður fyrir starfsfólk með fjölbreytta menntun og bakgrunn, starfsfólki
búin góð vinnuaðstaða, greiður aðgangur að upplýsingum og fjölbreyttir möguleikar á símenntun sem stuðli að starfsþróun og
verðmætasköpun innan Skógræktarinnar og alls skógræktargeirans.
Skógræktin hefur hlotið jafnlaunavottun, innleitt styttingu vinnuvikunnar og græn skref í ríkisrekstri. Þá hefur stofnunin sett sér umhvers-
og loftslagsáætlun með tímasettum markmiðum ásamt áætlunum um réttindi, vernd og ábyrgð starfsfólks, s.s. áætlanir um áreitni og
einelti ásamt viðbrögðum við slíku.
SKÓGRÆKTARRÁÐGJAFI
VESTURLANDI
NÁNAR Á
skogur.is/atvinna
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
Viltu taka þátt í grænni framtíð - Skógræktarráðgjafi Vesturlandi BBL feb2023.pdf 1 15.2.2023 14:37:46