Jökull


Jökull - 01.01.2019, Síða 38

Jökull - 01.01.2019, Síða 38
Historical accounts of pre-eruption seismicity in Iceland more related to that of the volcanoes of the volcanic flank zone to the south. In addition to the variable tec- tonic position of the volcanoes there is also a variable environment in which the eruptions take place. An eruption that would be effusive under subaerial condi- tions, may turn out explosive if the volcano is covered by a glacier or is in an oceanic environment off the coast. The high frequency of eruptions and variability in the expression of the volcanism make Iceland a pre- ferred area for the study of volcanic phenomena. For the local population it is of high interest to monitor the volcanoes with the ultimate goal to forecast their activity and issue warnings of impending eruptions. Einarsson (2018) investigated the relationship be- tween eruptions and precursory seismic activity for Icelandic eruptions during recent decades for which instrumental data are available. All eruptions since the early seventies were shown to have detectable short- term seismic precursors. Furthermore, it was docu- mented that in 2/3 of all cases the precursory activity was detected soon enough to issue a warning to the public before the eruption started. In the present paper an attempt is made to extend the study to a time period where monitoring was entirely based on visual obser- vations rather than instrumental monitoring we know today, and compile all cases of documented precur- sory seismic activity. The paper includes all known cases of premonitory seismicity of eruptions of Katla and Öræfajökull. These volcanoes have not erupted within the time of instrumental coverage, so no in- strumental data are available so far. DATA Thoroddsen (1899, 1925) continued the compila- tion of Hannes Finnsson and other authors of earth- quakes and volcanic activity during Historical time in Iceland (since the ninth century) as documented in written form. A good part of his work was based on historic annals, some of which are now accessi- ble on the internet (https://ia601406.us.archive.org/- 14/items/slenzkirannlars00sigugoog/slenzkirannlars- 00sigugoog.pdf). Thorarinsson (1967, 1975) revised some of his compilations and emphasized that the historical reliability of the different annals is very var- ied. Contemporary, or nearly contemporary annals are most valuable, whereas annals written long after the events are notoriously unreliable. The descrip- tions of eruptions in old annals are often quite cryptic and subject to interpretation. The written documents must be re-interpreted in light of new understanding of the activity of the volcanoes gained by continuing research. Therefore, in this paper, where appropriate the original Icelandic text is repeated for the benefit of later researchers who might want to test alternative interpretations. A few of these cases were pointed out by Björnsson and Einarsson (1981). For obvious reasons most of the documented cases are related to activity of the most active volcanoes, Katla and Hekla. The two other members of this class of very active volcanoes, Grímsvötn and Bárð- arbunga, are hardly mentioned in the documents be- cause of their very remote locations in the interior of Iceland. Major rifting episodes are documented, like those of the Krafla activity 1724–1746 in the North- ern Volcanic Zone (Sæmundsson, 1726) and the Laki eruption of 1783–1784 in the Eastern Volcanic Zone (e.g., Steingrímsson, 1788). The Reykjanes Penin- sula Oblique Rift went through an active phase that lasted about three centuries and ended in 1240 CE (Sæmundsson and Sigurgeirsson, 2013). Very few documents mention this activity and little is known about the course of events. No volcanic activity is known there since then. Similarly, the only major vol- canic event known in the Western Volcanic Zone, the Hallmundarhraun eruption, took place in early His- torical times (Jóhannesson, 1989) and is hardly men- tioned in written documents. DOCUMENTED CASES OF EARTHQUAKES ASSOCIATED WITH ERUPTIONS Katla Katla is one of the most frequently erupting volca- noes in Iceland. The central volcano is partly covered by the Mýrdalsjökull glacier (Björnsson et al., 2000) and the 700 m deep caldera is filled to the rim with ice (Figure 2). Eruptions in Historical times have been basaltic and have occurred within the caldera. They have therefore been accompanied by massive JÖKULL No. 69, 2019 37
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161

x

Jökull

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.