Jökull


Jökull - 01.01.2019, Síða 50

Jökull - 01.01.2019, Síða 50
Historical accounts of pre-eruption seismicity in Iceland for the several decades of seismic monitoring (e.g., Einarsson, 1991a; Einarsson and Brandsdóttir, 2000; Jakobsdóttir, 2008; Jónsdóttir et al., 2007). Hekla, on the other hand, is seismically very quiet between eruptions (Soosalu and Einarsson, 2005). This differ- ence in long-term behaviour may be explained by the depth of the magma storage of the two volcanoes. The caldera region of Katla is underlain by low-velocity, high attenuation material at shallow level, as revealed by undershooting and 3-D tomography (Gudmunds- son et al., 1994; Jeddi et al., 2016). At Hekla, on the other hand, attempts to find such volumes have been unsuccessful (Soosalu and Einarsson, 2004) and the pressure source responsible for inflation and deflation of the volcano in connection with recent volcanic ac- tivity have been shown to be at depths of 10-24 km (Ófeigsson et al., 2011; Geirsson et al., 2012; Sturkell et al., 2013). The unusually short precursor time for Hekla is difficult to understand in light of the large depth to the magma pressure source. A speed of 40 km/hour is required if magma propagating from a depth of 20 km reaches the surface in half an hour. Furthermore, the first events recorded prior to the eruption in 2000 had the signature of very shallow earthquakes, even though the depth could not be determined with cer- tainty (Soosalu et al., 2005). A solution to this enigma was proposed by Sturkell et al. (2013), who suggested that the time between eruptions of Hekla was not long enough for the magma in the conduit to solidify. The magma feeding the initial phase of the next eruption therefore came from the top of the conduit at shallow depth, and not from the deep pressure source. The high seismicity that seems to accompany eruptions of the Hekla volcanic system when the erup- tion site is outside the main edifice remains enigmatic. These eruptions take place on fissures, are mainly ef- fusive and produce basalt (Jakobsson, 1979) as op- posed to the more andesitic and dacitic composition of typical Hekla products. Perhaps the intense seismic activity reflects the longer path of the magma through the brittle part of the crust, whether by lateral propa- gation from the central volcano or by vertical propa- gation through the cooler crust surrounding the central volcano. Seismic activity preceding the two eruptions of Öræfajökull volcano in SE Iceland in Historical time, in 1362 and 1727, is not well documented. Both erup- tions appear to have been preceded by seismic activ- ity, however, sufficient to alarm the local population. This understanding is important now because of the recent re-awakening of this dangerous volcano, in- crease in seismicity and new geothermal activity, that is associated with inflation of the volcano (Geirsson et al., 2018). CONCLUSIONS A systematic study of historical documents describing the beginning of volcanic eruptions in Iceland con- firms the general public knowledge that most erup- tions are accompanied by earthquakes. These data complement and add to the instrumental data for the eruptions of the last half century that show that all eruptions have a detectable short-term precursory ac- tivity (Einarsson, 2018). This activity can be used to issue short-term warnings of an impending eruption if detected and recognized soon enough. There are reliable descriptions of pre-eruption seismicity for the Katla volcano for the seven sig- nificant eruptions during 1625–1918. These are the only data for this important and hazardous volcano. No eruptions large enough to penetrate the ice cover of the Katla caldera have occurred after sensitive in- struments were installed to monitor the volcano. All seven eruptions were preceded by felt earthquakes and were accompanied by catastrophic floods, jökul- hlaups, from the caldera. The precursor times, i.e. time from the first felt earthquake until the eruption was confirmed, range between one and nine hours. The time from the first felt earthquake until the flood wave reached the inhabited area, the jökulhlaup time, was always longer than two hours and in one case more than 12 hours. Reliable descriptions exist of ten eruptions of Hekla during the pre-instrumental period 1510-1947. Eruptions of Hekla fall into two categories regard- ing seismic behaviour. Eruption from the main edi- fice tend to be explosive and are generally accompa- nied by mild seismicity with short precursor times. In some instances (1510, 1597, 1693) the first felt earth- JÖKULL No. 69, 2019 49
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161

x

Jökull

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.