Jökull


Jökull - 01.01.2019, Síða 58

Jökull - 01.01.2019, Síða 58
The 2011 unrest at Katla volcano cic eruptions are not reported since then, possibly in- dicating a substantial change in the plumbing system caused by the Eldgjá eruption (Óladóttir et al., 2008). In historical times, Katla has been the most pro- ductive volcanic system in Iceland in terms of magma volume erupted (Thordarson and Larsen, 2006). It has generated observable subaerial eruptions fairly regu- larly at a rate of 1–3 eruptions per century, with re- pose periods ranging between 13 and 98 years, and averaging 47 years since AD 1500 (Larsen, 2000). Recent activity The last eruption to break the ice surface was an ex- plosive basaltic eruption in 1918 that produced a ∼14 km high eruptive plume and tephra fallout (0.7 km3), accompanied by a massive jökulhlaup that deposited a large volume of juvenile eruptive materials. The erup- tion site was located near the south rim of the caldera beneath ∼400 m of ice (Eggertsson, 1919; Sveinsson, 1919; Larsen, 2000). Periods of elevated seismicity, not associated with eruptive activity, occurred at Katla in 1967 and 1976– 77 inside the caldera and at Goðabunga (Einarsson, 1991). Two minor subglacial eruptions, but with no subaerial tephra emission, may have occurred in June 1955 and July 1999. The 1955 event took place near the eastern rim of the caldera (Figure 2) where two shallow ice cauldrons formed and a small jökulhlaup drained from south-east Mýrdalsjökull (Thorarinsson, 1975). In 1999, a new ice cauldron formed on the glacier (Guðmundsson et al., 2007) and a jökulhlaup was released from Sólheimajökull (Sigurðsson et al., 2000; Roberts et al., 2003), associated with earth- quakes and bursts of tremor. From 1999 to 2004, GPS measurements on nunataks exposed along the caldera rim revealed steady uplift of the volcano, interpreted to result from 0.01 km3 of magma accumulation (Sturkell et al., 2006, 2008). Consequently, Guðmundsson et al. (2007) showed that increased geothermal heat output occurred in 2001–2003 based on the evolution of ice cauldrons, together with the increased seismicity and ground uplift. However, a recent study by Spaans et al. (2015) reported that the uplift may be due to glacial isostatic adjustment as a consequence of mass loss of Iceland’s ice caps. JULY 2011 UNREST A significant, general increase in seismicity started at Katla in July 2011 and lasted until winter 2011. This followed a period of uplift of most ice cauldrons on Mýrdalsjökull (11–12 m at cauldron 16) between Au- gust 2010 and July 2011, resulting from water accu- mulation under the glacier (Guðmundsson and Sólnes, 2013). The seismicity intensified especially in the south- ern sector of the caldera and culminated with a 23- hour tremor burst on July 8–9th (Sgattoni et al., 2016b, 2017). No signs of eruption breaking the ice were observed, but a ∼18 million m3 jökulhlaup drained from Kötlujökull and some ice cauldrons deepened in the southern and eastern parts of Mýr- dalsjökull (Figure 2). The jökulhlaup swept away the bridge over Múlakvísl river early in the morning of July 9th. This coincided with a clear flood-related tremor phase lasting around 5 hours. Two main tremor sources were identified in the southern and eastern caldera, corresponding to the active cauldrons, and were interpreted to be associated with either geother- mal or magmatic processes (Sgattoni et al., 2017). At the same time, a new earthquake source be- came active on the southern flank near the Gvendarfell ridge, at the edge of the glacier (Figure 2). This seis- micity consists of long-period events with an emer- gent P wave and an unclear S wave, and has a peculiar temporal pattern characterized by regular inter-event times modulated by a seasonal correlation. Due to their temporal pattern and the depth distribution of the hypocentres (Sgattoni et al., 2016a), they are inferred to relate to volcanic rather than glacial processes. The events locate in the shallow subsurface between 0.5 and 0.9 km depth, but the depth is marginally re- solved to differ from zero. The size of the cluster in- ferred from relative location is on the order of 100 me- ters (Sgattoni et al., 2016a). Both magmatic and hy- drothermal processes are considered possible (Sgat- toni et al., 2016a,c). EARTHQUAKE ACTIVITY 1998–2015 Catalogue data from the Icelandic Meteorological Of- fice (IMO) give an overview of the seismic activity at Katla during the period 1998–2015, as a framework JÖKULL No. 69, 2019 57
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161

x

Jökull

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.