Hinsegin dagar í Reykjavík - 01.08.2023, Síða 55
55
Í upptökunni má heyra Gísla
Halldórsson í kómískum samræðum við
Harald Björnsson að reyna kaupa af
honum kjólföt:
2. götusópari: Eru það nú þægilegheitin
við viðskiptavinina … Heldurðu [að] þau
séu úr gulli eða hvað! … nú ég var bara
að gera þér tilboð … en ef þú tekur því
svona … góði, eigðu þín kjólföt … auk
þess hafa kjólföt alltaf vakið við bjóð
minn …
Maður í kjólfötum: Ef þau vekja viðbjóð
þinn, hvers vegna ertu þá að sækjast
eftir þeim? …
2. götusópari: Ég er svolítið hinsegin, ef
þú fattar það … ég er bara hrifinn af því
sem vekur viðbjóð minn …
– Nakinn maður og annar í kjólfötum,
höfundur Dario Fo, þýðandi Sveinn
Einarsson
Hér er margt á seyði samtímis. Túlkun
Gísla og viðbrögð áhorfenda gefa ansi
sterkt til kynna að orðið „hinsegin“ sé
þarna notað í nútímaskilningi okkar.
Radd beitingin verður kvenlegri og
undar legur kliður fer um salinn. Ef leik-
túlkunin er lögð saman við textann þar
sem gefið er sterklega til kynna áætlað
sjálfshatur sam kyn hneigðra og viðbjóð
má mögulega finna sögulegt korn úr
hin segin sögu landsins.
Hinsegin í hálfa öld
Kalli: Ég hef ekkert á móti því að vera
spurður svona beint út! Allt í lagi, Lilla
mín! Það er betra en þegar fólk er að
hvísla og glotta á bak við mann! Hver er
ég?! Ég er bara svona! Æ, ég veit það
ekki. Karlmaður! Hvað er karlmaður?! …
„Vertu karlmaður!“ „Vertu karlmaður!“ Þú
ert karlmaður, er það ekki? Þegar ég var
lítill var þessu slengt svona hressilega
framan í mig. Ef ég datt og meiddi mig;
„Vertu karlmaður“. Ef ég vildi ekki klára
matinn; „Ertu ekki karlmaður?“. Og ef
mér tókst að gera eitthvað vel; „Jaá,
þetta er sko karlmaður“… Ég átti að vera
svo harður og kaldur og sterkur!
En auðvitað var ég lingeðja, og ekki
var ég sterkur og oftast skítlogandi
hræddur! Og hræddastur var ég við
mömmu og systur mínar. Svo fór ég að
segja þeim lygasögur af því hvernig ég
lemdi aðra stráka.
– Saumastofan, Kjartan Ragnarsson
Fyrsti alíslenski homminn steig á
svið í Saumastofunni eftir Kjartan
Ragnarsson þann 28. október 1975,
einungis fjórum dögum eftir kvenna-
frídaginn. Hægt er að horfa á Kalla
klæðskera sem birtingarmynd staðal-
ímyndar en ég tel að meira sé í hann
spunn ið, hann er ekki bara væskill
heldur gefur okkur innsýn inn í líf
verka manna drengs á eftir stríðs ár-
unum. Saumastofan var frumsýnd á
byltingartímum. Söngleikir á borð við
Hárið og Jesus Christ Superstar heill-
uðu ungu kynslóðina með hug myndum
um kærleika og frjálsar ástir og íslenskir
höfundar á borð við Jökul Jakobsson
létu persónur sínar tala um „grúppusex
í hasspartíum“.
Nú greikkum við sporið og hlaupum yfir
rúmlega þrjátíu ár eða svo, yfir í þá tíma
þar sem Stúdentaleikhúsið sýndi Bent
eftir Martin Sherman, Páll Óskar tryllti
lýðinn í hlutverki Frank-N-Furter og
M. Butter fly eftir David Henry Hwang
var tekið til sýningar í Þjóðleikhúsinu
(sýning sem á skilið frekari skoðun).
Hægt og bítandi fengu hommar meira
pláss á íslenskum leiksviðum en
leitun er að íslenskum leikritum um
eða eftir lesbíur. Þar má helst nefna
Leyndarmálið eftir Jónínu Leósdóttur
sem skrifað var fyrir framhaldsskóla,
Fyrsta öngstræti til hægri eftir Örn
Bjarna son og Sjö ævintýri um skömm
eftir Tyrfing Tyrfingsson. Ég vil nota
tæki færið og hvetja kynsystur mínar til
að taka upp penna og skrifa leikrit frá
hinsegin sjónarhorni.
Nútíminn og naflaskoðun
Fran Lebowitz: Your life story would not
make a good book. Don‘t even try.
Einleikir á borð við Hinn fullkomna
jafningja eftir Felix Bergsson í leik stjórn
Kolbrúnar Halldórsdóttur, saga fimm
Reykvíkinga sem eiga það sameiginlegt
að vera hommar, lögðu línurnar í kring-
um aldamótin. Akurinn var plægður,
fræjum sáð og leikhúsdyrnar opnuðust,
ef lötur hægt. Einnig er nauð synlegt að
nefna einleikinn Svikarann úr ranni Leyndardómar
fortíðarinnar og
listrænt hugreki
G
un
nþ
ór
un
n
í V
op
n
gu
ða
nn
a.
G
uð
rú
n
Jó
na
ss
on
(1
87
7–
19
58
).
K
S
S
7
7,
K
ve
nn
as
ög
us
af
n