Hinsegin dagar í Reykjavík - 01.08.2022, Blaðsíða 37
börum sem sjaldan fyrr og heilu tímaritin
um butch-fólk og butch-menningu gefin
út.
Esther Godoy ritstýrir tímaritinu Butch Is
Not A Dirty Word sem kemur út reglulega.
Ritið er gefið út í Melbourne í Ástralíu
en á sér lesendur um heim allan. Hún
var einnig til viðtals í þætti Joelle Taylor.
„Orðið butch getur passað fyrir allskyns
hinsegin fólk. Þegar maður skoðar þá
reynslu að vera kynsegin, trans masc,
trans kona sem er butch — allt þetta er
að einhverju leyti svipuð reynsla,“ sagði
Godoy. „Orðið butch gerir okkur þannig
kleift að fókusera á þessa sameiginlegu
reynslu okkar. Og það mikilvægasta er að
það hefur gert karlmennsku kvenna hluta
af samtalinu á ný.“
Af efnistökum og lesendahópi Butch
Is Not A Dirty Word að dæma er ekkert
„butch-hvarf“ í gangi, heldur þvert á móti
hafa nýjar kynslóðir tekið orðið, sögu þess
og samfélag upp á sína arma af áhuga og
ákefð.
Butch er því alls ekki gamaldags — þó er
það kannski smá gamaldags og ekkert
að því. Persónulega finnst mér eitt það
besta við butch vera þessi tenging við
söguna og fyrri kynslóðir, leið til þess að
viðhalda og fagna sögu hinsegin kvenna
sem hefur verið eins gleðileg og hún
hefur verið erfið.
Svo ég er stolt af því að nota þetta orð
og að það hafi verið notað um mig. Og
stolt af því að hafa tækifæri til læra af
þeim sem undan fóru, rétt eins og eldri
konurnar á barnum kenndu Jess í Stone
Butch Blues að hnýta bindishnút og
reyna við konur. Vera svo kannski örlítið
óþægilega áberandi og til vandræða
— eða eins og ljóðskáldið Joelle Taylor
sagði í útvarpsþætti sínum: „Butch hefur
aldrei verið hljóðlátt orð. Það skapar
vandræði.“
BUTCH Á ÍSLENSKU
Ein flækjan við að skrifa þessa grein
var hvernig fara ætti með orðið butch í
íslenskum texta. Ekki er til góð þýðing
á orðinu á íslensku. Í Ensk-íslenskri
orðabók frá 1985 segir einfaldlega
„Óforml. (um kvenmann) líkari karli en
konu í útliti og háttum; með kynhneigð til
eigin kyns. 2. Óforml. kona sem svipar til
karla í útliti og háttum eða kynhneigð.“ Til
er orðið trukkalessa sem flestum þykir
niðrandi. Líklega er ómögulegt að þýða
orðið — enda reynsla greinarhöfunds að
butch sé notað talsvert í daglegu tali á
íslensku í dag, og ekkert að því.
The resurection of the
butch-lesbian
What is butch – and
where?
The word butch probably comes from
‘butcher’ and was originally used, as
so many of our words, as a slur against
masculine women. By the 1950s the
word was in common use for women
in the US lesbian scene. Butch is not the
first word used to describe masculine
queer women but it soon settled in as a
favorite and took on meaning as culture
and community, as an aesthetic and a
political statement. In the ‘60s and ‘70s
butch became a contested phenomenon
where butch/femme relationships
were seen as replicating heterosexual
relationships, and butches as embracing
toxic masculinity.
The 1990s saw a re-emergence
of the the butch for a while. But now
in the 2020s butch may be on the
way out again. Perhaps it seems old-
fashioned to younger queer people. This
“disappearance of butches” has also
been weponized by transphobes who
claim that butches do not exist now
because all masculine women are forced
into transitioning. This is a load of bull.
The histories of butch and trans people
have allways been intertwined and the
space that people now have to self-
iidentify should be celebrated.
But is butch truly outdated and
are butch women disappering? In this
author's view the answer is no. For
example the magazine Butch Is Not A
Dirty Word caters to a diverse group
of people that identify with the word:
young people who have embraced the
term, its history, and its culture.
Leslie Feinberg, höfundur Stone Butch Blues,
lést 2014.
Í París, um 1930.
37