Hinsegin dagar í Reykjavík - 01.08.2022, Side 84
Hinsegin er regnhlífarhugtak yfir fólk með kynhneigð,
kynvitund, kyneinkenni og/eða kyntjáningu sem fellur ekki að
ríkjandi viðmiðum samfélagsins.
Hinsegin fólk er m.a. hommar, lesbíur, tvíkynhneigðir,
pankynhneigðir, eikynhneigðir, trans fólk og intersex fólk.
Kynhneigð segir til um það hverjum fólk verður skotið í, ástfangið
af og/eða laðast að. Kynhneigð er allskonar, getur breyst með
tímanum og er mismunandi hjá hverjum og einum. Fólk getur
laðast að einhverjum af öðru kyni, af sama kyni, að tveimur eða fleiri
kynjum en fyrir öðrum skiptir kyn ekki máli þegar kemur að aðlöðun.
Sum laðast lítið eða ekkert að öðru fólki. Sumum hentar að skilgreina
kynhneigð sína en öðrum ekki.
Gagnkynhneigð: að laðast að fólki af öðru kyni
Samkynhneigð: að laðast að fólki af sama kyni (hommar/lesbíur)
Tvíkynhneigð: að laðast að fólki af fleiri en einu kyni
Pankynhneigð: að laðast að fólki óháð kyni
Eikynhneigð: að laðast lítið eða ekkert að öðru fólki
BDSM-hneigð: að laðast að fólki sem deilir löngunum um
samþykk og meðvituð valdaskipti
Kyneinkenni segja til um hvernig líkaminn okkar starfar og hefur því
eingöngu með líffræði að gera. Kyneinkenni ná t.d. yfir hormónastarfsemi
líkamans, litninga og ytri og innri kynfæri. Sumir einstaklingar fæðast
með kyneinkenni sem falla ekki að ríkjandi hugmyndum um karl- og
kvenlíkama og kallast það að vera intersex. Til eru margar útgáfur af því
að vera intersex. Hjá sumum sést það strax við fæðingu, hjá öðrum við
kynþroska, öðrum mun seinna og hjá sumum kemur það aldrei í ljós.
Markkynja: að fæðast með dæmigerð kyneinkenni sem falla að
stöðluðum hugmyndum um hvernig líkamar kvenna
og karla líta út eða starfa
Intersex: að fæðast með ódæmigerð kyneinkenni sem stangast
á við staðlaðar hugmyndir um hvernig líkamar kvenna
og karla líta út eða starfa
Kynvitund segir til um hvernig við viljum lifa og vera í okkar kyni.
Kynvitund hefur ekkert með kynfæri, líffræði eða útlit að gera,
heldur með upplifun okkar af eigin kyni. Sumt fólk er með kynvitund
í samræmi við það kyn sem það fékk úthlutað við fæðingu (þ.e. það
kyn sem gert er ráð fyrir út frá kynfærum) og kallast það að vera
sískynja. Aðrir eru með kynvitund sem samræmist ekki því kyni
sem það fékk úthlutað við fæðingu og kallast það að vera trans.
Sískynja: manneskja sem er sátt við það kyn sem hún
fékk úthlutað við fæðingu
Trans kona: er kona sem var úthlutað karlkyni við fæðingu
Trans karl: er karl sem var úthlutað kvenkyni við fæðingu
Kynsegin: manneskja sem tengir hvorki við að vera karl
eða kona, er blanda af hvoru tveggja eða
flakkar á milli
Kynleiðrétting: læknisfræðilegt ferli sem sumt trans fólk fer í,
t.d. aðgerðir, taka inn hormón o.s.frv.
Frekari upplýsingar og aðstoð:
Samtökin ’78 – Félag hinsegin fólks á Íslandi
www.samtokin78.is
skrifstofa@samtokin78.is s. 552 7878
Opnunartími skrifstofu er alla virka daga kl. 13-16.
Einnig bendum við á upplýsingavef Samtakanna ‘78
www.otila.is fyrir frekari upplýsingar um hinsegin hugtök,
reynslusögur og hinsegin hugmyndafræði.
HVAÐ ER
Kyntjáning segir til um hvernig við tjáum kyn okkar út á við, svo sem
hvernig við klæðum okkur, berum okkur, tölum, klippum hárið okkar
og hvernig almennt fas okkar er. Frá blautu barnsbeini er okkur kennt
hvernig fólk eigi að vera út frá kyni og er það iðulega tengt við
staðalmyndir kynjanna.
Karllæg kyntjáning: er í samræmi við ríkjandi hugmyndir um
hvernig karlar eiga að tjá kyn sitt
Kvenlæg kyntjáning: er í samræmi við ríkjandi hugmyndir um
hvernig konur eiga að tjá kyn sitt
Óræð eða ódæmigerð kyntjáning:
er á einhvern hátt á skjön við ríkjandi hugmyndir
um hvernig fólk eigi að tjá sig út frá kyni
HVAÐ ER KYNHNEIGÐ? HVAÐ ER KYNVITUND?
HVAÐ ER KYNTJÁNING?HVAÐ ERU KYNEINKENNI?
M
yndskreyting: H
insegin félagsm
iðstöðin
Queer is an umbrella term for people whose sexual
orientation, gender identity, sex characteristics and/or
gender expression does not conform to societal norms
and expectations.
The queer umbrella includes (but is not limited to)
trans people, gay men, lesbians, bisexual, pansexual,
asexual and intersex people.
Sexual orientation describes who a person is attracted to or
falls in love with. Sexual orientation is unique to each individual.
It can be static or change over time. People can be attracted to
individuals of the same gender, of another gender, more than one
gender and for some people gender is not a factor in their attraction.
Some people experience little or no attraction to other people. Some people
choose to name or label their sexual orientation, but others do not.
Heterosexual: attraction to people of a different gender (straight)
Homosexual: attraction to people of the same gender (gay/lesbian)
Bisexual: attraction to people of more than one gender
Pansexual: attraction to people regardless of their gender
Asexual: experiencing little or no sexual attraction
towards other people
BDSM orientation: attraction to people that share a need for
consensual and negotiated power exchange
Sex characteristics are about biology. Sex characteristics are e.g. our
hormones, chromosomes and reproductive organs, both internal and
external. Most people are born with sex characteristics that align with
typical male or female bodies. However, some people are born with sex
characteristics that do not fit these norms. Some people who have atypical
sex characteristics use the term intersex to describe themselves.
Endosex: people born with sex characteristics that align with
typical male or female bodies
Intersex: people born with sex characteristics that do not fit the
typical definition of male and female bodies
Gender identity is about one’s own sense and feelings of gender. Gender
identity is not about genitals, biology or appearance, but rather about how we
experience our gender. Some people’s gender identity aligns with the gender
they were assigned at birth (i.e. the gender which is assumed based on their
genitalia); in other words, they are cisgender. Other people’s gender identity
does not align with the gender they were assigned at birth; in other words,
they are trans (sometimes referred to as transgender).
Cisgender: a person whose gender identity aligns with the gender
they were assigned at birth
Transgender: an umbrella term for people whose gender identity
does not match the gender they were assigned at birth
Trans woman: a woman who was assigned male at birth
Trans man: a man who was assigned female at birth
Non-binary: someone who does not identify as either a man
or a woman, but perhaps in between, as both or
neither. Some prefer genderqueer or another term
Gender confirmation / transitioning:
a medical process some trans people go through
e.g. taking hormones or having surgery
For more information and support:
Samtökin ’78 – The National Queer Organisation of Iceland
www.samtokin78.is
skrifstofa@samtokin78.is tel. 552 7878
The office is open every weekday from 1pm to 4pm
For further information on queer terminology, stories
of personal experience and queer theory, please visit
Samtökin ‘78’s information website www.otila.is
WHAT IS
Gender expression is how people communicate their gender through body
language, clothing and hairstyle, behaviour and so on. Gender expression is
often viewed on a spectrum between masculinity and femininity and is
imprinted in people from an early age. Ideas about gender and gender
expression are culturally informed and often based on stereotypes.
Masculine gender expression: aligns with societal expectations for men
Feminine gender expression : aligns with societal expectations for women
Androgynous gender expression:
can be a combination or interplay of masculinity
and femininity into an ambiguous form
Atypical/gender non-conforming gender expression:
does not conform to stereotypical or societal
expectations of gender
WHAT IS SEXUAL ORIENTATION? WHAT IS GENDER IDENTITY
WHAT ARE SEX CHARACTERISTICS
Illustration: The Q
ueer Youth center
WHAT IS GENDER EXPRESSION?