Heima er bezt - 02.01.2007, Side 26

Kirkjan á Silfrastöðum 1846.
Agúst Sigurðsson
frá Möðruvöllum

Lífshlaup
sunnlenzka
listmálarans
Eftir listiðnar- og málaranám í
Kaupmannahöfn, 1844-1848, kom Þorsteinn
Guðmundsson málari heim til síns fólks í
Hlíð i Gnúpverjahreppi. Þar var hann á
sóknarmannatali næstu 12 árin, en mun hafa
stundað bókband og síðar söðlasmíði afbæjar
á vetur, einnig innanhússmálningu, meðan
f w__ kraftar entust.
■ rá þessum tíma eru 9 málverk Þorsteins, sem komust
■ á kórgafl og eru 4 altaristöflur hans enn í fyrirrúmi í
W kirkjum og em að sönnu prýði og þykja dýrmæti. Kvöld-
máltíðarmynd hans, með sterkum, þjóðlegum sérkennum,
er í Bræðratungu, málverk langafrjádags á Búrfelli í Gríms-
nesi, Arbæ í Holtum og norður á Silfrastöðum í Skagafirði.
- Töfluna í Bræðratungu og mjög áþekkt verk í Hrepphóla-
kirkju er óhætt að ársetja 1849-1850. Fyrirmyndina þekkti
Þorsteinn málari vel frá námsárunum í Höfn, þ.e. ýmsar
nákvæmar eftirlíkingar heimsfrægrar myndar Leonardos da
Vinci, nú vel þekkt einnig hérlendis á dýrum litprentunum,
síðar tæknilegum, auðfengnum.
Norður á Lundarbrekku í Bárðardal var ein hinna sjö kross-
Skipholt / Hrunamannahreppi
(bréfspjald merkt Helga Árnasyni, Rvík).
festingarmynda Þorsteins. Af
kirkjuskoðunargerðum var mál-
verkið komið þar á kórgaflinn
1860, en er vafalaust nokkru
eldra, nær samtíma áþekkra
myndasyðra, 1851-1853. Þókti
gersemi í þjóðlegu samfélagi:
Enn var unnt að fá altaristöflu
innlends listmálara. Innramm-
að málverk á striga var fágætt, Altaristaflan á Silfra-
þangað til Wegeners-taflan kom í stöðum 1853
Dómkirkjuna í Reykjavík, ársett (MyndÁ.s. 2006).
1847. Síðar var eftirlíking þeirr-
ar myndar keypt til margra kirkna eftir Sigurð Guðmunds-
son málara.
Sigurður var yngri samtíðarmaður Þorsteins frá Hlíð (1833-
1874), Skagfirðingur og nam listina í 7 ár í Kaupmanna-
höfn. í merkri sögu hans 1950 eftir síra Jón Auðuns dóm-
prófast er þess getið, að í bókinni sé að yfirlögðu ráði engin
töflumynd Sigurðar, enda væri þær eftirlíkingar. Voru hæg
heimatökin fyrir hinn einstæða listamann og andlitsteiknara
að mála eftir dómkirkjutöflunni, en Fomgripasafnið, sem átti
26 Heima er bezt