Heima er bezt - 02.01.2007, Blaðsíða 16

Auðunn Bragi
Sveinsson:
Ofsaveðrið á
Borgarfirði
Bókin „Dagar íslands,, kom út hjá
Vöku-Helgafelli 1996. Fyrsta
prentun leitdagsins ljós 1994,
og önnur 1995. Jónas Ragnarsson tók
þetta rit saman. Inniheldur það atburði
úr sögu og samtíð Islands alla daga
ársins.
Við 14. janúar 1982, sem var fimmtu-
dagur, stendur þetta í fyrrgreindri
bók:
„Stórviðrigekkyfir Amturland. Harð-
ast var það á Borgarfirði eystra, en þar
brotnuðu rúður í nær öllum húsum,
meðal annnars 22 rúður ífélagsheim-
ilinu. “
Svo mörg eru þau orð.
Haustið 1980 réðist ég sem skóla-
stjóri að grunnskólanum í Bakkagerði
í Borgarfírði eystra. Til Austurlands
hafði ég ekki stigið fæti áður, og nær
engan þekkti ég á þeim slóðum. Eitt-
hvað heyrði ég um, að óveður kæmu
við og við þama, og nefndust Dyr-
íjallaveður, sem em gífurleg vestan
- suðvestan rok. Draga þessi veður nafn
sitt af Dyrfjöllum, sem setja mjög svip
á Borgaríjörð eystri, til norðurs. Em
þau tignarleg mjög, og einnig frá Fljóts-
dalshéraði séð.
Þorpið Bakkagerði er úti við sjóinn.
Þar býr eitthvað rúmt hundrað manna
og lifir mest af sjósókn og fískvinnslu.
Einnig er þar nokkur iðnaður. Stein-
iðjan Alfasteinn er þekkt fyrirtæki um
allt land.
En nú skal komið að efni þessa grein-
eystra 14. janúar 1982
Mörg hafa ofsaveðrin geisað
á landi hér síðan sögur hófust.
Fæst hafa þó verið skráð. Að
vísu hafa birst bœkur, sem
innihalda sögur af slíkum
náttúruhamförum. Erfróðlegt
að lesa slíkar frásagnir.
A Austurlandi eru
skaðaveður einna tíðust.
Eitt slíkt veður verður mér
minnisstœtt, og skal það rakið
eftir heimildum. Svo vel vill
til, að ég hefi haldið dagbók
allt frá æskuárum til ellidaga.
Auðunn Bragi og Sigurður Ó. Pálsson
ræðast við rétt hjá Alfaborg, í Borg-
arfirði eystra, 1982.
arkoms. Kennslan gekk svona tíðinda-
lítið hjá mér. Jólafríið var fyrir nokkm
á enda og framundan óslitin kennsla
fram á vor. Bjóst ekki við að neitt
kynni að verða þess valdandi, að hlé
yrði þar á eða truflun af neinu tagi.
Nú fletti ég upp á fimmtudeginum
14. janúar í dagbók minni (byrjaðri
1. janúar 1939). Eins og venjulega
byrja ég á veðrinu. Orðrétt:
„Veður hafði ég skrifað í gærkvöld,
er ég „lokaði,, þeim degi, en svo tók
heldur betur að hvessa eftir miðnættið.
Ég vaknaði og fór fram úr. Vakti Emil
son minn, sem var gestur minn um
tíma, og hugðist festa hlerann fyrir
eldhúsglugganum, en við misstum
hann út í veðrið.,,
Svo vildi til, að Emil sonur minn,
sem vann á Homafirði og var í jólahléi
vegna verkfalls þar, var enn hjá okkur
hjónum. Hann fór með mér í gönguför
daginn áður í norðurátt frá þorpinu.
Er við vomm á heimleið, sáum við
miklar vindhviður velta undan öllu,
sem lauslegt var, steinum og klaka,
niður ljallshlíðamar úr norðvestri. Við
vissum, að nú mundi versta veður í
vændum.
A Bakkagerði hafa menn þann
háttinn á, til að verjast hinum svo-
nefndu „Dyrfjallaveðrum,,, að negla
fyrir glugga verstu veðuráttarinnar,
eða hafa þá að minnsta kosti fleka
tilbúna. Við höfðum stóran hlera við
útgang, er nota skyldi til að loka eld-
16 Heima er bezt